ابو الحسن، على بن ابراهيم بن هاشم قمى، از روات بزرگ شيعه در قرن سوم هجرى است.
او از ياران امام حسن عسكرى عليه السلام و از مشايخ معتبر ثقة الاسلام كلينى به شمار مى آيد.
دوران كودكى
على در آغوش گرم خانواده اى مؤمن و علاقه مند به خاندان عصمت و طهارت به دنيا آمد. پدر او از راويان بزرگ شيعه است.
وى از همان دوران كودكى در محضر پدر شروع به فراگيرى معارف محمد و آل محمد صلوات الله عليهم كرد و از بسيارى از روات و مشايخ شيعه روايت شنيد و خود نيز يكى از روات معتبر و سرشناس شهر قم شد.
پدر
شيخ عباس قمى در كتاب الكنى و الالقاب درباره مقام و منزلت ابراهيم بن هاشم پدر على بن ابراهيم مى فرمايد:« وى از برجسته ترين و بزرگترين شخصيتهاى روايى شهر قم مى باشد. او اولين كسى بود كه روايات اهل كوفه را در شهر قم رواج داد و در حقيقت او شيخ قم و چهره سرشناس آنان مى باشد».
شخصيت
على ابن ابراهيم قمى يكى از برجسته ترين و معتبرترين روات شيعه به شمار مى آيد. حدود 7140 روايت در مجموعه هاى روايى بزرگ شيعه از او نقل شده كه 6214 روايت آن را از پدر خود ابراهيم بن هاشم روايت كرده است.
وى از احترام خاصى نزد علما و فقهاى شيعه برخوردار است و مرحوم كلينى در كتاب كافى بسيارى از روايات خود را به او مستند مى سازد.
او جزء اولين راويان بزرگ حديث در شهر قم مى باشد و فقهاى شيعه او را استاد مشايخ قم و از بزرگترين چهره هاى آن شهر مى دانند.
سخن نجاشى
نجاشى در باره او مى فرمايد:« على بن ابراهيم شخصيتى مورد اطمينان در نقل روايات و داراى ايمانى ثابت و استوار است و مورد اعتماد و داراى عقيده و مذهبى صحيح مى باشد. او روايات فراوانى را از مشايخ شيعه شنيده و نقل كرده است.»
بيان صاحب إعلام الورى
مرحوم طبرسى مى فرمايد:« على بن ابراهيم از بزرگترين راويان شيعه است كه در عصر امام حسن عسكرى عليه السلام زندگى مى كرده و محمد بن يعقوب كلينى در كتاب كافى بسيار از او روايت نقل مى كند.»
اساتيد
على بن ابراهيم از محضر بسيارى از روات معتبر شيعه بهره برده از جمله:
1- پدر بزرگوارش ابراهيم بن هاشم
2- برادرش اسحاق بن ابراهيم بن هاشم
3- محمد بن عيسى
4- احمد بن محمد بن خالد برقى
5- ايوب بن نوح
6- احمد بن اسحاق بن سعد
7- احمد بن محمد
8- اسماعيل بن محمد ملكى
9- حسن بن محمد
10- حسن بن موسى الخشاب
شاگردان
شخصيتهاى فراوانى نيز از محضر درس او بهره برده اند مانند:
1- ثقة الإسلام محمد بن يعقوب كلينى
2- قاسم بن محمد
3- احمد بن زياد بن جعفر همدانى
4- حسن بن حمزه علوى
5- محمد بن موسى بن متوكل
تأليفات
على بن ابراهيم داراى تأليفات فراوانى است از جمله:
1- نوادر القرآن
2- ناسخ و منسوخ
3- قرب الإسناد
4- الشرايع
5- الحيض
6- التوحيد و الشرك
7- فضائل أمير المؤمنين عليه السلام
8- المغازي
9- الأنبياء
10- المشذر
11- المناقب
12- اختيار القرآن
*موسوى جزايرى، طيب
درباره تهيه نشده است.