مناظره موفق هاشمي رفسنجاني با يوسف قرضاوي
قرضاوي با اشاره به موضوع صحابه، خواستار صدور فتوايي براي جلوگيري از هر گونه سبي عليه آنان شد... رفسنجاني تأکيد نمود، در خطبه‌هاي علماي شيعه در ايران، هميشه حمد خداي متعال و درود بر
پيامبر(ص) و اهل بيت و صحابه وجود دارد.
به رغم برخي نگراني‌ها از نتيجه مباحثه زنده هاشمي رفسنجاني و يوسف قرضاوي در تلويزيون «الجزيره»، ناظران اين مناظره را نسبتا موفق ارزيابي كردند.
به گزارش خبرنگار «بازتاب»، به دليل جهت‌گيري‌هاي خاص يوسف قرضاوي و تلويزيون «الجزيره» در موضوع شيعه و سني، اين احتمال مي‌رفت كه مناظره با هاشمي به صحنه درگيري تبديل شود.با اين حال به نظر مي‌رسد قرضاوي در اين مناظره تا اندازه‌اي به تعديل مواضع خود پرداخت.
قرضاوي يك عالم مصري است كه از چندين سال پيش در قطر ساكن شده و امامت جمعه دوحه را بر عهده دارد. به رغم ديدگاه مناسب وي در مسئله فلسطين و مواضع متعادل او نسبت به ايران، وي در ماه‌هاي اخير مواضع عجيبي عليه ايران و به نفع صدام اتحاذ كرده بود.
شب گذشته اکبر هاشمي رفسنجاني، رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام و «يوسف القرضاوي»، رئيس اتحاديه علماي مسلمان، در يک گفت‌وگو‌ي زنده پيرامون مسائل و مشکلات حال حاضر جهان اسلام و موضع شعله‌ور ساختن فتنه مذهبي بين شيعه وسني شرکت نمودند و به بيان نقطه‌نظرات خويش پرداختند.
اجراي اين برنامه اختصاصي را که از سوي شبکه تلويزيوني «الجزيره» ترتيب داده شده بود، «احمد الشيخ» يکي از مسئولان تحريريه «الجزيره» که براي اين منظور به تهران آمده بود، به عهده داشت.
هاشمي رفسنجاني در اين گفت‌وگو تأکيد كرد که وحدت جهان اسلام از اولين روز پيروزي انقلاب اسلامي سياست امام راحل(ره) بوده است که توسط مقام معظم رهبري ادامه يافته است.
هاشمي رفسنجاني ايجاد فتنه طايفي در عراق و ديگر کشورها را ناشي از شکست آمريکا در لبنان و خاورميانه دانست که به منظور جبران شکست طراحي شده است.
رفسنجاني گفت: اگر جهان اسلام وحدت داشته باشد، مي‌تواند مشکلات مسلمانان در سودان، لبنان، عراق، فلسطين، سومالي و ديگر کشورها را حل کند.
شيخ يوسف قرضاوي در نخستين بخش سخنانش، از رفسنجاني به عنوان عالم و سياستمداري ياد کرد که در هشت سال پيش با او در تهران ديدار داشته است.
قرضاوي به طور صريح و مستقيم وارد مبحث روند گسترش تکفيري‌ها در بين سني‌ها و شيعيان عراق گرديد و خواستار توقف آن شد.
وي همچنين با اشاره به موضوع صحابه، خواستار صدور فتوايي براي جلوگيري از هر گونه سبي عليه آنان شد و گفت: نمي‌شود من دستم را در دست کسي بگذارم که به آنان توهين مي‌کند.
وي آنگاه به موضوع درگيري‌هاي طايفي در عراق پرداخت و گفت، پشت اين درگيري‌ها يک اراده طايفي است.
هاشمي رفسنجاني در بخش دوم سخنان خود تأکيد کرد: علما و عقلاي جهان اسلام نبايد به دنبال نادانان و اعمال آنان حرکت کنند.
رفسنجاني تأکيد كرد: ناموس و اموال مسلمانان و حفظ احترام آنان واجب است و علماي اسلام هرگز اجازه هتک آن را نمي‌دهند.
رفسنجاني تأکيد نمود، در خطبه‌هاي علماي شيعه در ايران، هميشه حمد خداي متعال و درود بر پيامبر(ص) و اهل بيت و صحابه وجود دارد.
رئيس مجمع تشخيص مصلت نظام تأکيد نمود که علماي شيعه هرگونه طرح مسائل اختلافي را رد مي‌کنند.
قرضاوي در اين گفت‌وگو تأکيد كرد، اگر شيعه‌اي خطا نمود، هرگز به پاي همه شيعيان نمي‌گذاريم و همراهي مسلمانان اهل سنت را در لبنان، به عنوان شاهدي آورد که چگونه آنان در کنار حزب‌الله لبنان ـ که يک حزب شيعي است ـ ايستادگي کردند.
قرضاوي در اين برنامه که شکلي از مناظره‌اي آرام و سازنده داشت، همه را به مسيري ميانه و حفظ اعتدال دعوت نمود.
هاشمي رفسنجاني آنگاه پس از سؤالي از سوي مجري برنامه، به موضوع تقيه در نزد شيعيان پرداخت و اظهار داشت: اکنون بسياري از دولت‌ها در جهان هستند که براي خود قوانين و اموري سري دارند که آن را پس از ده‌ها سال آشکار مي‌کنند و اين را از اموري برشمرد که هم در نزد اهل سنت است و هم شيعيان.
هاشمي رفسنجاني در اين برنامه که به صورت مستقيم از شبکه «الجزيره» پخش مي‌شد، اتهام تبليغ ايران براي شيعه کردن اهل سنت در ديگر کشورها را رد کرد و گفت: ما منادي تبليغ عمل صالح هستيم و هرگز در صدد نفي ديگران نيستيم و اين اتهامي است که از سوي دشمنان به منظور ايجاد شکاف بين مسلمين، طراحي شده است.
قرضاوي در اين خصوص معتقد بود: بحث ما بر سر تبليغ عمل صالح نيست، بلکه ما با اين مخالفيم که در بين اهل سنت تبليغ به منظور ترک مذهب و ترک طايفه صورت گيرد که آن را مذموم مي‌دانيم. وي اين اقدام در بين شيعيان را نيز با همان بار منفي ارزيابي مي‌نمود.
در ادامه، بحث در اين برنامه بيشتر به مسائل عراق معطوف شد. هاشمي رفسنجاني در اين بخش تأکيد نمود که سياست ايران، عدم دخالت در امور عراق و تعيين سرنوشت مردم به دست خودشان و عدم دخالت اشغالگران بوده است.
وي تأکيد كرد: انديشه ايران در‌باره عراق، يک ملت، يک دولت و يک قانون اساسي است. وي حمايت از ملت عراق را همچون حمايت ايران از ملت فلسطين و بوسني و هرزگوين و ديگر ملت‌هاي اسلامي توصيف كرد که رنگ طايفي نداشته و ندارد.
قرضاوي در اين گفت‌وگو از مقامات ايران خواست که براي جلوگيري از جنگ طايفي در عراق، وارد عمل شوند و حکم به تحريم قتل بين مسلمانان بدهند.
قرضاوي، حکم علماي جهان اسلام در بين اهل سنت را تحريم اعمال تکفيري‌ها عليه سني‌ها و شيعيان توصيف نمود و اعلام کرد: بايد هميشه از حق دفاع کنيم و در کنار صاحب حق باشيم.
وي بر حق ايران بر دستيابي با تکنولوژي هسته‌اي صلح‌آميز تأکيد نمود و گفت: اگر دشمنان به ايران حمله کنند، در کنار ايران خواهيم ايستاد.
وي هرگونه وابستگي به دولت‌هاي عربي را تکذيب کرد و گفت، بسياري از مواضع او عليه برخي از حکام عرب است.
قرضاوي مقاومت در برابر اشغالگران آمريکايي در عراق را حق طبيعي و مشروع مردم عراق همچون مردم فلسطين ارزيابي نمود.
هاشمي رفسنجاني در ادامه سخنان خود تأکيد كرد: ايران از همان روز اول، مقاومت مردم عراق در برابر اشغالگران آمريکايي را مشروع دانسته و از آن دفاع کرده است.
وي حمايت ايران از مردم عراق را بدون توجه به وابستگي مذهبي آنان دانست و تأکيد كرد: دفاع از مقاومت مردم عراق، هرگز به معني دخالت در امور داخلي عراق نيست.
هاشمي رفسنجاني اقدامات گروه‌هاي تکفيري ـ چه عليه اهل سنت و چه عليه شيعيان ـ را محکوم و از آن به عنوان «گناه کبيره» ياد کرد که مرتکبان آن، مستحق جهنم هستند.
وي حضور گروه‌هاي تکفيري در عراق را مرهون سياست آمريکا براي حضور اين گروه‌ها در عراق دانست.
قرضاوي نيز در ادامه اظهارات رفسنجاني، بر حرمت ريختن خون مسلمان ـ چه شيعه و چه سني ـ و تحريم شکستن حريم مساجد، تأکيد كرد و گفت، پس از انفجار در مرقد امام علي(ع) و شهادت آيت‌الله حکيم، اين عمل را از قاهره محکوم کرده است.
هاشمي رفسنجاني در پايان سخنان خود تأکيد كرد: از روز اول اشغال عراق، تمام علماي شيعه در ايران از مقاومت ملت عراق دفاع کرده و همه اين علما، ريختن خون مسلمانان را تحريم كرده‌اند. او حفظ وحدت مسلمانان را رمز موفقيت و پيروزي جهان اسلام و غلبه بر مشکلات دانست.
پاسخهاي رفسنجاني به اظهارات قرضاوي ، پاسخ هايي کلي بود و روشن بود که او قصد ورود به مسائل اختلافي را ندارد. از اين رو به نظر مي رسد در ذهن بيننده عرب برخي ابهامات در خصوص سوالات قرضاوي و پاسخهاي رفسنجاني ، باقي مانده است.
هاشمي حداقل دوبار تند و صريح از قرضاوي خواست در اطلاعات و آمارش دقت کند و به اصطلاح آب به آسياب دشمنان و آمريکايي ها نريزد.
با اين حال در اين برنامه تقريبا در هيچ بخشي رفسنجاني ، قرضاوي را به چالش نکشيد و اگر مواردي در اين برنامه بود فقط از سوي " احمد الشيخ " مجري برنامه بود . مثل اين كه اگر ايران تبليغ شيعه مي کند ، اهل سنت هم همين کار را انجام مي دهند ، چرا علماي اهل سنت فتواي عدم تکفير عليه شيعه صادر نمي کنند ، چرا کشورهاي سني مذهب به طور رسمي از ايران شيعه در برابر آمريکا حمايت نمي کنند ؟
با آن‌که اين برنامه در طي دو روز اخير بخش مهمي از تبليغات تلويزيون «الجزيره» را در بر داشته است، اما به نظر مي‌رسيد به دليل نقص فني، پخش آن با حدود چهارده دقيقه تأخير، آغاز شد. به هنگام ترجمه سخنان هاشمي رفسنجاني، دوبار صداي مترجم به هنگام پخش قطع شد.
با اين همه به نظر مي‌رسد، اين برنامه بتواند تاثيرات مثبتي بر بينندگان عرب در کشورهاي عربي بگذارد، به ويژه آن‌که هاشمي رفسنجاني به ديدگاه‌هاي ايران در زمينه تحولات عراق و ديدگاه علماي شيعه در زمينه برافروختن فتنه طايفي بين شيعيان و اهل سنت، به تفصيل سخن گفت.