آیه 55، سوره مائده : ترجمه تفسير كاشف

ترجمه تفسير كاشف، ج‏3 ، ص  134

تفسير
خداوند پس از آن‏كه از دوستى با دشمنان دين نهى مى‏ كند، بيان مى‏دارد كه با چه كسى بايد رابطه دوستى برقرار كرد. از اين‏ رو، مى ‏گويد:
إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ.
در اين‏كه مراد از ولايت خدا و پيامبر، پرداختن به شئون مسلمانان است و تنها به‏ محبّت و يارى كردن منحصر نمى ‏شود، هيچ ‏گونه اختلاف نظرى وجود ندارد.

خداوند متعال مى‏گويد: «پيامبر به مؤمنان از خودشان سزاوارتر است ...». «1» ولايت در اين آيه، نوعى تفسير و بيان براى ولايت در آيه مورد بحث ماست.

وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ. ولايتى كه براى خدا و پيامبر صلّى اللّه عليه و آله است، براى كسى كه ميان زكات و ركوع در آن واحد جمع كرده نيز ثابت است. طبرى از مجاهد و عتبة بن ابى حكيم و ابو جعفر نقل كرده كه اين آيه درباره على بن ابى طالب عليه السّلام نازل شده است. در كتاب غرائب القرآن و رغائب الفرقان، تأليف نظام الدّين حسن بن محمّد نيشابورى- از اهل سنّت- عينا چنين آمده است: «به اتّفاق بيشتر مفسّران، آيه در شأن على عليه السّلام نازل شده است». در تفسير رازى نيز عينا چنين آمده است:

«از ابوذر (رضوان اللّه عليه) روايت شده كه گفت: روزى با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله نماز ظهر را مى‏خواندم، ناگهان سائلى در مسجد چيزى درخواست كرد و هيچ‏كس به وى چيزى نداد. على عليه السّلام كه در حال ركوع بود، با انگشت كوچك دست راست خود به سائل اشاره كرد و در آن انگشترى بود. سائل آمد و انگشتر را در مقابل چشمان پيامبر صلّى اللّه عليه و آله گرفت. در اين هنگام، پيامبر گفت:

پروردگارا! برادرم موسى از تو خواست و گفت: پروردگارا! سينه‏ ام را گشاده گردان ... و او را در كارم شريك من قرار ده و تو هم به او وحى كردى كه بازويت را با برادرت محكم خواهم كرد و براى شما برهان قرار خواهم داد.

پروردگارا! من محمّد پيامبر و برگزيده تو هستم، پس سينه ‏ام را گشاده گردان و كارم را آسان كن و برايم از خاندانم، على را وزيرم قرار ده و با او پشتم را محكم كن. ابو ذر گفت: به خدا سوگند! پيامبر صلّى اللّه عليه و آله هنوز اين سخنان را تمام نكرده بود كه جبرئيل فرود آمد و گفت: اى محمّد! بخوان: «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ ...».

لكن رازى ولايت را در اين‏جا به معناى يارى‏كننده تفسير كرده، نه به معناى‏
______________________________
(1). احزاب (33) آيه 6.

ترجمه تفسير كاشف، ج‏3، ص 135

تصرّف ‏كننده در امور. شيعه مى ‏گويد: واژه اللّه و رسول و نيز كسى كه ميان زكات و ركوع جمع كرده، در يك آيه آمده ‏اند. ولايت خدا و رسول به معناى دخل و تصرّف است. بنابراين، بايد ولايت كسى كه ميان ركوع و زكات جمع كرد، نيز به همين معنا باشد؛ زيرا در غير اين‏ صورت، لازم مى‏ آيد كه واژه «ولايت» در آن واحد به دو معناى مختلف استعمال شود و اين جايز نيست.

نسخه شناسی

درباره مولف

کتاب شناسی