کتاب شناسی الصحيفة السجادية / ترجمه و شرح فيض الاسلام‏

معرفى اجمالى‏

كتاب گران‏سنگ «الصحيفة السجادية / ترجمه و شرح فيض الاسلام»، حاوى دعاهاى حضرت امام سجاد (علیه السلام)، با ترجمه و شرح مختصر سيد على نقى فيض الاسلام، به زبان فارسى است.

ساختار

صحيفه سجاديه، مشتمل بر 54 دعا است. روش مترجم، در ترجمه هر دعا، بر معنا كردن دقيق واژه ‏هاست. وى، هر كلمه، عبارت و مطلبى را كه به توضيح و شرح نياز دارد، ميان دو هلال نهاده است تا ترجمه از شرح مطالب متمايز باشد و تصرفى در اصل عبارت نشود.
وى، در ابتداى بيشتر دعاها، توضيحاتى كوتاه، ولى پرمحتوا، عالمانه و درخور فهم عموم در باره موضوع اصلى دعا و پيام اساسى آن آورده است كه خواننده با مطالعه آن، با آگاهى افزون‏ترى، دعاهاى صحيفه سجاديه را خواهد خواند.

گزارش محتوا

عناوين دعاها مطابق ترجمه مزبور عبارت است از:
دعاى يكم : در حمد و سپاس خداى تعالى.
دعاى دوم : پس از اين ستايش در درود بر رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم).
دعاى سوم : در درود بر نگه‏داران عرش و هر فرشته مقرب.
دعاى چهارم: در درود بر پيروان پيغمبران و ايمان‏ آورندگان به ايشان.
دعاى پنجم : در باره خود و دوستانش.
دعاى ششم : به هنگام بامداد و شب.
دعاى هفتم : هر گاه كار دشوار دل ‏آزارى به او رو مى ‏آورد.
دعاى هشتم : در پناه بردن( به خداى تعالى) از سختى ‏ها و بدى اخلاق و كردارهاى نكوهيده.
دعاى نهم : در اشتياق( آرزومندى) به درخواست آمرزش از خدا كه بزرگ است بزرگوارى او.
دعاى دهم : در پناه بردن به خداى تعالى.
دعاى يازدهم : در عاقبت ‏به‏ خيرى ‏ها.
دعاى دوازدهم : در اقرار به گناه و در خواست ( توفيق براى) توبه و بازگشت ( از معصيت) به سوى ( طاعت) خداى تعالى.
دعاى سيزدهم : در درخواست حاجت‏ها از خداى تعالى.
دعاى چهاردهم : هنگامى كه ستمى به آن حضرت مى‏ رسيد.
دعاى پانزدهم : هنگامى كه بيمار مى ‏شد يا اندوه و يا گرفتارى به آن حضرت رو مى‏ آورد.
دعاى شانزدهم : هنگامى كه ( به درگاه خداى تعالى) از گناهان گذشت مى‏ طلبيد.
دعاى هفدهم : هنگامى كه گفت ‏وگوى شيطان مى ‏شد.
دعاى هجدهم : هر گاه از آن حضرت دور مى ‏شد چيزى ( گرفتارى يا پيش‏آمد بدى) كه از آن مى ‏ترسيد.
دعاى نوزدهم : هنگام درخواست باران پس از خشك‏سالى.
دعاى بيستم : در( درخواست توفيق براى) خوهاى ستوده.
دعاى بيست و يكم : هنگامى كه چيزى او را اندوهگين و گناهان نگرانش مى‏ نمود.
دعاى بيست و دوم : هنگام سختى و رنج و كارهاى دشوار.
دعاى بيست و سوم : هنگامى كه تندرستى و سپاس بر آن را از خدا درخواست مى ‏نمود.
دعاى بيست و چهارم : براى پدر و مادر خود.
دعاى بيست و پنجم : براى فرزندانش.
دعاى بيست و ششم : در باره همسايگان و دوستانش هنگامى كه از ايشان ياد مى ‏نمود.
دعاى بيست و هفتم : دعا براى مرزداران.
دعاى بيست و هشتم : هنگام پناه بردن( از گرفتارى ‏ها) به خداى توانا و بزرگ.
دعاى بيست و نهم : هنگامى كه روزى بر آن حضرت (علیه السلام) تنگ مى ‏شد.
دعاى سى ‏ام : در كمك خواستن( از خداى تعالى) بر پرداختن وام.
دعاى سى و يكم : در بيان توبه و بازگشت.
دعاى سى و دوم : براى خود پس از به جا آوردن نماز شب در باره اقرار به گناه.
دعاى سى و سوم : در استخاره و درخواست خير و نيكى.
دعاى سى و چهارم : هنگامى كه گرفتار مى ‏شد يا گرفتارشده‏ ى به رسوايى گناهى را مى‏ ديد.
دعاى سى و پنجم : در رضا و خوشنودى ( به آنچه داشت) هنگامى كه به دنياداران (ثروت‏مندان) نگاه مى‏ كرد.
دعاى سى و ششم : هنگامى كه به ابر و برق ( درخشيدن ابر) نگاه مى‏ كرد و بانگ رعد (غرش ابر) را مى ‏شنيد.
دعاى سى و هفتم : هنگامى كه به ناتوانى از به جا آوردن شكر و سپاس اقرار مى ‏نمود.
دعاى سى و هشتم : در عذرخواهى از دادخواهى‏ هاى مردم.
دعاى سى و نهم : در درخواست عفو و گذشت و رحمت و مهربانى (از خداى تعالى).
دعاى چهلم : هنگامى كه خبر مرگ كسى به او مى ‏رسيد يا ياد مردن مى ‏نمود.
دعاى چهل و يكم : در درخواست پرده‏ پوشى.
دعاى چهل و دوم : هنگام ختم (پس از خواندن همه) قرآن.
دعاى چهل و سوم : هنگامى كه به هلال و ماه نو نگاه مى ‏كرد.
دعاى چهل و چهارم : هنگامى كه (شب اول يا روز اول) ماه رمضان مى ‏رسيد.
دعاى چهل و پنجم : در باره وداع و بدرود ماه رمضان.
دعاى چهل و ششم : در روز فطر( اول ماه شوال) و در روز جمعه.
دعاى چهل و هفتم : در روز عرفه.
دعاى چهل و هشتم : در روز اضحى و روز جمعه.
دعاى چهل و نهم : در(درخواست) دور ساختن مكر و فريب دشمنان.
دعاى پنجاهم : در ترس( از خداى تعالى).
دعاى پنجاه و يكم : در تضرع و زارى و خضوع و فروتنى.
دعاى پنجاه و دوم : در اصرار به( درخواست از) خداى تعالى.
دعاى پنجاه و سوم : در خضوع و فروتنى براى خداى توانا و بزرگ.
دعاى پنجاه و چهارم : در درخواست (از خداى تعالى) دور گردانيدن اندوه ‏ها.
مترجم، در پايان كتاب، ترجمه و شرح خويش را بهترين ترجمه و شرح خوانده و از منابعى كه در نگارش اين اثر، از آنها بهره برده، ياد كرده و خاطرنشان نموده كه مطالب و نكات برگرفته از آن منابع را همراه با اضافاتى بر آنها، به‏ طور اختصار و ساده و روان در آن گنجانده و يادآور شده كه از زمان امام (علیه السلام) تا كنون كسى كتاب صحيفه كامله را از هر جهت به اين زيبايى منتشر نكرده و چنين خدمتى را انجام نداده است.
منابع‏
مقدمه و متن كتاب.

منابع: 

جامع الاحادیث (نور)