كلمه 17:

متن حديث :
افضل الاعمال ما اكرهت نفسك عليه .(51)
ترجمه :
بهترين عملها آن عملى است كه نفس بآن ميل نداشته باشد و باكراه و اجبار بدارى او را بر آن مانند قيام ليل در هواى سرد و روزه در هواى گرم .
و هكذا بهمين معنى است افضل الاءعمال احمزها.(52) يعنى افضل عملها آن عملى است كه مشقش بر نفس زيادتر باشد.
سعدى گفته : بزرگى را پرسيدم از معنى اين حديث :
اعدى عدوك نفسك التى بين جنبيك (53) گفت به حكم آنكه هر آن دشمنى را كه بروى احسان كنى دوست گردد مگر نفس را كه هر چند مدارا بيش كنى مخالفت زياده كند.

فرشته خوى شود آدمى زكم خوردن   و گر خورد چو بهايم بيوفتد چو جماد
مراد هر كه برآرى مطيع امر تو شد   خلاف نفس كه فرمان دهد چه يافت مراد

پاورقی

51- نهج البلاغه ص 1196.
52- حديث نبوى است .
53- بحار الانوار ج 70 ص 64 دشمن ترين دشمن تو نفس تواست .