چکيده:
این مجموعه که شامل سیره ی اخلاقی و سیاسی امامعلی ( ع) می باشد، با استفاده از مطالعه ی کتب معتبر جمع آوری شده است که در ده بخش با عنوان های: 1-آشنایی با سیره تربیتی امامعلی ( ع) 2-علم الهی امیرالمؤمنان ( ع) 3-فضایل خاص امیرالمؤمنان ( ع) 4-قضاوت های امیرالمؤمنان ( ع) 5-علی ( ع) در آیات و روایات 6- امامعلی ( ع) و سیاست 7- حکومت 8- امیرالمؤمنان ( ع) و رفتار سیاسی او 9- جایگاه سیاست در دین 10- قدرت و مشروعیت آمده است. در بخش اول که سیره ی تربیت امیرالمؤمنان ( ع) و چگونگی پیوند سرنوشت آن بزرگوار با حضرت محمد ( ص) آمده است و زیبایی این سرنوشت و پیوند در خطبه ی قاصعه از کلام خود آن بزرگوار شرح داده شده است و همچنین در این بخش از صفات و فضایل اخلاقی امیرالمؤمنان ( ع) چون شجاعت، سخاوت، حلم و بردباری. رفتار و اخلاق امامعلی ( ع) و تعریف لغوی و اصطلاحی عبودیت و اینکه علی ( ع) اولین مؤمن بوده و همچنین زهد علی ( ع) مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش دوم که راجع به علم الهی امیرالمؤمنان ( ع) و بیان پیامبر راجع به دروازه ی شهر علم و اینکه علم قرآن نزد امیرالمؤمنان ( ع) و اعلمیت حضرت علی امیرالمؤمنان ( ع) و فصاحت و بلاغت امیرالمؤمنان ( ع) مورد بررسی قرار داده ام. در بخش سوم به فضایل خاص امیرالمؤمنان ( ع): مواردی چون علی ( ع) مولود کعبه – علی ( ع) مشتق از اسم خدا- ازدواج علی ( ع) با فاطمه زهرا ( س)- امامعلی ( ع) شخصیت دو نیرویی- ردالشمس برای علی ( ع) و وعده ی آمرزش شیعیان توسط علی ( ع) را در بر می گیرد. در بخش چهارم که قضاوت های به حق و زیبای علی ( ع)، قضاوت ایشان و حل یک مسئله ریاضی و اعتراف عمر، ( و حکایت کوتاه) آمده است. در بخش پنجم که علی ( ع) در قرآن و روایات، و همچنین مقام شامخ علی ( ع) در قرآن، علی ( ع) و قل هو الله و احد، و سوره ی هل اتی را مورد بررسی قرار داده ام. در بخش ششم که امامعلی ( ع) و سیاست، علی ( ع) مفسر و سخن گوی ناب، و همچنین نقش امامعلی ( ع) در مراحل شکل گیری اسلام، و در کل دیدگاه امامعلی ( ع) در مورد جهان مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش هفتم حکومت و تعریف لغوی و اصطلاحی آن، ضرورت حکومت و انواع حکومت – که شامل حکومت الهی و طاغوتی است- و بحث ولایت امامعلی ( ع) و حب علی ( ع) جواز عبور از آتش مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش هشتم شامل رفتار سیاسی امیرالمؤمنان ( ع) و تعریف سیاست از دیدگاه امامعلی ( ع) و اهمیت و جایگاه سیاست و ماهیت اقتصادی عدالت و نکته های برجسته از سیره ی سیاسی امامعلی ( ع) در عرصه ی حقوقی و مالی و اداری می باشد. در بخش نهم جایگاه سیاست در دین، دیدگاه اسلام راجع به سیاست، نغمه های جدایی دین از سیاست، اسلام مشوق علم و علوم و امامعلی ( ع)، خطبه ی 3 نهج البلاغه و همچنین آمیختگی دیانت و سیاست در اسلام، عصر حضور پیامبر، عصر غیبت و وضعیت امروز و فرمان امامعلی ( ع) به مالک اشتر، روشنگری ها و گلایه های امامعلی ( ع)، نفی دیکتاتوری در حکومت اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. و در آخرین بخش مباحثی چون قدرت و رابطه ی قدرت و مشروعیت، حکومت پیامبر ( ص)، حکومت در عصر غیبت و تفاوت کار ویژه ی حکومت اسلامی با سایر حکومت ها و لزوم وضع احکام و مقررات جزیی و کلی و ویژگی های ضروری قانون گذار و وظایف حکومت و قائده های ولایت بر مسلمین از دیدگاه امامعلی ( ع) را مورد بررسی قرار داده ام. کلید واژه ها عبارتند از: اخلاق، امامعلی ( ع)، عدالت، سیاست
مریم اسکندری
استاد راهنما : رضایی صدیقه
استاد مشاور : اسدپور زاوه ای نیره
دانشگاه : حوزه علمیه خراسان
واحد : مدرسه علمیه حضرت معصومه ( س) سرخس