غدير اساسي ترين برنامه هاي پيامبر اسلام(ص) براي دوام و عزت و شكوه اسلام است.
حضرت در بازگشت از حج، آخرين رسالت خويش را انجام داد. دستور آمد: "يا ايها الرسول بلِّغ ما انزل إليك...؛ مائده (5) آية 67. اي پيامبر، آن چه از سوي پروردگارت بر تو نازل شده است، به مردم ابلاغ كن، و اگر نكني، پيامش را نرسانده اي. خداوند تو را از گزند مردم نگه مي دارد".
پيامبر(ص) در پي نزول اين آيه و دستور خداوند، در هيجدهم ذي الحجه سال يازدهم هجري در مكاني به نام غدير خم نخست به مردم فرمود: آيا من نسبت به شما ولايت ندارم؟ همه گفتند: بلي اي پيامبر خدا سپس فرمود: "هر كه را من مولا و رهبر او هستم، زين پس علي رهبر و مولاي او است. خدايا، دوست بدار هر كه علي را دوست مي دارد، و دشمن بدار هر كه علي را دشمن مي دارد. خدايا، ياري كن هر كه علي را ياري مي كند و خوار بشمار هر كه علي را خوار شمارد".
بعد از اين كار، بزرگان صحابه به علي(ع) تبريك گفتند. از اين كه زين پس امام علي(ع) مقام ولايت را بر عهده دارد، آيه نازل شد كه با اين كار دين اسلام و نعمت كامل شد. مائده (5) آية 3.
غدیر تنها یک روز نیست، غدیر کلید خوردن تاریخ است. تاریخی به وسعت جهان و به عمق بشریت و انسانیت. پس انگاریدن آن به عنوان تنها یک عید، یک روز، بدون دانستن و تفکر در فلسفه آن ظلم به معناي تبليغى، اندیشمندانه و جهادی آن است.اگر تنها هدف، داشتن مدیر و حاکم یک اجتماع بوده، مي شد يک فرد سياسى، یک جامعه شناس، یک مدیر، يک فرد آشنا به مسائل حقوقى، جامعه را اداره کند اما از قرائن پیداست که هدف انتخاب و انتصاب یک انسان کامل بیشتر از مدیریت یک جامعه است.
و واضح تر و پرمنظورتر از تعیین یک رهبر دینی صرف یا یک رهبر سیاسی صرف. هدف تعیین چراغی بوده که با تمسک به آن تظلم خاموش شود، ترس به شجاعت، تساهل به تعهد تبدیل شود و انسانیت به واسطه کلام او، اخلاق او، نقش امامت الهی او تحقق یابد.
در خط غدیر هیچ تشویشی نیست، شکی نیست، تسلیمی نیست، تساهل و تسامحی نیست و چشم پوشی از حقی نیست؛ حتی اگر این حق، حق یک زن نصرانی باشد. در این خط طاغوت معنایی ندارد. تمام عظمت طاغوت در برابر تمام عظمت ابوذر پابرهنه قرار می گیرد؛ تسلیم و حقیر و خفیف.در خط غدیر، حکم، حکم خداست؛ اما قرآن بر سر نیزه نیست؛ شجاعت و دلاوری در قلب مالک اشتر است.
در حکومت غدیر شیر و نمک دو نوع خورش است و ممنوع. در حکومت غدیر جامعه ای نیاز به پیشوا دارد که فرد فردش در مدرسه اسلام تربیت شده اند. این جامعه است که باید از آلودگی هرگونه تجاوز، چه قلمي و فکري و فرهنگى، چه نظامی و کشورگشایانه با منطق ها و تاریخ های ساختگی به نام اسرائیل پاک شود.
در حکومت غدیر زیر چتر معنویت است که می توان در آسمان پیشرفت علمی و تکنولوژیک بال زد. در حکومت غدیر چشمه های استعداد علمی با افراد آن متولد می شود و حکومت موظف و مکلف پرورش این استعدادهای مسلمان است؛ پس برنامه ریزی در جهت تولید علم و حمایت از نخبگان علمی و فرهنگی وظیفه حاکم الهی غدیر است.
در این زمینه هم هیچ گونه کوتاهی از جانب حاکم و مسئول قابل گذشت نیست.علامه امینی دانشمند بزرگ و محقّق، نویسنده «الغدیر»، در ابتدای نخستین جلد کتاب جهانی خود، بحثی علمی و جالب زیر عنوان «اهمیت غدیر در تاریخ» مطرح کرده است که ما خلاصه آن را با بیانی ساده و توضیحی کوتاه در اینجا می آوریم:
در نظر خردمندان، ارج وشرف هرچیز وابسته به نتیجه آن است و به اندازه ثمره ای است که می بخشد. بنابر این در دامنه پهناور تاریخ و موضوعات آن، مهم ترین مطلبی که با توجه به نتیجه اش دارای موقعیت شایانی است، آن بخشهایی است که پیدایش ادیان را نشان می دهد و مذاهب بر آنها پایه گذاری شده است و سرچشمه عقاید ملت ها و جمعیتهایی قرار گرفته است.
از این رو، این بخش از تاریخ – که مبدأ پیدایش اعتقادات و مقدسات ملّتهاست – به ابدیت راه جُسته است و هیچ گاه تاریخ جهان آن را فراموش نمی کند و با جاودانی و همیشگی در سراسر دوران اینده تاریخ توأم است.
به این ملاحظه است که می بینیم دانشمندان بزرگ و امین تاریخ، در ضبط و صحیح نگاشتن مبادی تاریخِ ادیان و آغاز مذاهب، به خود رنجهای فراوان می دهند و در این راه کوشش بسیار می کنند. سپس به گزارش موجبات نشر تعالیم آنها پرداخته خصوصیتش را با دقت تمام می نگارند.
و اگر مورخ، این موضوع مطالبی ناقص و بی ارج نوشته است و خواننده کتاب خود را گمراه کرده است. چون خواننده نمی تواند از این نوشته بفهمد که ابتدای آن دین چه بوده و دورانش چگونه سپری شده و در مراحل بعدی به کجا گراییده است.
داستان غدیر از با اهمیت ترین موضوعات این بخش از تاریخ است. زیرا مذهب آن ملّتها و طوایفی که آل رسول را پیروی کردند بر این واقعه و بسیاری ازدلیل های محکم کردند، تعدادشان به میلیون ها نفر می رسد، که از نظر کیفیت همیشه پیشرو کاروان دانش و عظمت و فرهنگ بوده اند و همواره درمیانشان حکیمان و عالمان، زبدگان جهان انسانیت، نابغه هایی در علوم و فنون مختلف، مصلحان و رهبران، پادشاهان و سیاستمداران وجود داشته اند.
و هم آنان دارای ادبیاتی سرشار، و فضل و دانشی فراوان بوده و کتاب هایی گرانبها و نیکو در هر فن نگاشته اند. روی این حساب، نویسنده تاریخ از هر ملّت و هر مذهبی که باشد، نمی تواند در بیان پیدایش و مبدأ این ملّت کوتاهی کند. به ویژه در مورد داستان سراسر اهمیتِ غدیر که صحنه حسّاسی از صحنه های نزول وحی و قیام تبلیغی بانی اسلام بوده است.
اگر مورخی از روی تعصب جاهلانه، از بیان این داستان و حقایق وابسته به آن چشم بپوشد، نسبت به دین اسلام و نبی بزرگوار آن خیانتی بزرگ کرده و هم در صفحات تاریخِ خود، جنایتی مرتکب شده که جبران ناپذیر است. زیرا حدیث غدیر و آنچه که پیامبر گرامی ما در آن روز فرخنده و باشکوه ابلاغ کرده و صحنه تبلیغی را که برگزار نموده است، وظیفه ای بوده که به مأموریت وحی انجام شده است. و هیچ کس تردید ندارد که «روز غدیر» در تاریخ اسلام موجی افکنده است که هیچ گاه از ارتعاشات آن کاسته نمی شود.
رمز عید بودن «غدیر» ، کمال دین و اتمام نعمت در سایه تداوم خط رسالت در شکل و قالب امامت بود. به فرمان پیامبر خدا(ص)مسلمانان مامور شدند «ولایت» را به صاحب ولایت تبریک گویند و با آن حضرت بیعت کنند. رسول خدا نیز براین نعمت الهى شادمانى کرد و فرمود: «الحمدلله الذى فضلناعلى جمیع العالمین.»
آیه قرآن به صراحت، این روز را روز اکمال دین و خشنودى پروردگار از این واقعه و این تعیین وصى دانسته، رمزدیگرى ازعید بودن غدیرخم است. فرخندگى این روز و عظمت این مراسم و عیدبودن غدیر، در آن روز و لحظه برهمگان روشن بود. این نکته راحتى «طارق بن شهاب» مسیحى که در مجلس عمربن خطاب حضور داشت، فهمیده بود که گفت: اگر این ایه(الیوم اکملت لکمدینکم...)(مائده / 3) در میان ما نازل شده بود، روز نزول آیهرا عید مىگرفتیم. هیچ یک از حاضران نیز حرف او را رد نکردند. خود عمر نیز سخنى گفت که به نوعى پذیرش حرف او بود.
نویسنده: سمیه خراسانی ،سایت حوزه