« حسين استاد ولى»، در سال 1331 ش، در تهران به دنيا آمد. پدرش، عباسعلى، معروف به آقا شيخ عباس نجار، از كسبه و اهل علم و معرفت تهران بود. استاد ولى، همزمان با گذراندن دوره متوسطه در سال 1348، در حوزه علميه حضرت آيتالله مجتهدى تهرانى، مشغول به فراگيرى علوم ادبى و دينى شد و تا سطح« لمعه» و نيز« تبصره» علامه در فقه و« شرح باب حادى عشر» در كلام، پيش رفت و تحت تربيت آن استاد بزرگ قرار گرفت.
اين پيوند مستمر تا سال 1358، ادامه داشت و علاوه بر تحصيل، دستيار آن استاد بزرگ بود.
استاد ولى، در سال 1354 به دليل علاقه زياد به علم حديث كه از پدرش به يادگار داشت، به محضر استاد محقق جناب آقاى ميرزا علىاكبر غفارى راهنمايى شد و به گفته خودش آن بزرگوار جدا در حقش پدرى و استادى كرده و از آنچه داشت، بىدريغ در اختيارش نهاد و تاكنون نيز خوشهچين خرمن دانش و تحقيق آن بزرگوار مى باشد.
اساتيد
اساتيد بنام ايشان عبارتند از:
1. علىاكبر غفارى؛
2. سيد محمدرضا علم الهدى؛
3. سيد هاشم حسينى تهرانى؛
4. محمدتقى شريعتمدارى؛
5. سيد احمد خوانسارى.
وى از سال 1354، بهطور پراكنده در تصحيح چاپى برخى از كتابها و اعرابگذارى برخى ديگر، با استاد غفارى همكارى داشت و از سال 1357 با راهنمايى ايشان، به تحقيق در كتاب« امالى» شيخ مفيد پرداخت كه پس از چاپ، در سال 1362 در دومين دوره انتخاب كتاب سال، در بخش تصحيح حديث، كتاب سال شناخته شد. وى از سال 1361 تاكنون بهطور مستمر و تماموقت، به كار ويرايش، تحقيق، تصحيح، ترجمه، تأليف و نگارش مشغول است.
آثار
الف) تأليف:
1. قصههاى طاقديس؛
2. حسن بن على( ع) به روايت اهل سنت؛
3. چكيده زندگى امام رضا( ع)؛
4. حضرت فاطمه زهرا( ع)؛
5. بيعت در غدير؛
6. احياى خاطره عاشورا؛
7. امام مهدى( عج)، آخرين يادگار الهى؛
8. شرايط و موانع ظهور حضرت مهدى( عج)؛
9. نقش غدير در امامت حضرت امير( ع).
ب) ترجمه:
1. ترجمه قرآن كريم؛
2. ترجمه نهج البلاغة؛
3. ترجمه صحيفه سجاديه؛
4. ترجمه امالى شيخ مفيد؛
5. ترجمه بحر المعارف؛
6. ترجمه دعاهاى مفتاح الفلاح؛
7. ترجمه علم اليقين؛
8. ترجمه سنن النبى( ص)؛
9. ترجمه كتاب اميرالمؤمنين على بن ابى طالب( ع)؛
10. ترجمه دروس الاخلاق؛
11. امام مهدى( ع)؛
12. زيارت ناحيه مقدسه؛
13. ماه رمضان در بيان پيامبر؛
14. اهل بيت( ع) در حديث كساء.
ج) تحقيق و ويرايش و تصحيح:
به علت كثرت مطالب اين بخش، فقط برخى از اقسام آن ذكر مى شود:
1. تحقيق امالى شيخ مفيد؛
2. تحقيق بحر المعارف؛
3. تحقيق امالى شيخ طوسى؛
4. ويرايش و تصحيح قرآن كريم، ترجمه الهى قمشه اى؛
5. ويرايش و تصحيح قرآن كريم، ترجمه آيتالله مشكينى.
*استرآبادى، على
سيد شرف الدين على حسينى استرآبادى
تاريخ دقيق ولادت او مشخص نيست اما بنا بر تحقيق، او از علماى قرن دهم هجرى است.
شرح حال
سيد شرف الدين كه از علماى قرن دهم هجرى است شاگرد شيخ نور الدين على بن عبد العالى، معروف به محقق كركى مى باشد.
متأسفانه در كتابهاى تراجم مطلب فراوانى از اين بزرگوار نقل نشده و اكثر كتابها به تكرار گفته هاى كتابهاى ديگر پرداخته اند؛ اما اينكه خاندان او و اساتيد و شاگردانش چه كسانى بوده اند و تاريخ دقيق ولادت و وفات او در چه زمانى است، نياز به تحقيقى جامع دارد.
البته مهمترين موضوع در شرح حال افراد، شخصيت معنوى و اجتماعى و مقام علم و تقوا و زهد آنهاست كه خوشبختانه در اين زمينه اطلاع كافى در دست داريم.
تأليفات
آنچه از تأليفات سيد شرف الدين استرآبادى به دست ما رسيده و حوادث ناگوار تاريخ مجال از بين بردن آنها را نيافته، دو اثر گرانبها است:
1- تأويل الآيات الظاهرة، كه موضوع آن فضائل اهل بيت عليهم السلام است.
سيد در اين كتاب، آيات قرآن را ذكر كرده، پس از آن، روايات ائمه عليهم السلام را در تأويل آن آورده است.
اين روايات شامل مدح اهل بيت، مدح شيعيان و محبان آنها و ذم و نكوهش دشمنان اهل بيت مى شود.
كتاب مذكور از بهترين تأليفات در اين موضوع است و بسيارى از متأخرين هنگام تأليف كتابى در اين موضوع، از كتاب سيد استفاده فراوان برده اند.
سيد در كتاب خود روايات فراوانى را از تفسير على بن ماهيار، كه از معاصران ثقة الاسلام كلينى است روايت مى كند.
اين كتاب مورد توجه علماى شيعه قرار گرفته و بارها توسط آنان ترجمه، تلخيص و شرح شده است.
2- الفوائد الغروية، في شرح الجعفرية كتاب الجعفريه اثر محقق كركى، استادِ سيد شرف الدين است كه در سال 917 هجرى آن را تأليف نموده.
موضوع آن فقه است كه شامل بحث صلاة، مقدمات، واجبات و مستحبات آن است.
سيد شرف الدين در زمان حيات استاد خود، يعنى در سال 933 هجرى كتاب الجعفريه را شرح نموده است.
در اين شرح، متن كتاب به طور كامل با عنوان« قال سلّمه الله...» آمده و پس از متن، شارح با عنوان «أقول...» شرح آن را نگاشته است.
موضوع اين كتاب همانطور كه اشاره شد فقه است و وجود اين كتاب دليل روشنى است بر اينكه سيد، فقيه توانمندى بوده است.
متأسفانه ديگر تأليفات سيد به دست ما نرسيده و امروزه اثرى از آنها يافت نمى شود؛ اما همين دو اثر گرانبها براى شناختن مقام و شخصيت او كافى است.
خداوند او را با اجداد طاهرينش محشور فرمايد و توفيق ادامه راه آنان را به همه ما عنايت نمايد.
وفات
برخى سال وفات او را 940 هجرى دانستهاند و احتمال نزديك به واقع نيز، همين نظريه است.