شيخ احمد بن محمّد بن عمر- قاضى القضات

شيخ احمد بن محمّد بن عمر- قاضى القضات- ملقّب به- شهاب الدّين- خفاجى- مصرى- حنفى- متوفاى 1069 (كه سن او قريب نود سال بوده)، محبّى در جلد 1 «خلاصه الاثر» ص 331- 343 در شرح حال و ستايش او بسط كلام داده و استادان و تأليفات او را تعداد كرده و اشعار نموده كه نامبرده متصدى قضاوت شد و بدمشق آمد و در آنجا مسكن گرفت، و نمونه‏اى از شعر او را ذكر كرده و درباره او چنين گويد:
داراى- تصنيف‏هاى حسّاس و مهّم و يكى از شخصيّتهائى است، كه در احاطه و تخصص شهرت جهانى يافته، و در عصر خود بمانند ماه آسمان دانش و خورشيد تابان در افق نظم و نثر بوده، بر اهل تأليف و ارباب تصنيف رياست و سرورى داشته و نام و شخصيّت او بتمام نقاط منتشر گشته و اخبار او چون ستاره‏گان درخشان فلك در افق علوم تابيده و هر كه را ديديم و از هر كسى كه ملاقات او را درك كرده- شنيديم، همگان به يگانه بودن و برترى او در تقرير و تحرير و حسن انشاء معترف بودند، و كسى در زمان او بجايگاه بلند او در دانش نرسيده، و تأليفات او بسيار و در خور استفاده عموم و در تمام بلاد منتشر گشته و از اين راه موفقيت و سعادت بزرگى را احراز نموده است، تا آخر ... نامبرده حديث غدير را در جلد 3 شرحى كه بنام «نسيم الرياض»  بر كتاب «الشفاء» تأليف قاضى عياض نوشته و در چهار مجلد بچاپ رسيده، در ص 456 ذكر نموده، آنجا كه مصنّف (قاضى عياض) گويد: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله درباره على عليه السّلام فرمود من كنت مولاه فعلى مولاه؛ اللهم وال من والاه و عاد من عاداه، شارح نامبرده گويد: و اين فرمايش در غدير خم بوده در حاليكه آنحضرت براى مردم خطبه خواند ...