مراحل كمال

103 - پرسيدم : طى مراحل كمال را در چه مى بينيد؟
فرمودند: در ترك عمل به هواهاى نفسانى ، پا روى شهوات و هواها گذاشتن .
طهروا انفسكم من دنس الشهوات تدركوا رفيع الدرجات . (108)
جان خود را از شهوت پليد منزه سازيد تا به مدارج عالى انسانى دست يابيد.
104 - عرض كردم : بيشتر توضيح دهيد؟
فقال عليه السلام : من احب نيل الدرجات العلى فاليغلب الهوى . (109)
فرمودند: كسى كه دوست دارد به درجات عالى انسانى نايل گردد بايد بكوشد تا هواى نفس خويش را مغلوب سازد و آنرا مسخر خويش ‍ گرداند.
105 - گفتم : چه كسى در اين راه موفقتر است ؟
فقال عليه السلام : طوبى لمن غلب نفسه و لم تغلبه و ملك هواه و لم تملكه . (110)
فرمودند: سعادتمند كسى است كه همواره بر نفس خويش غالب باشد، و نفسش بر او مسلط نگردد، او مالك هوا و تمايلات خود باشد، و هواى نفس ‍ بر وى حكومت نكند.
106 - گفتم : اين كار بسيار سخت است !
فرمودند: (آرى بايد خيلى پهلوان و زورمند باشى كه بتوانى بر نفس سركش ‍ غلبه كنى زيرا:)
اشجع الناس من غلب هواه .
شجاعترين مردم كسى است كه بر تمايلات خويش حاكم و مسلط باشد.
107 - عرض كردم : خوشبخت كيست ؟
فرمودند: فاز من غلب هواه و ملك دواعى نفسه .
خوشبخت و پيروز كسى است كه بر هواى خويش غالب گردد و بر تمايلات نفس خود حاكم باشد.
108 - عرض كردم : چه كنيم كه بر نفس غالب شويم .
فقال عليه السلام : غالبوا انفسكم على ترك المعاصى تسهل عليكم قادتها الى الطاعات . (111)
فرمودند: با ترك گناهان ، بر نفس سركش خود غلبه كنيد تا عنانش را در دست گيريد و به آسانى در راه اطاعتش بكشانيد.
109 - گفتم : اگر در اين راه سستى كنيم چه مى شود؟
فقال عليه السلام : اغلبوا اهوائكم و هاربوها فانها ان تقيدكم توردكم من الهلكه ابعد غايه . (112)
فرمودند: بر خواهشهاى نفسانى خود غليه كنيد، و از محيط خطرش ‍ بگريزيد، چه اگر هواى نفس ، شما را به دام خود بيفكند هلاكتان مى كند و به نهايت درجه سقوط و تباهى گرفتارتان مى سازد.

پاورقی

108- غرر.
109- غرر.
110- غرر.
111- غرر.
112- غرر.