مولى نور الدين كاشانى( اخبارى)
تفسير المعين اثر مولى نور الدين محمد بن مرتضى كاشانى معروف به اخبارى( متوفاى پس از 1115 ق) كه نوه برادر ملا محسن فيض كاشانى است. وى به دليل سرسختى در برابر اصوليان آن زمان و تلاش زياد در دفاع از حديثگرائى، معروف به اخبارى شده است.
وى شاگرد عموى پدرش، مرحوم ملا محسن فيض كاشانى و مجلسى دوم بوده است، نور الدين تلمذ خود نزد فيض را در آغاز تفسيرش تصريح كرده، در دوران جوانى به سال 1079 ق از مرحوم فيض و نيز از پدرش به سال 1078 ق اجازه روايت گرفته و به فرزندش بهاء الدين محمد در 1114 ق اجازه روايت داده است.
كتابهاى متعددى را در موضوعات تفسير، حديث ادعيه، كلام و عقايد، اخلاق و عرفان و سير و سلوك، ادبيات، رجال، تأليف كرده است. اسامى 26 كتاب ايشان را محقق در مقدمه ذكر كرده كه پنج كتاب به زبان فارسى و بقيه به زبان عربى مى باشند.
ايشان 1115 ه. ق وفات يافت.
تأليفات قرآنى
1- مفسر اضافه بر تفسير المعين كه مورد بحث مقاله است، تفسيرى ديگرى به نام« مبين» به زبان فارسى تأليف كرده اند كه در يك مجلد مى باشد، شيوه آن روايى و كلامى و شامل تمام قرآن كريم بوده و مؤلف به معانى كلمات قرآن و تفسير آنها پرداخته است. از اين اثر نسخه مورخ 1274 ق در كتابخانه مركزى آستان قدس رضوى( شماره 1384) موجود است.
2- تعليقيهاى بر تفسير صافى ملا محسن فيض كاشانى نيز از ايشان باقى مانده است.
3- تفسير وجيز در يك مجلد به زبان عربى و شيوه روائى شامل تمام قرآن، مؤلف در اين اثر خود از روايات و احاديث ائمه( ع) و تفاسير قدما، سود جسته است، نسخه اى از اين تفسير در كتابخانه مركزى آستان قدس ( ش 1259) موجود است كه مؤلف فهرست كتابخانه آستان قدس اين تفسير را به غلط به علم الهدى محمد فرزند ملا محسن فيض نسبت داده است، شيخ آقا بزرگ در الذريعه نظر مؤلف فهرست آستان قدس را رد كرده و اين تفسير را از مؤلفات نور الدين محمد بن شاه مرتضى نوه برادر ملا محسن فيض دانسته است.
انگيزه تأليف تفسير المعين
مفسر در رساله« المنتخب التصانيف» خود مى نويسد:
« چون تفسير صافى مبسوط بود و بر خواننده قرآن سخت مىنمود كه در اثناء قرائت به آن مراجعه كند، به ذهنم آمد كه تفسيرى از آن بيرون آورم كه به قارى قرآن هنگام تلاوت، در فهم لغات و كلمات قرآنى كمك كند و در آن به ذكر روايات اهل بيت « عليهم السلام» و اقوال متقن مفسران پرداختم و نام آن را « معين التالى» گذاشته خود در مطالعه و قرائت قرآن از آن بهره مى جستم كه نزديك به 12000 بيت مى باشد.»
جستجو
دیگر سایت های موسسه
