اگر اين حديث از پيامبر، صلّي اللّه عليه وآله، صادر شده پس چرا «بخاري» و «مسلم» آنرا در صحيحين كه مهمترين كتب حديثي اهل سنت محسوب مي شوند نقل نكرده اند؟

اولاً، صحيح مسلم بطور خلاصه به اين واقعه اشاره كرده است، البته همين مقدار هم نكات مبهم زيادي را نسبت به واقعه غدير آشكار مي كند. بدين جهت ما حديث مسلم را نقل مي كنيم. 

يزيدبن حيان مي گويد: من و حُصين بن سَيره و عمربن مسلم نزد زيدبن ارقم رفتيم. هنگامي كه نزد او نشسته بوديم حصين گفت: اي زيد تو به سعادت بزرگي نائل شده اي پيامبر را ملاقات كرده اي؛ احاديث آن حضرت را شنيده اي؛ در ركاب او در جنگها شركت كرده اي؛ پشت سر او نماز خوانده اي؛ در مورد آنچه كه از پيامبر شنيده اي براي ما سخن بگو! 

زيد گفت: به خدا قسم سن من زياد شده و پير شده ام و بعضي از احاديثي راكه ازپيامبر،صلّي اللّه عليه و[آله]سلّم، حفظ كرده بودم فراموش كرده ام پس آنچه را كه براي شما نقل مي كنم بپذيريد و آنچه را نقل نمي كنم مرا درتكلف وسختي نيندازيد. 

سپس گفت: پيامبر، صلّي اللّه عليه و[آله]سلّم، روزي در كنار (بركه) آبي كه به آن «خُم» مي گفتند و ميان مكه و مدينه قرار داشت، براي ما خطبه اي خواند و پس از حمد و ثناي الهي و موعظه مردم فرمودند: چيزي نمانده كه از طرف پروردگار خوانده شوم و دعوت حق را لبيك گويم. من دو گوهر گرانبها را در ميان شما مي گذارم اولين آنها كتاب خداست كه در آن نور و هدايت است؛ پس به كتاب خدا تمسك كنيد... سپس گفت: و ديگري اهل بيتم. در مورد اهل بيتم خدا را فراموش نكنيد در مورد اهل بيتم خدا را فراموش نكنيد؛ در مورد اهل بيتم خدا را فراموش نكنيد..(1) صحيح مسلم، ج4، ص122.)

از اين حديث بخوبي روشن مي شود كه اوضاع سياسي آن زمان «زيدبن ارقم» را ناچار به كتمان حديث غدير نموده است؛ زيرا مي گويد: آنچه قبل از اين از پيامبر، صلّي اللّه عليه وآله، روايت كرده ام بپذيريد و بيش از اين مرا به تكلف و سختي نيندازيد. 

زيدبن ارقم تازمان حكومت مروان بن حكم زنده بوده و در سال 68 ق. وفات مي كند4 و مسلّم است در سايه حكومتي كه او را وادار به دشنام علي، عليه السلام، مي كند، نقل حديث غدير براي او مشكلاتي ايجاد خواهد كرد. از اين رو از مردم پوزش مي طلبد و به بهانه سالخوردگي و فراموشي از حاضران مي خواهد كه بيش از اين او را در تنگنا قرار ندهند. 

در عين حال زيد، تلويحا به اين واقعه بزرگ اشاره مي كند و با ذكر تأكيد پيامبر، صلّي اللّه عليه وآله، در مورد اهل بيت خود با جمله «در مورد اهل بيتم خدا را فراموش نكنيد» به پايمال شدن حق اهل بيت و از ياد بردن سفارش پيامبر، صلّي اللّه عليه وآله، نيز اشاره دارد. 

ثانيا، بسياري از احاديث معتبري كه علماي اهل سنت آنها را معتبر دانسته اند در اين دو كتاب ذكر نشده است. 

ثالثا، كتب حديثي اهل سنت منحصر در صحيح بخاري نيست و كتب معتبر ديگر مانند «سنن ابن ماجه»(2) و «مسند احمد»(3) حديث غدير را بتفصيل ذكر كرده اند و اشاره شد كه صحيح مسلم هم اجمالاً آن را ذكر كرده است. 

 

پی نوشت:

1- صحيح مسلم، ج4، ص122.)

2-سنن ابن ماجه، ج1، ص55 و 58. 

3- مسند احمد حنبل، ج1، ص84، 88، 118. 

 

منبع:

ناظم زاده قمی، سيداصغر، مظهر ولايت، ص618