محمود بن احمد بن موسى بن احمد- قاضى القضاة- بدر الدين

محمود بن احمد بن موسى بن احمد- قاضى القضاة- بدر الدين- مشهور به عينى -نسبت به: عين تاب است: شهر بزرگى است در سه منزلى حلب- حنفى- در سال 762 در مصر متولد و در 855 وفات يافته- در جلد 10 الضوء اللّامع» ص 131- 135 شرح حال او مذكور است، و در آنجا استادان او را در فقه و اصول فقه و حديث و ادب ذكر نموده و تأليفات او را تعداد و آنها را ستوده و گفته: نامبرده (عينى) حديث كرد و فتوى داد و تدريس نمود، و تمام پيشوايان از هر مذهب و طبقه يكى پس از ديگرى حديث را از او گرفتند، بلكه علماء اهل طبقه سوم نيز از او حديث دريافت داشته‏اند، و من خود يكى از كسانى هستم كه مقدارى (از احاديث را) بر او قرائت نمودم، ابن خطيب ناصرى در تاريخش از او نام برده و درباره او گويد: پيشوائى است عالم- فاضل، در فرا گرفتن علوم شركت نموده، خصوصيات نفسانى- او را محتشم و در خور احترام نموده، داراى مردانگى و عصبيّت و ديانت است، سيوطى در «بغية الوعاة» ص 386 شرح حال او را ذكر و او را ستوده و استادان و قرائت و تأليفات او را بيان نموده و درباره او گويد: پيشوائى است عالم- بسيار دانا و عارف بعربيّت و تصريف و غير آنها، ابو الحسنات در «فوائد» ص 207 او را ذكر نموده، اشاره بحديث او در صفحه 86 گذشت و در آيه تبليغ نيز لفظ او خواهد آمد.