آیه 1 و 2 سوره معارج : تفسير اثنا عشرى

تفسير اثنا عشرى ، ج‏13 ، ص 305

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‏
[سوره المعارج (70): آيه 1]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‏
سَأَلَ سائِلٌ بِعَذابٍ واقِعٍ (1)
سَأَلَ سائِلٌ‏: درخواست نمود سائلى، بِعَذابٍ واقِعٍ‏: به عذاب واقع شونده كه ثابت است.
______________________________
(1)- به نقل از نور الثقلين، جلد 5، صفحه 411.

تفسير اثنا عشرى، ج‏13، ص 306

[سوره المعارج (70): آيه 2]
لِلْكافِرينَ لَيْسَ لَهُ دافِعٌ (2)
لِلْكافِرينَ‏: براى ناگرويدگان، كه آن قتل روز بدر است در دنيا، يا عذاب ديگر. لَيْسَ لَهُ دافِعٌ‏: نيست مر اين عذاب را دفع كننده و باز دارنده.
بيان: در مورد نزول آيه اقوالى است:

1- ابو جهل بوده.

2- نضر بن حارث بر در مسجد ايستاده گفت: اگر پيغمبر حق و آنچه مى‏گويد از جانب توست، تو سنگى بر ما ببار، يا عذاب نازل فرما: فورا سنگى از آسمان بر سرش وارد و از دبرش خارج و هلاك شد.

3- قول اشهر: خاصه و عامه نقل نموده كه در حق نعمان بن حارث فهرى نازل شده، چنانچه ثعلبى و ابو القاسم حسكانى روايت نموده‏اند از سفيان عيينه از حضرت صادق عليه السّلام، كه چون حضرت پيغمبر روز غدير امير المؤمنين عليه السّلام را نصب خلافت فرمود و در حق او فرمود:

هر كه من مولاى او هستم على مولاى اوست و صاحب تصرف در امور او؛ اين خبر به اطراف منتشر شد. حارث بن نعمان بر شتر سوار و متوجه مدينه شد كه با حضرت مجادله نمايد. چون به مجلس منوّر حضرت وارد شد، جمع بسيار از مهاجر و انصار بودند، گفت: يا محمد تو ما را به كلمه شهادت دلالت كردى از تو قبول كرديم، و به نماز پنجگانه دعوت نمودى اجابت نموديم، و به زكات و روزه و حج و جهاد ترغيب نمودى فرمان برديم،

و هر چه امر نمودى خلاف نكرديم؛ با اين همه از ما راضى نشدى تا اينكه دست اين پسر را گرفتى و گفتى: من كنت مولاه فعلىّ مولاه، بعد از من اقتدا به او كنيد. اين كار به مجرد رأى تو و از پيش خود على برگزيدى و بر ما حاكم ساختى، يا اين به امر خدا كردى؟ حضرت فرمود: به خدائى كه جز او خدائى نيست، آنچه در باره على نمودم و به خلقان رسانيدم، به امر خدا بود. نعمان چون اين سخن بشنيد، روى برگردانيد و گفت:
بار خدايا آنچه در باره على بن ابى طالب گويد اگر راست و درست و به امر

تفسير اثنا عشرى، ج‏13، ص 307

توست بر ما سنگ ببار، يا ما را به عذاب اليم گرفتار گردان. فورا سنگى از آسمان بر سر او خورده و از دبرش خارج و به درك واصل شد، آيه نازل شد:
سَأَلَ سائِلٌ بِعَذابٍ واقِعٍ‏: نيست او را دفع كننده‏اى. «1»

تفسير اثنا عشرى،  ج‏13 ، ص 307   

_____________________________
(1)- البرهان، جلد 4، صفحه 382.

نسخه شناسی 

درباره مولف

کتاب شناسی