بسم الله الرحمن الرحیم
اسلام غدیر، انسان را موجودی هابط (: فرو افتاده، سقوط کرده) می داند. هابط، نیازمند صعود است. پرنده ای که به زمین افتاده باید به آسمان برود.
براساس حکمت خداوندی، آدمیان، مخاطب امرِ «اهبطوا» قرار گرفتند و از بالا به پائین آمدند.
این آزمون است. فرمان و امرِ تکوینی خداوند «اهبطوا» بود، پائین بروید.
به زمین آمدیم و نمی توانستیم که نیاییم، مشمول امر خدا بودیم. این هبوط، حکمت و اراده ی تکوین الاهی بود و ما در هبوط کردن یا نکردن، تصمیم گیرنده نبودیم.
«گفتیم: همگی از بهشت فرود آیید![1]»
پس از فرود آمدن، امر و فرمان دیگری هم صادر شد. باز گردید: «ارجعوا»، بالا بیایید: «تعالوا». این امر دیگر تکوینی نیست، تشریعی است. چه بسیار کسانی که باز نمی گردند و بالا نمی روند.
تلاش زندگی آدمی باید در پی بازگشت و بالا رفتن و صعود باشد
امیرالمومنین علیه السلام، هماره آدمیان را به کوشیدن و جوشیدن و رسیدن فراخوانده است. تشویق و تشجیع سخنان علی، پیوسته گوش جان مشتاقان را نواخته و آنان را به پیش برده است:
انسان زنده، دست از تلاش برنمی دارد[2].
براساس این سخن، می توان فهمید که در مکتب علی، کسی که اهل تلاش و کوشش نیست، مرده است و زنده نیست.
هرآنکسی که درین حلقه نیست زنده به عشق بر نَمُرده به فتوای من نماز کنید
و باز فرمود:
هرکه طالبانه به دنبال چیزی باشد، به تمام آن یا به پاره ای از آن دست می یابد[3].
اگر تو یار نداری، چرا طلب نکنی؟ وگر به یار رسیدی، چرا طرب نکنی؟
به کاهلی بنشینی که این عجب کاریست عجب تویی که هوای چنان عجب نکنی
انسان هابط، آن هنگام که به انسان عابد تبدیل می شود، صعود و عروجش شروع می شود.
چنین انسانی، در فرهنگ غدیر، مومن نام می گیرد و حتی پیش از رسیدن به عرش و بالا، عرشیان و کروبیان، خدمتش می کنند.
امیرالمومنین علیه السلام فرمود:
خداوند خلقی را نیافرید که نزد خدای متعال ارزشمندتر و گرامی تر از انسان مومن باشد، زیرا که فرشتگان خادم مومنانند[4].
اسلام غدیر، از مومنان خواست است که در مسیر زندگی چشم بر قلّه حرکت کنند و به کوهپایه دل خوش مدارند. چشم داشتن به نوک و چکاد و قلّه، شخصیت انسان را رشد می دهد و سیرش سرعت می گیرد.
هرگاه در مسیر صعود برتری و بلندمرتبگی یافتی، به نادانان پایین تر از خود میندیش؛ بلکه از دانشمندان بالاتر از خود پیروی کن و چشم بدوز[5].
پی نوشت ها:
1] «قلنا اهبطوا منها جمیعا»؛ سوره بقره، آیه 38.
[2] «الحیُّ لایکتفی»؛ غررالحکم، ص18، ح 439.
[3] «من طلب شیئا ناله او بعضه»؛ نهج البلاغه، ص544، ق 386.
[4] «ما خلق الله اکرم علی الله – عزوجل- من مومن، لان الملائکة خدّام المومنین»؛ کافی، ج2، ص33.
[5] «اذا علوت فلاتفکر فیمن دونک من الجهّال و لکن اقتد بمن فوقک من العلماء»؛ غررالحکم، ص141، ح 1135.