علی(ع) پس از به خلافت رسیدن، شاهد عدم پذیرش از سوی برخی و حرف و حدیثهایی از سوی دیگر بود.
برای اثبات مشروعیت ولایتش مجبور شد طی مراسمی به «حدیث غدیر»، استشهاد و احتجاج کند. متنی که می خوانید، صورت یکی از نقلهای متعددی از این احتجاج است که در میدانگاه کوفه در سال 35 هجری انجام گرفته است. 1
علی(ع) آن روز در رحبه (میدانگاه کوفه) به پاخاست و پس از ثنا و ستایش خداوند، فرمود:
شما را به خداوند سوگند می دهم، هر کس که در روز غدیر خم حاضر بود، برخیزد. تنها آنان که خودشان حاضر و ناضر بودند برخیزند، نه آنانکه می گویند: چنین شنیدم، یا به ما چنین خبر رسید که...».
هفده نفر برخاستند، از جمله: ابو ایوب انصاری، خزیمة بن ثابت، ابوسعید خدری، ابوقدامه انصاری، ابوهیثم بن تیهان و ... مردانی از قریش.
علی(ع) فرمود: آنچه را شنیدید، باز گویید.
گفتند: همراه پیامبر(ص) از آخرین حج باز می گشتیم. ظهر فرا رسید. پیامبر(ص) بیرون آمد و فرمان داد در پای درختی بساطی پهن کنند. سپس همگان را به نماز فرا خواند. همه نماز آمدیم. پس از برگزاری نماز، حضرت ایستاد و پس از حمد و ثنای الهی فرمود:
- ای مردم! چه می گویید؟
- شهادت می دهیم که رسالت خویش و پیام خدا را ابلاغ کرده ای.
سه بار فرمود: خدایا شاهد باش.
سپس افزود: نزدیک است (از سوی خدا) مرا فرا خوانند و من پاسخ ندای الهی گویم. من مسؤولم، شما نیز مسؤولید.
سپس فرمود: ای مردم! من دو وزنه سنگین، قرآن و اهل بیتم و عترتم را میان شما بر جای می گذارم. اگر به این دو چنگ زنید، هرگز گمراه نخواهید شد. نیک بنگرید که پس از من با این دو ودیعه چه خواهید کرد! این دو از هم جدا نخواهند شد تا در کنار حوض (کوثر) بر من وارد شوند. این را پروردگارم به من خبر داده است.
سپس فرمود: خداوند، مولای من است. من نیز مولای مؤمنانم. آیا چنین نمی دانید که من بر شما از خودتان شایسته ترم؟
سه بار گفتند: چنین است ای رسول خدا.
آنگاه دست علی امیرالمؤمنین(ع) را گرفت و بر افراشت و فرمود:
«من کنت مولاه فهذا علی مولاه، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه...»
وقتی حاضران چنین شهادت دادند، امیرالمؤمنین(ع) فرمود:
«راست گفتید. من نیز بر این مساله گواهم »!
نویسنده: جواد محدثی