غدير در لغت به معناي آبريز و مسيل، و غدير خم در جغرافيا، نام محلي است كه به خاطر وجود بركه ای در اين محل، كه در آن آب باران جمع مي شده است، به اين نام (غديرخم) شهرت يافته است. غدير در4-3 كيلومتری جحفه واقع شده و جحفه در 64 كيلومتری مكه قرار دارد كه يكي از ميقاتهای پنجگانه مي باشد . در جحفه راه اهالي مصر، مدينه، عراق و شام از يكديگر جدا مي شود. غديرخم به علت وجود مقداری آب و چندين درخت كهنسال، محل توقف و استراحت كاروانيان واقع مي شده است اما داراي گرمائي طاقت فرسا و شديد مي باشد
هنگامي كه رسول اكرم در روز 5 شنبه 18 ذی الحجه به وادی غديرخم رسيدند و پيش از جدائي اهالي شام، مصر و عراق از ميان جمعيت، جبرئيل امين از جانب خداوند بر ايشان نازل گدرديد و آيه : « يا ايها الرسول بلغ ما انزل اليك من ربك فان لم تفعل فما بلغت رسالته و الله يعصمك من الناس» را نازل نمود و از جانب حق تعالي، رسول اكرم را امر نمود تا حكم آنچه را كه در قبل بر پيامبر درباره امام علي نازل گشته بود، به مردم ابلاغ نمايند . در اين هنگام، پيشتازان كاروان و افرادی كه جلوتر حركت مي نمودند، حوالي جحفه رسيده بودند. رسول اكرم پس از از نزول آيه، دستور توقف كاروانيان را صادر نمودند و امر فرمودند تا آناني كه پيشاپيش حركت مي نمودند، به محل غدير بازگردند و افرادی كه در پس قافله، عقب مانده بودند، سريعتر به كاروان در اين وادی، ملحق شوند. همچنين به چندتن از صحابه دستور دادند تا فضای زير چند درخت كهنسال را كه در آن محل قرار داشتند، آماده نمايند؛ خارها را از زمين بركنند و سنگهای ناهموار موجود در زير آن درختان را جمع آوری نمايند. در اين هنگام، زمان به جای آوردن نمازظهر فرارسيد و رسول اكرم فريضه ظهر را در گرمای شديد، به همراه جمعيت كثير حاضر، ادا نمودند. شدت گرما در وادی غدير به حدی بود كه اشخاص، گوشه ای از ردا و لباس خويش را برای درامان بودن از شدت تابش آفتاب، بر سر مي افكندند و مقداری از آنرا برای كاستن از شدت گرمای شنها و سنگها، در زير پای خويش مي گستردند. برای رسول خدا نيز پارچه ای بر روی شاخسار آن درختان كهن افكندند تا مانعي در برابر حرارت موجود و تابش خورشيد، ايجاد نمايند. هنگامي كه حضرت از نماز فارغ گشت، از جهاز شتران، در همان محلي كه به فرمان رسول خدا توسط صحابه آماده شده بود، منبری ساختند و وجود مقدس پيامبراكرم بر فراز آن در آمدند و شروع به ايراد خطبه، با صدائي بلند و رسا نمودند؛ در حاليكه جمعيت فراوان همراه پيامبر، بر گرداگرد حضرت جمع گشته بودند و به سخنان نبي اكرم گوش فرا مي دادند و برخي از افراد نيز برای آنكه همگان از كلام رسول خدا مطلع گردند، سخنان آن حضرت را با صدايي بلند برای افرادی كه دورتر قرار داشتند، تكرار مي نمودند.
خطابه حضرت در ميان جمعيت بدين گونه ايراد گرديد :
" حمد و ستايش مخصوص خداوند است و از او ياری مي خواهيم و به او ايمان داريم و از شرور نفسهايمان و زشتيهای كردارمان، به او پناه مي بريم ؛ خداوندی كه هدايتگری نيست برای كساني كه گمراهشان نمايد و گمراه كننده ای وجود ندارد برای اشخاصي كه او هدايتشان نمايد و شهادت مي دهم كه جز خدا، معبودی نيست و محمد(ص) بنده و فرستاده اوست و اما بعد ؛ ای مردم، خداوند لطيف و خبير (دارای لطف فراوان و بسيارآگاه) مرا خبر داد كه من به زودی (به سوی او) فرا خوانده مي شوم و (دعوت او را) اجابت خواهم نمود. من مسئول هستم و شما نيز مسئوليد . پس (درباره دعوت و مسئوليت من) چه مي گوئيد؟ "
حاضران در پاسخ گفتند : " شهادت مي دهيم كه دعوت خويش را ابلاغ نمودی و نصيحت كردی و كوشش نمودی، پس خداوند شما را جزای خير دهد. "
سپس رسول خدا فرمودند : " آيا شهادت نمي دهيد كه معبودی جز خدا نيست و محمد(ص) بنده و فرستاده اوست؟ و (آيا شهادت نمي دهيد كه) بهشت و دوزخ خداوند حق است و مرگ حق است و قيامت مي آيد و در آن شكي نيست و خداوند كساني را كه در قبرها هستند مبعوث مي گرداند؟"
حاضران گفتند : " بله ای رسول خدا، شهادت مي دهيم "
سپس در ادامه، رسول اكرم خداوند را بر اين امر شاهد گرفتند و از مردم پرسيدند : " آيا (كلام مرا) مي شنويد؟"»
حاضرين گفتند : " بله يا رسول الله "