بدون شک واقعه غدیر خم، نقش سرنوشت سازی در تعیین مسیر آینده اسلام داشته است. در این واقعه، پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) مهمترین مأموریت دوران پیامبریِ خود را به انجام رساند؛ مأموریتی که انجام آن، به منزله رساندن پیام رسالت حضرت بود، و کوتاهی در مورد آن، به از بین رفتن زحمات چندین ساله ایشان می انجامید؛ چنان که خداوند متعال درآیه 67 سوره مائده می فرماید: «هان ای پیامبر! آنچه را از سوی پروردگارت به تو نازل شده است، تبلیغ کن و اگر چنان نکنی، پیام و رسالت او را انجام نداده ای وخداوند تو را از مردم حفظ می فرماید».
خطبه ی غدیر یکی از معتبرترین و پر محتواترین منابع اصیل اسلامی است که مبانی اصیل اعتقادی را به صورت یک دوره ی فشرده مطرح می نماید؛ اصول خداشناسی و توحید، نبوت، امامت و حتی مباحث معاد و زندگی اخروی. در واقع این خطبه خود درسنامه ی کاملی از همه ی اعتقادات اسلامی است که به صورت مستدل و موثق از زبان پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) برای همیشه ی تاریخ بیان گردیده است.
در این خطبه شریف به امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) توجه خاصی شده است. و در سه فراز خطابه، پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) اشاره به وجود مبارک آن حضرت فرموده اند.
در فراز اول می فرمایند:
« مَعَاشِرَ النَّاسِ آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِی أُنْزِلَ مَعَهُ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهاً فَنَرُدَّها عَلى أَدْبارِها...
مَعاشِرَالنّاسِ، النُّورُ مِنَاللَّهِ عَزَّوَجَلَّ مَسْلوكٌ فِىَّ ثُمَّ فى عَلِىِّ بْنِ أَبى طالِبٍ، ثُمَّ فِى النَّسْلِ مِنْهُ إِلَى الْقائِمِ الْمَهْدِىِّ ، الَّذِی یأْخُذُ بِحَقِّ اللَّهِ وَ بِكُلِّ حَقٍّ هُوَ لَنَا»
ملاحظه شود که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به صراحت جریان نور را علاوه بر خود در امیر المۆمنین و امامان (علیهم السلام) از نسل ایشان تا مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه) جاری و ساری می دانند؛ و بر روی دو نکته تاکید می کنند:
اول این که امامت در خاندان امیر المومنین علی(علیه السلام) جاری است، به طوری که این رشته الهی در آغاز به دست مبارک امیر المۆمنین (علیه السلام) و در نهایت به وجود مبارک مهدی فاطمه (سلام الله علیهما) سپرده شده است؛ و دوم آن حضرت حق خدا و حق تمامی اهل بیت (علیهم السلام) را از غاصبانشان خواهند گرفت. ان شاءالله.
آغاز پانزدهمین قرنی است که شیعه با حجتی قوی و برهانی قاطع که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به دستش داده ، پرچم بلند «اشهد ان علیاً ولی الله» را بر افراشته و تا شنیدن صدای جانفزای «انا المهدی» از مرزهای اعتقادی خویش پاسداری می کند.
فراز دوم از گفتار پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به صورت مسقل به امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) اختصاص دارد. حساسیت این قسمت از سخن را، از آنجا می توان دریافت که حضرتش هیجده بار مردم را با تکرار یک لفظ هشدار دهنده، "الا" به معنی "هان"، "آگاه باشید" به دقت در کلام خود فرا می خوانند. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در آغاز این بخش، بار دیگر روند پیوسته نبوت و امامت را مطرح نموده و یاد آور می شوند که سررشته این نظم، در دست علی (علیه السلام) است و پایان بخش این روند، حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه) می باشند، بدین صورت که: (مقاله سیمای امام زمان در خطبه غدیر، سایت نشر اعتقادات)
«مَعاشِرَالنّاسِ، أَلاوَإِنِّى رَسولٌ وَ عَلِىٌّ الْإِمامُ وَالْوَصِىُّ مِنْ بَعْدى،... أَلا إِنَّ خاتَمَ الْأَئِمَةِ مِنَّا الْقائِمَ الْمَهْدِى»
پس آن گاه بیست و یک ویژگی اساسی و مهم از مختصات عمده آن امام را ترسیم می نمایند،
پیامبر (صلی الله علیه آله) فرمودند:
آگاه باشید همانا آخرین امام، قائم مهدی از ماست.
هان ! او بر تمامی ادیان چیره خواهد بود.
هشدار ! اوست انتقام گیرنده ی از ستمکاران.
هشدار ! اوست فتح کننده ی دژها و منهدم کننده ی آن ها !
هشدار ! اوست چیره بر تمامی قبایل مشرکان و رهنمای آنان.
هشدار ! اوست خون خواه تمامی اولیای خدا.
هان ! همانا او یاور دین خداست.
هان ! او از دریایی ژرف پیمانه هایی افزون گیرد.
هشدار ! او به هر ارزشمندی به اندازه ی ارزش او و به هر نادان و بی ارزشی به اندازه ی نادانی اش نیکی کند.
اول این که امامت در خاندان امیرالمومنین علی (علیه السلام) جاری است، به طوری که این رشته الهی در آغاز به دست مبارک امیرالمۆمنین (علیه السلام) و در نهایت به وجود مبارک مهدی فاطمه (سلام الله علیهما) سپرده شده است؛ و دوم آن حضرت حق خدا و حق تمامی اهل بیت (علیهم السلام) را از غاصبانشان خواهند گرفت. ان شاءالله
هان ! او نیکو و برگزیده ی خداست.
هشدار ! اوست میراث دار دانش ها و احاطه دار بر ادراک ها.
هان ! او از پروردگارش خبر دهد و نشانه های او را برپا کند و استحکام بخشد .
هشدار ! اوست بالیده و استوار.
آگاه باشید ! هم اوست که اختیار امور جهانیان به او سپرده شده است.
هان ! پیشینیان از قرن ها ظهور او را پیشگویی کرده اند.
هشدار ! اوست حجت پایدار و پس از او حجتی نخواهد بود. (این تعبیر به عنوان حجت، امامت و مسئولیت است و نظری به رجعت دیگر امامان ندارد. زیرا آنان حجت های پیشین اند که دوباره رجعت خواهند کرد.) راستی و درستی و روشنایی جز با او نیست.
هان ! کسی بر او پیروز نخواهد شد و ستیزنده او یاری نخواهد گشت.
هشدار ! او ولی خدا در زمین، داور او در میان مردم و امانت دار امور آشکار و نهان است.(خطبه غدیر)
آری
در نقطه غدیر توقفی باید، که با حقیقت انسان سر و کار دارد. هزار و چهارصد سال است که شیعه زلال پر برکت غدیر را به پای درختان ولایت می افشاند، و از آن بیابان خشک باغهای پر ثمر اعتقادی و گلهای زیبای محبت را پرورش می دهد.
آغاز پانزدهمین قرنی است که شیعه با حجتی قوی و برهانی قاطع که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به دستش داده، پرچم بلند «اشهد ان علیاً ولی الله» را بر افراشته و تا شنیدن صدای جانفزای «انا المهدی» از مرزهای اعتقادی خویش پاسداری می کند.( برگرفته از مقاله محبوبه مقدادی)