رشيد الدين ابوالفضل ميبدى
ابوالفضل احمد بن ابى سعد بن احمد بن مهريزد كه غالبا او را رشيد الدين ابوالفضل يا ابوالفضل رشيدالدين ميبدى مى نامند، مولف كتاب كشف الاسرار است، و از او اطلاع چندانى در دست نيست، اما احتمال دارد پدرش « جمال الاسلام ابو سعيد بن احمد بن مهريزد متوفى به سال 480 ق باشد كه بنا به روايات منقول در تواريخ از صلحا و عباد و مزارش تا عهد صفويه برقرار و مورد اعتنا و توجه خاص و عام بوده است.»
آقاى ايرج افشار سنگ قبرى در ميبد يزد ديدهاند كه برادر اين ابو الفضل را چنين معرّفى كرده است:« موفق الدين ابى جعفر بن ابى سعد بن احمد بن مهريزد» كه در صفر سال 570 ق درگذشته است.
ابوالفضل ميبدى در آغاز كشف الاسرار( ج 1 / 195، ج 3 / 139 و ج 9 / 14) تصريح مى كند كه در سال 520 ق شروع به نوشتن تفسير كشف الاسرار كرده است.
جز در صفحه 636 از جلد پنجم كه اگر غلط چاپى نباشد، چنين آمده است:
600 و اند سال گذشت تا هزاران ( شمس ازين زنديقان و خصمان دين كوشيدند تا در قرآن طعنى زنند و نقصى آرند نتوانستند.)
بنابراين مى توان نتيجه گرفت كه ميبدى يكى از علما و مفسران و صوفيان قرن ششم است و شايد بتوان گفت كه دوران عمر وى از نيمه دوم قرن پنجم شروع مى شود و به اوايل نيمه دوم قرن ششم خاتمه مى پذيرد.
ميبدى از نظر اعتقادى در فروع دين يكى از پيروان شافعى است و از اين جهت از نظر فكرى متمايل به خاندان على بن ابى طالب ( ع) است. ( زيرا شافعى خود دوستدار على( ع) و خاندانش بوده است:
و مات الشافعى و ليس يدرى على ربّه ام ربّه الله
شافعى مرد و ندانست به خدا كه على بود خداش يا كه خدا
و مى بينيم كه در جايى مىگويد: فما من مومن الاّ و هو يحبّ عليّا( ج 6 / 84)
اما در اصول دين پيرو اهل حديث و از تاويل بيزار است. ( ج 5 / 307 و ج 6 / 11)
ميبدى با وجود آنكه صوفى وارسته و عارف خوشدلى است اما در مسايل مذهبى سختگير و متعصّب است و از عقايد خود سخت دفاع مى كند و به استدلال عليه ديگر فرق اسلامى مى پردازد.
ميبدى علاوه بر اين تفسير كتابى به نام « اربعين» دارد شامل چهل حديث با شرح و بسط تمام. ( ج 5 / 219)
جستجو
دیگر سایت های موسسه
