ابو الجوزاء احمد بن عثمان بصرى

متوفاى 246، ابو حاتم او را توثيق نموده و ابن ابى عاصم گفته: كه نامبرده از نساك اهل بصره است و بزار او را ثقه و موصوف بامانت دانسته و ابن حبّان او را در شمار ثقات ذكر نموده. شرح حال او را ابن حجر در جلد 1 «تهذيب» ص 61 ثبت نموده، حديث از او در صفحه 82 باسنادي كه رجال آن جز (عثمه) مادر محمّد بن خالد همگى ثقه هستند، گذشت و عثمه را نشناختم و نكوهشي هم درباره او نديدم، نسائى در «خصايص» ص 25 اين روايت را آورده گويد: خبر داد ما را احمد بن عثمان بصرى- ابو الجوزاء- از ابن عيينه -در نسخه‏ها چنين مذكور است و از طرف نگارنده حاشيه بر نسخ نامبرده تصحيح شده و نگاشته جمله:( خبر داد ما را دختر سعد) يا جمله( از دختر سعد) از قلم افتاده، و اين تصحيح تمام نيست.
چه آنكه روايت اين عيينه از عايشه( دختر سعد) معقول نيست: زيرا ولادت سفيان بن عيينه در سال 107 و ده و عايشه( دختر سعد) در سال 117 درگذشته و اين عيينه در سال 163 بمكه منتقل شده، پس راوى از عايشه از سند افتاده و بطوريكه از ساير طرق حديث بر مى‏آيد مهاجرين مسمار بوده است- دختر سعد از سعد كه گفت: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله دست على عليه السّلام را گرفت، سپس خطبه خواند و حمد و ثناى خداوند را ادآء نمود، سپس فرمود: آيا شما نميدانيد كه من اولى (سزاوارتر) هستم بشما از خودتان؟ گفتند: بلى راست فرمودى اى رسول خدا سپس دست على عليه السّلام را گرفت و بلند كرد، و فرمود: من كنت وليه فهذا وليه يعنى هر كس كه من ولىّ اويم، اين (على) ولىّ او است، و همانا خداوند دوست ميدارد كسى را كه او را دوست بدارد، و دشمن دارد كسى را كه او را دشمن دارد، اسناد صحيح است و رجال آن همگى ثقه هستند.