حافظ محمّد بن يحيى بن عبد اللّه نيشابورى ذهلى (آزاد شده بنى ذهل) زهرى (گرد آورنده زهريّات- احاديث زهرى) متوفاى 258، ذهبى در جلد 2 «تذكره» ص 111 شرح حال او را ثبت و او را به پيشوائى ستوده گويد: اساتيد علم در خراسان باو منتهى شده و مراتب ثقه و صيانت و دين و پيروى از سنن را درباره او گواهى داده و خطيب در جلد 3 تاريخ خود ص 415 نوشته: نامبرده يكى از پيشوايان عراقى و حفاظ متقن و از ثقات موصوف بأمانت است، نسائى حديث رحبه را بطريق او و بلفظ عميره باسناد صحيح و با رجالى كه همگى ثقه هستند روايت نموده و روايت از او در ص 53 و 68 گذشت.