اشعار آقاي صغير اصفهاني

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمانِ الرَّحيمِ‏

اَلْحَمْدُلِلَّهِ الَّذى عَلا فى تَوَحُّدِهِ وَدَنا فى تَفَرُّدِهِ وَجَلَّ
فى سُلْطانِهِ وَعَظُمَ فى اَرْكانِهِ، وَاَحاطَ بِكُلِّ شَىْ‏ءٍ عِلْماً وَ هُوَ فى مَكانِهِ
وَ قَهَرَ جَميعَ الْخَلْقِ بِقُدْرَتِهِ وَ بُرْهانِهِ، حَميداً لَمْ يَزَلْ، مَحْموداً لايَزالُ (وَ مَجيداً لايَزولُ، وَمُبْدِئاً وَمُعيداً وَ كُلُّ أَمْرٍ إِلَيْهِ يَعُودُ). بارِئُ الْمَسْمُوكاتِ وَداحِى الْمَدْحُوّاتِ وَجَبّارُالْأَرَضينَ وَالسّماواتِ، قُدُّوسٌ سُبُّوحٌ، رَبُّ الْمَلائكَةِ وَالرُّوحِ، مُتَفَضِّلٌ عَلى جَميعِ مَنْ بَرَأَهُ، مُتَطَوِّلٌ عَلى
جَميعِ مَنْ أَنْشَأَهُ يَلْحَظُ كُلَّ عَيْنٍ وَالْعُيُونُ لاتَراهُ. كَريم ٌ حَليمٌ
ذُوأَناتٍ، قَدْ وَسِعَ كُلَّ شَىْ‏ءٍ رَحْمَتُهُ وَ مَنَّ عَلَيْهِمْ بِنِعْمَتِهِ.(1)

بود حمدمخصوص ذاتي چنين
همش در توحّد كمال علّو
جليل است در عزت و شأن خويش
به اشيا محيط است و در عين حال
سر عجز دارند خلقان فرو
بزرگي كه او را فنا و زوال
بپا آسمانها بفرمان اوست
هم او هست قدّوس و سبّوح نيز
بود فضل و اكرام او متصّل
هر آنكس كه با اوست نزديكتر
ببيند همه ديده ها را عيان
كريم است بر هر كس آن بي نظير
بمنّت رهين جمله از نعمتش
كه او راست اوصاف ذاتي قرين
همش در تفرد كمال دنو
بزرگ است ذاتش در اركان خويش
بود در مكان خود آن بيمثال
بَرِ قُدرت و پيش برهان او
نبوده است و باشد هم او را محال
زمين در فضا، گوي چوگان اوست
مَلَك هست مخلوق وي روح نيز
بر آنانكه بينندش از چشم دل
زلطفش بود بيشتر بهره ور
ولي خود زِ هر ديده باشد نهان
حليم است بر بندگان ديرگير
گرفته فرا هر چه را رحمتش

لاَعْجَلُ بِانْتِقامِهِ، وَلايُبادِرُ إِلَيْهِمْ بِمَا اسْتَحَقُّوا مِنْ عَذابِهِ
قَدْفَهِمَ السَّرائِرَ وَ عَلِمَ الضَّمائِرَ، وَلَمْ تَخْفَ عَلَيْهِ اَلْمَكْنوناتُ
ولا اشْتَبَهَتْ عَلَيْهِ الْخَفِيّاتُ. لَهُ الْإِحاطَةُ بِكُلِّ شَىْ‏ءٍ، والغَلَبَةُ
على كُلِّ شَى‏ءٍ والقُوَّةُ فى كُلِّ شَئٍ والقُدْرَةُ
عَلى‏ كُلِّ شَئٍ وَلَيْسَ مِثْلَهُ شَىْ‏ءٌ. وَ هُوَ مُنْشِئُ الشَّىْ‏ءِ حينَ لاشَىْ‏ءَ دائمٌ حَىٌّ وَقائمٌ
بِالْقِسْطِ، لاإِلاهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزيزُالْحَكيمُ. جَلَّ عَنْ أَنْ تُدْرِكَهُ الْأَبْصارُ
وَ هُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصارَ وَ هُوَاللَّطيفُ الْخَبيرُ. لايَلْحَقُ أَحَدٌ وَصْفَهُ
مِنْ مُعايَنَةٍ، وَلايَجِدُ أَحَدٌ كَيْفَ هُوَمِنْ سِرٍ وَ عَلانِيَةٍ إِلاّ بِمادَلَّ عَزَّوَجَلَّ عَلى‏ نَفْسِهِ.(2)

نباشد شتابنده در انتقام
بود با خبراز سرائرهمه
بر او نيست پوشيده هر مختفي
بر اشيا تمام آن سميع بصير
نباشد چو او شي و اشيا همه
جز آن دائمِ قائمِ دادگر
عزيزاست و عزت سزاوار اوست
اجلّ است ما را زدرك بصر
لطيف و خبير است و زاوصاف آن
بجز با صفاتي كه خود را ستود سزاي گنه كار ندهد تمام
بود مطّلع بر ضمائر همه
نگردد بر او مشتبه هر خفي
محيط است و غالب قويّ و قدير
نبوده وَزوگشته پيدا همه
جهان را نباشد خدايِ دگر
حكيم است شايسته هر كار اوست
بصيراست ما را بديد و نظر
كسي نيست آگه نهان و عيان
نيارد كسي وصف ذاتش نمود

 مَلَأَ الدَّهْرَ قُدْسُهُ، وَالَّذى
يَغْشَى الْأَبَدَ نُورُهُ، وَالَّذى يُنْفِذُ أَمْرَهُ كيف بِلامُشاوَرَةِ
مُشيرٍ وَلامَعَهُ شَريكٌ فى تَقْديرِهِ وَلايُعاوَنُ فى تَدْبيرِهِ.
صَوَّرَ مَا ابْتَدَعَ عَلى‏ غَيْرِ مِثالٍ، وَ خَلَقَ ما خَلَقَ بِلامَعُونَةٍ مِنْ أَحَدٍ
وَلا تَكَلُّفٍ وَلاَ احْتِيالٍ. أَنْشَأَها فَكانَتْ وَ بَرَأَها فَبانَتْ
. فَهُوَاللَّهُ الَّذى لا إِلاهَ إِلاَّ هُوالمُتْقِنُ الصَّنْعَةَ، اَلْحَسَنُ الصَّنيعَةِ،
الْعَدْلُ الَّذى لايَجُوُر، وَالْأَكْرَمُ الَّذى تَرْجِعُ إِلَيْهِ الْأُمُورُ
. وَأَشْهَدُ أَنَّهُ اللَّهُ الَّذى تَواضَعَ كُلُّ شَىْ‏ءٍ لِعَظَمَتِهِ، وَذَلَّ كُلُّ شَىْ‏ءٍ لِعِزَّتِهِ
  وَاسْتَسْلَمَ كُلُّ شَىْ‏ءٍ لِقُدْرَتِهِ، وَخَضَعَ كُلُّ شَىْ‏ءٍ لِهَيْبَتِهِ.(3)

گواهي دهم اينكه باشد جهان
منزّه خداوندگاري كه او
بود نافذ الامر آن بي نظير
شريكيش در امر تقديرنيست
بدايع كه از صنعش آمد عيان
چو ايجاد فرمود بي كم و كاست
نه دشوار بود آفرينش بر او
به يك خواستن هر چه ميخواست كرد
نباشد خداوندگاري جز او
از آن دادگر ظلم و جور است دور
گواهي دهم اينكه هست آن خدا
همه در بر هيبتش در خضوع
پر از قدس آن قادر غيب دان
ابد را گرفته است نورش فرو
مشاور نخواهد ندارد مُشير
تفاوت مراورا به تدبير نيست
نبودش مثالي كه سازد چنان
در ايجاد خود ياري از كس نخواست
نه درصنعت خويش بد حيله جو
بناي وجود اين چنين راست كرد
كه صنعش حكيمانه است و نِكو
بود هم بدو بازگشت اُمور
چنان كش تواضع كند ماسوي
قرين خضوع ورهين خشوع

مَلِكُ الْاَمْلاكِ وَ مُفَلِّكُ الْأَفْلاكِ وَمُسَخِّرُالشَّمْسِ وَالْقَمَرِ
كُلٌّ يَجْرى لاَِجَلٍ مُسَمّىً. يُكَوِّرُالَّليْلَ عَلَى‏النَّهارِ وَيُكَوِّرُالنَّهارَ
عَلَى الَّليْلِ يَطْلُبُهُ حَثيثاً. قاصِمُ كُلِّ جَبّارٍ عَنيدٍ وَ مُهْلِكُ كُلِّ
شَيْطانٍ مَريدٍ. لَمْ يَكُنْ لَهُ ضِدٌّ وَلا مَعَهُ نِدٌّ أَحَدٌ صَمَدٌ لَمْ يَلِدْ
وَلَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفْواً أَحَدٌ. إلاهٌ واحِدٌ وَرَبٌّ ماجِدٌ
يَشاءُ فَيُمْضي، وَيُريدُ فَيَقْضي، وَيَعْلَمُ فَيُحْصي، وَيُميتُ وَيُحْيي،
وَيُفْقِرُ وَيُغْني، وَيُضْحِكُ وَيُبْكي، (وَيُدْني وَ يُقْصي) وَيَمْنَعُ وَ يُعْطى
لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ، بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَ هُوَ عَلى‏ كُلِّ شَىْ‏ءٍ قَدير.(4)

بود مالك او جمله املاك را
مسخر بفرمان او مهروماه
بپوشد گهي شب بروز آن حكيم
كند روز را شب شتابان طلب
از او هر ستمكار دون را شكست
نه او را بود ضدّ و ندّي كز آن
نه كس زاده از او نه از كس بزاد
يگانه خداوند ليل و نهار
بخواهد پس آنگاه امضا شود
بداند همه چيزو اِحصا كند
هم از اوست فقر و هم از او غِنا
از او دور و نزديك را اعتبار
هم او مالك ملك و اشيا همه
كند هر چه او خوب و زيبا بود

بگردش درآورده افلاك را
كه سرگرم سِيرَند تا وعده گاه
گهي روز بر شب زصنع قديم
بود همچنين روز جوياي شب
وزوگشته هر ديو بدخوي پست
مر او را رسد در خدايي زيان
نه همتائي او را قرين اوفتاد
بزرگ است و بر خلق پروردگار
هم آن را كه او خواست مجري شود
بميراند و باز اِحيا كند
هم از او رسد خنده هم زو بكا
وزو قبض و بسط عطا برقرار
بحمدش تروخشك گويا همه
بهر چيز ذاتش توانا بود

يُولِجُ الَّليْلَ فِى النَّهارِ وَيُولِجُ النَّهارَ فىِ الَّليْلِ، لاإِلاهَ إِلاّهُوَالْعَزيزُ
الْغَفّارُ. مُسْتَجيبُ الدُّعاءِ وَمُجْزِلُ الْعَطاءِ، مُحْصِى الْأَنْفاسِ وَ رَبُّ
الْجِنَّةِ وَالنّاسِ، الَّذى لايُشْكِلُ عَلَيْهِ شَىْ‏ءٌ، وَ لايُضجِرُهُ صُراخُ الْمُسْتَصْرِخينَ
وَلايُبْرِمُهُ إِلْحاحُ الْمُلِحّينَ. اَلْعاصِمُ لِلصّالِحينَ، وَالْمُوَفِّقُ لِلْمُفْلِحينَ،
وَ مَوْلَى الْمُؤْمِنينَ وَرَبُّ الْعالَمينَ. الَّذِى اسْتَحَقَّ مِنْ كُلِّ مَنْ خَلَقَ أَنْ يَشْكُرَهُ
وَيَحْمَدَهُ (عَلى‏ كُلِّ حالٍ) أَحْمَدُهُ كَثيراً وَأَشْكُرُهُ دائماً عَلَى السَّرّاءِ والضَّرّاءِ وَالشِّدَّةِ وَالرَّخاءِ وَأُومِنُ بِهِ و بِمَلائكَتِهِ وكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ. أَسْمَعُ لاَِمْرِهِ وَاُطيعُ وَأُبادِرُ إِلى
‏كُلِّ مايَرْضاهُ وَأَسْتَسْلِمُ لِماقَضاهُ، رَغْبَةً فى طاعَتِهِ وَ خَوْفاً مِنْ عُقُوبَتِهِ.(5)

بترتيب آن ذات گيتي فروز
خدائي نباشد جزآن پادشاه

دعاها بدرگاه او مستجاب
نفسهاي خلقش بود در شمار
نه چيزي باومشکل اندر اُمور
نه اصرار کس سازد او را ملول
بتوفيق او رستگاران سعيد
خدائيکه هر بنده بايد زجان
چه گاه رفاه و چه وقت تعب
من آن ذات بيمثل را مومنم
مُقّرم به آياتش از جز و کُلّ
کنم امر او را بجان استماع
گرايم بدان گفت و کردار وِراي
بجان خواستار رضاي وِيم
به رغبت بود طاعتش پيشه ام کند روز داخل به شب،  شب به روز
که بخشد همي بندگان را گناه

زلطف عميمش جهان کامياب
بجن و به اِنس است پروردگار
نه زالحاح کس باشد او را نفور
بود حافظ و يار اهل قبول
بمولائيش اهل عالم عبيد
گذارد سپاس و کند حمد آن
چه هنگام سختي چه روز طرب
به آيات و احکام او موقفم
همش بر ملائک همش بر رسل
مطيعم بفرموده آن مُطاع
که باشد پسنديده نزد خداي
که تسليم امر و قضاي وِيم
ز خوف عقابش در انديشه ام

لاَِنَّهُ اللَّهُ الَّذى لايُؤْمَنُ مَكْرُهُ وَلايُخافُ جَورُه.ُوَأُقِرُّلَهُ

عَلى‏ نَفْسى بِالْعُبُودِيَّةِ وَ أَشْهَدُ لَهُ بِالرُّبُوبِيَّةِ، وَأُؤَدّى ما أَوْحى
بِهِ إِلَىَّ حَذَراً مِنْ أَنْ لا أَفْعَلَ فَتَحِلَّ بى مِنْهُ قارِعَةٌ لايَدْفَعُها عَنّى أَحَدٌ
وَإِنْ عَظُمَتْ حيلَتُهُ وَصَفَتْ خُلَّتُهُ - لاإِلاهَ إِلاَّهُوَ - لاَِنَّهُ قَدْأَعْلَمَنى أَنِّى إِنْ لَمْ
أُبَلِّغْ ما أَنْزَلَ إِلَىَّ (فى حَقِّ عَلِىٍ) فَما بَلَّغْتُ رِسالَتَهُ، وَقَدْ ضَمِنَ لى تَبارَكَ
وَتَعالَى الْعِصْمَةَ (مِنَ النّاسِ) وَ هُوَاللَّهُ الْكافِى الْكَريمُ. فَأَوْحى إِلَىَّ:
(بِسْمِ‏اللَّهِ الرَّحْمان ِالرَّحيمِ، يا أَيُهَاالرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ
رَبِّكَ - فى عَلِىٍ يَعْنى فِى الْخِلاَفَةِ لِعَلِىِّ بْنِ أَبى طالِبٍ - وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ
فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النّاسِ.(6)

چه او پادشاهيست کز مکر آن
نبايست بودن ز جورش مخوف
من او را بجان عبد فرمان گذار

بمردم کنم وحي او را ادا
بلائي که گراو فرستد بمن
اگر چه به تدبير و مکر و حيل
کنون هستم از امر ديان دين
که آن وحي را گر نسازم ادا
خداوند خود ضامن من بود
کفايت کند از کرم او زمن
بنام خداوند کون و مکان
الا اي فرستاده بر گو جلي
وگر آنچه داني نگوئي تمام
نگهدار دل را زبيم و هراس
نباشد کسي ايمن اندر جهان
که او را عادلست و عطوف و رئوف
گواهم که او هست پروردگار

که بر خود ندارم بلايش روا
کسش دفع نتواند اندر زمن
مرآن چاره جو را نباشد بدل
مکلّف به ابلاغ وحيي چنين
رسالت نياورده باشم بجا
نگهدارم از کيد دشمن بود
کنون من از آن وحي رانم سخن
که او هست بخشنده و مهربان
زما آنچه داني بحق علي
نبُردستي از ما بخلقان پيام
که حقّت نگهدارد از شرّ ناس

مَعاشِرَالنّاسِ، ما قَصَّرْتُ فى تَبْليغِ ما أَنْزَلَ اللَّهُ تَعالى إِلَىَّ، وَ أَنَا أُبَيِّنُ

لَكُمْ سَبَبَ هذِهِ الْآيَةِ: إِنَّ جَبْرئيلَ هَبَطَ إِلَىَّ
مِراراً ثَلاثاً يَأْمُرُنى عَنِ السَّلامِ رَبّى - وَ هُوالسَّلامُ - أَنْ أَقُومَ
فى هذَا الْمَشْهَدِ فَأُعْلِمَ كُلَّ أَبْيَضَ وَأَسْوَدَ: أَنَّ عَلِىَّ بْنَ
أَبى طالِبٍ أَخى وَ وَصِيّى وَ خَليفَتى (عَلى‏ أُمَّتى) وَالْإِمامُ مِنْ بَعْدى،
الَّذى مَحَلُّهُ مِنّى مَحَلُّ هارُونَ مِنْ مُوسى‏ إِلاَّ أَنَّهُ لانَبِىَّ بَعْدى
وَهُوَ وَلِيُّكُمْ بَعْدَاللَّهِ وَ رَسُولِهِ، وَقَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ
تَبارَكَ وَ تَعالى‏ عَلَىَّ بِذالِكَ آيَةً مِنْ كِتابِهِ (هِىَ).(7)

من اي قوم در دعوت از آگهي
بمن هر چه نازل شد از کردگار
بدين آيه اين شد سبب کز جَليل
بياورد امر از حقم اين چنين

نمايم سفيد و سيه را خبر
علي آنکه باشد برادر مرا
هم او جانشين باشد از بعد من
زمن دارد آن رتبه و آن مقام
بمن ختم شد امر پيغمبري
بدانيد بعد از رسول و الآه
به تحقيق اين آيه مستطاب نکردم به حقّ شما کوتهي
نمودم بيان بر شما آشکار
سه ره گشت نازل بمن جَبرئيل
که سازم قيام اندرين سرزمين

که پور ابوطالب آن نامور
وصي باشد و يار و ياور مرا
هم او امتم را امام زمن
که هارون زموسي عليه السلام
ولي راست بعد از نبي سروري
ولي شما اوست بي اشتباه
بدان امر راجع بود در کتاب

(إِنَّما وَلِيُّكُمُ‏اللّهُ وَ رَسُولُهُ وَالَّذينَ آمَنُواالَّذينَ يُقيمُونَ الصَّلاة

وَيُؤْتونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ)، وَ عَلِىُّ بْنُ أَبى طالِبٍ الَّذى أَقامَ الصَّلاةَ
وَ آتَى‏الزَّكاةَ وَهُوَ راكِعٌ يُريدُاللَّهَ عَزَّوَجَلَّ فى كُلِّ حالٍ
وَسَأَلْتُ جَبْرَئيلَ أَنْ يَسْتَعْفِىَ لِىَ (السَّلامَ) عَنْ تَبْليغِ ذالِكَ
إِليْكُمْ - أَيُّهَاالنّاسُ - لِعِلْمى بِقِلَّةِ الْمُتَّقينَ وَكَثْرَةِ الْمُنافِقينَ
وَإِدغالِ اللّائمينَ وَ حِيَلِ الْمُسْتَهْزِئينَ بِالْإِسْلامِ، الَّذينَ
وَصَفَهُمُ‏اللَّهُ فى كِتابِهِ بِأَنَّهُمْ يَقُولُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ مالَيْسَ
فى قُلوبِهِمْ، وَيَحْسَبُونَهُ هَيِّناً وَ هُوَ عِنْدَاللَّهِ عَظيمٌ.(8)

وليّ شما حق بود با رسول
بدارند برپا نماز از خضوع
كسي جز علي در ركوع صَلات
زجبريل من خواستم تا كه آن
كه شايد در اين قوم پر اختلاف
چو دانم كه دلها بكين مدغم است
هم آگاهم از مكر اهل گناه
كساني كه اوصاف آنان خدا
كه رانند دين را همي بر زبان

بگيرند آسان مر اين ماجرا هم آنان كه كردند ايمان قبول
دهندة زكوتند اندر ركوع
نداده است مر سائلان را زكات
كند مسئلت از خداي جهان
ز تبليغ اين امر گردم معاف
منافق فراوان و مومن كم است
هم از حيله و طعن هر دين تباه
بقرآن نموده است اينسان ادا
وليكن ندارند در دل نهان

ولي بس بزرگست نزد خدا

رساندند بيحد اذيت بمن

مرا بود دائم ملازم علي
اُذُن نام من كرده بر من گمان
برايم روا داشتند اين مقال
از آنها كساني به عصيان تنند
نهندش اُذُن نام يعني كه او
بگو اين اُذُن راست خوبي قرين
بخواهم اگر نام ايشان برم
بخواهم دهم جمله را گر نشان
اگر پرده خواهم ز مطلب گشود
ولي دائماً من بيزدان قسم
خود اينها نسازد خدا را رضا
دگر باره آن مستلزم بيكران

كه بوديم همراز با بوالحسن
باو من مصاحب خفي و جلي
همي رفتشان اينكه هستم چنان
پس اين آيه نازل شد از ذوالجلال
رسول خدا را اذيت كنند
علي را دهد گوش بر گفتگو
كه ايمان بحق دارد و مومنين
همه نامها بر زبان آورم
به يك يك اشارت كنم بيگمان
توانم به آنها دلالت نمود
بديشان نمودم سلوك از كرم
مگر گويم آن وحي را برملا
بدين آيه از لعل شد در فشان

 

(يا أَيُّهَاالرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ - فى حَقِّ عَلِىّ - وَ انْ

لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النّاسِ) فَاعْلَمُوا
مَعاشِرَ النّاسِ (ذالِكَ فيهِ وَافْهَموهُ وَاعْلَمُوا) أَنَّ اللَّهَ قَدْ نَصَبَهُ لَكُمْ وَلِيّاً وَإِماماً فَرَضَ
طاعَتَهُ عَلَى الْمُهاجِرينَ وَالْأَنْصارِ وَ عَلَى التّابِعينَ لَهُمْ بِإِحْسانٍ،
وَ عَلَى الْبادى وَالْحاضِرِ، وَ عَلَى‏الْعَجَمِىِّ وَالْعَرَبىِّ، وَالْحُرِّ
وَالْمَمْلوكِ وَالصَّغيرِ وَالْكَبيرِ، وَ عَلَى‏الْأَبْيَضِ وَالأَسْوَدِ، وَ عَلى‏ كُلِّ
مُوَحِّدٍ، ماضٍ حُكْمُهُ، جازٍ قَوْلُهُ، نافِذٌ أَمْرُهُ، مَلْعونٌ مَنْ خالَفَهُ
مَرْحومٌ مَنْ تَبِعَهُ وَ صَدَّقَهُ، فَقَدْ غَفَرَاللَّهُ لَهُ وَلِمَنْ سَمِعَ مِنْهُ وَ أَطاعَ لَهُ.(10)

رسان اي پيمبر بخلق آشكار
بحق علي آنچه فرمان ماست
وگر آن عمل را نياري بجا
نگهداردت حق زشرّكَسان
بدانيد اي مسلمين برشما
مهاجرچو انصار يك تار مو
هم آنان كه هستند تابع زجان
هم آنانكه هستند صحرانشين
زخلق جهان از عجم و از عرب
صغير و كبير سفيد و سياه
علي هست حكمش بامضا قرين
هر آنكس كه او را مخالف شود
باوهر كه تابع شود بي سخن
كند هر كه تصديق او را خدا
هم از آنكه تصديق وي بشنود
ترا آنچه نازل شد از كردگار
عمل كن بدستور بي كم و كاست
نكردستي امر رسالت ادا
تو حكم خدا را بمردم رسان
وليّ و امام اوست زامر خدا
نبايد بپيچند سَر زِ امر او
بر آنها به نيكوئي اندرجهان
هم آنكس كه در شهر باشد مكين
چه مملوك و چه خواجة ذو حسب
دگر هر موحد بذات اِلآه
بود نافذ الامر در امر دين
زحق مورد خشم و لعنت بود
فرو گيردش رحمت ذوالمنن
نمايد از او عفو جرم و خطا
بصدق دل او را مصدّق شود

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّهُ آخِرُ مَقامٍ أَقُومُهُ فى هذا الْمَشْهَدِ، فَاسْمَعوا
وَ أَطيعوا وَانْقادوا لاَِمْرِ(اللَّهِ) رَبِّكُمْ، فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ هُوَ
مَوْلاكُمْ وَإِلاهُكُمْ، ثُمَّ مِنْ دونِهِ رَسولُهُ وَنَبِيُهُ
الُْمخاطِبُ لَكُمْ، ثُمَّ مِنْ بَعْدى عَلىٌّ وَلِيُّكُمْ وَ إِمامُكُمْ بِأَمْرِاللَّهِ
رَبِّكُمْ، ثُمَّ الْإِمامَةُ فى ذُرِّيَّتى مِنْ وُلْدِهِ إِلى يَوْمٍ تَلْقَوْنَ اللَّهَ وَرَسولَهُ
لاحَلالَ إِلاّ ما أَحَلَّهُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَهُمْ، وَلاحَرامَ إِلاّ ما حَرَّمَهُ اللَّهُ
(عَلَيْكُمْ) وَ رَسُولُهُ وَ هُمْ، وَاللَّهُ عَزَّوَجَلَّ عَرَّفَنِى الْحَلالَ وَالْحَرامَ وَأَنَا أَفْضَيْتُ
بِما عَلَّمَنى رَبِّى مِنْ كِتابِهِ وَحَلالِهِ وَ حَرامِهِ إِلَيْه.(11)

بدانيد اي مردم اين سرزمين
سخن بشنويد و بصدق ضمير
شما را خداوند ليل و نهار
پس آنگه رسولش محمد ولي است
خود اين حكم از جانب كبرياست
امامت پس آنگاه بي گفتگو
خود انجامد اين تا قيامت بطول
حلالي نباشد بجز آن حلال
حرامي نباشد بجز آن حرام
خدا هر حلال و حرامي بمن
بمن هر چه آموخت حق از كتاب
بود بهر من محضر آخرين
شويد از خداوند فرمان پذير
ولي و اِلآه است و پروردگار
پس از او ولي مر شما را علي است
كه معبود و پروردگار شماست
بود در نژاد من از نسل او
كه باشد رضاي خدا و رسول
كه ما را حلال آمد از ذوالجلال
كه از حق حرام است بر خاص و عام
نشان داد و من نيز بر بوالحسن
بياموختم جمله بر بو تراب

مَعاشِرَالنّاسِ (فَضِّلُوهُ). مامِنْ عِلْمٍ إِلاَّ وَقَدْ أَحْصاهُ‏اللَّهُ فِىَّ، وَ كُلُّ عِلْمٍ
عُلِّمْتُ فَقَدْ أَحْصَيْتُهُ فى إِمامِ الْمُتَّقينَ، وَما مِنْ عِلْمٍ إِلاّ وَقَدْ
عَلَّمْتُهُ عَلِيّاً، وَ هُوَ الْإِمامُ الْمُبينُ (الَّذى ذَكَرَهُ اللَّهُ فى سُورَةِ يس:
(وَ كُلَّ شَىْ‏ءٍ أَحْصَيْناهُ فى إِمامٍ مُبينٍ). مَعاشِرَالنَّاسِ، لاتَضِلُّوا
عَنْه ُوَلاتَنْفِرُوا مِنْهُ، وَلاتَسْتَنْكِفُوا عَنْ وِلايَتِهِ، فَهُوَالَّذى

يَهدي إِلَى الْحَقِّ وَيَعْمَلُ بِهِ، وَيُزْهِقُ الْباطِلَ وَيَنْهى عَنْهُ،
وَلاتَأْخُذُهُ فِى‏اللَّهِ لَوْمَةُ لائِمٍ. أَوَّلُ مَنْ آمَنَ
بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ (لَمْ يَسْبِقْهُ إِلَى الْايمانِ بى أَحَدٌ)، وَالَّذى فَدى رَسُولَ‏اللّهِ بِنَفْسِهِ، وَالَّذى كانَ مَعَ رَسُولِ اللّهِ وَلا أَحَدَ يَعْبُدُاللّهَ مَعَ رَسُولِهِ مِنَ الرِّجالِ غَيْرُه ُ.(12)

دگر نيست علمي جز آن كش خدا
من آنرا كه دانستم از كردگار
جزآن هيچ علمي نباشد يقين
امام مبيني كه يزدان فرد
مگرديد اي مردم از راه او
نپيچيد سر از تولّاي وي
بحق هادي است و دليل فِرق
شود باطل از كوشش او تباه
بحِلمَش ملامت ندارد اثر
علي باشد آنكس كه اول قبول
هم او باشد آنكس كه بهرخدا
گهي با پيمبر خدا را ستود
شمرده است در من بمحض عطا
بقلب علي جمله دادم شمار
كه آن هست در اين امام مبين
بياسين زدانائيش وصف كرد
مجوئيد دوري زدرگاه او
هدايت بيابيد از راي وي
كند هر عمل هست بر طبق حق
هم از آن كند نهي بيگاه  و گاه
كه او راست حكم خدا در نظر
نموده است دين خدا و رسول
نموده است جان بر پيمبر فدا
كه با او دگر كس زمردان نبود

 

مَعاشِرَالنّاسِ، فَضِّلُوهُ فَقَدْ اللّهُ، وَاقْبَلُوهُ فَقَدْ نَصَبَهُ اللّهُ
مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّهُ إِمامٌ مِنَ اللّهِ، وَلَنْ يَتُوبَ اللّهُ عَلى أَحَدٍ
أَنْكَرَ وِلايَتَهُ وَلَنْ يَغْفِرَ لَهُ، حَتْماً عَلَى اللَّهِ أَنْ يَفْعَلَ
ذالِكَ بِمَنْ خالَفَ أَمْرَهُ وَأَنْ يُعَذِّبَهُ عَذاباً نُكْراً أَبَدَا
الْآبادِ وَ دَهْرَ الدُّهورِ. فَاحْذَرُوا أَنْ تُخالِفوهُ. فَتَصْلُوا
ناراً وَقودُهَا النَّاسُ وَالْحِجارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكافِرينَ
مَعاشِرَالنّاسِ، بى - وَاللَّهِ - بَشَّرَالْأَوَّلُونَ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالْمُرْسَلينَ،

وَأَنَ - (وَاللَّهِ) - خاتَمُ الْأَنْبِياءِ وَالْمُرْسَلينَ والْحُجَّةُ عَلى
جَميعِ الَْمخْلوقينَ مِنْ أَهْلِ السَّماواتِ وَالْأَرَضينَ.(13)

دهيد اي طوايف بر او برتري
پذيريد او را كه نصب از خداست
بدانيد اي مردم از خاص و عام
نه هرگز بغفران کسي درخور است
بلي هرگز او را نبخشد خدا
بود بر خدا تا کند اين عمل
سزاي چنين کس عذابيست سخت
بترسيد از اين کش مخالف شويد
چه آتش که از جنس ناس و حجر
مهياست آن آتش پرشرار
بمن اي خلايق بيزدان قسم
منم اشرف و خاتم الانبياء
كه حق برتري دادش و سروري
پذيرفتنش فرض بر ما سواست
كه از جانب حق بود او امام
كه اندرولايت بدو منكراست
كه حتم است بر منكرش اين جزا
بدان كو بورزد بحيدر دغل
كه دايم دچار است آن تيره بخت
بدو نگرويد و در آتش رويد
بفرمان يزدان شود شعله ور
كه از قوم كافر برآرد دمار
رسل مژده دادند خود بر امم
منم حجت حق بارض و سما

 

فَمَنْ شَكَّ فى ذالِكَ فَقَدْ كَفَرَ كُفْرَ الْجاهِلِيَّةِ الْأُولى وَ مَنْ شَكَّ

فى شَىْ‏ءٍ مِنْ قَوْلى هذا فَقَدْ شَكَّ فى كُلِّ ما أُنْزِلَ إِلَىَّ، وَمَنْ شَكَّ فى واحِدٍ مِنَ الْأَئمَّةِ فَقَدْ شَكَّ فِى الْكُلِّ مِنْهُمْ، وَالشَاكُّ فينا فِى‏النّارِ. مَعاشِرَالنّاسِ، حَبانِىَ‏اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ بِهذِهِ الْفَضيلَةِ مَنّاً مِنْهُ عَلَىَّ وَ إِحْساناً مِنْهُ إِلَىَّ وَلا إِلاهَ إِلاّهُوَ، أَلا لَهُ الْحَمْدُ مِنِّى َبَدَ الْآبِدينَ وَدَهْرَالدّاهِرينَ وَ عَلى‏ كُلِّ حالٍ. مَعاشِرَالنّاسِ، فَضِّلُوا عَلِيّاً فَإِنَّهُ أَفْضَلُ النَّاسِ بَعْدى مِنْ ذَكَرٍ و أُنْثى
ما أَنْزَلَ اللَّهُ الرِّزْقَ وَبَقِىَ الْخَلْقُ. مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ
مَغْضُوبٌ مَغْضُوبٌ مَنْ رَدَّ عَلَىَّ قَوْلى هذا وَلَمْ يُوافِقْهُ.(14)

کند هر که شک کافر است آنچنان
هر آنکس که در جزئي از اين کلام
شک آرنده در کل تبليغ من
بدانيد مردم که بر من خدا
بمن کرده لطفي چنين بي غرض
نباشد خدائي بجز آن خدا
مرا حضرتش ملجا و مأمن است
دهيد اي گروه از پي سروري
که بعد از من است افضل آن پاکجان
بما رزق نازل کند کردگار
يقين است ملعون و مغضوب حق

كه بودند در جاهليت کسان
شک آرد شک آورده در آن تمام
به تحقيق دارد در آتش وطن
بداد اين فضيلت بمحض عطا
که او احسان او را نباشد عوض
که دايم زمن باد بر او ثنا
سپاسش به هر حال ورد من است
علي را بهر برتري، برتري
زخلق از اُناث و ذکور جهان
بما آفرينش بود برقرار
بدين قول هر کس زند طعن و دق

أَلا إِنَّ جَبْرئيلَ خَبَّرنى عَنِ اللَّهِ تَعالى بِذالِكَ وَيَقُولُ: «مَنْ عادى
عَلِيّاً وَلَمْ يَتَوَلَّهُ فَعَلَيْهِ لَعْنَتى وَ غَضَبى»، (وَلْتَنْظُرْنَفْسٌ ما قَدَّمَتْ
لِغَدٍ وَاتَّقُوااللَّهَ - أَنْ تُخالِفُوهُ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها - إِنَّ اللَّهَ
خَبيرٌ بِما تَعْمَلُونَ). مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُ جَنْبُ اللَّهِ الَّذى ذَكَرَ
فى كِتابِهِ العَزيزِ، فَقالَ تعالى‏ (مُخْبِراً عَمَّنْ يُخالِفُهُ):(أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتا عَلى ما فَرَّطْت فى جَنْبِ اللَّهِ). مَعاشِرَالنّاسِ، تَدَبَّرُوا الْقُرْآنَ وَ افْهَمُوا آياتِهِ وَانْظُرُوا إِلى مُحْكَماتِهِ َلاتَتَّبِعوا مُتَشابِهَهُ، فَوَاللَّهِ لَنْ يُبَيِّنَ لَكُمْ زواجِرَهُ وَلَنْ يُوضِحَ لَكُمْ
تَفْسيرَهُ إِلاَّ الَّذى أَنَا آخِذٌ بِيَدِهِ وَمُصْعِدُهُ إِلىَّ وَشائلٌ
بِعَضُدِهِ (وَ رافِعُهُ بِيَدَىَّ) وَ مُعْلِمُكُمْ.(15)

مرا داده جبرئيل از حق خبر
هم آن کش، نَه مهر علي در دلست
پس امروز هر کس ببيند چه پيش
بترسيد از حق که با حکم او
که لغزد از آن پاي رفتارتان
بدين سر بيابيد ايقوم راه
بقرآن خبر داده کاندر جزا
که در حق جنب الله از غافلي
بقرآن گراييد باري زجان
بفهميد زِ آيات آن خيروشرّ
کلامي که در آن تشابُه بود
بيزدان قسم هرگز از بهر کس
که بهر شما آورد در بيان
مگر اينکه در دست من دست اوست
گرفتم از او بازوي زورمند
بسوي خود آوردم او را فراز
که هر کس بود با علي کينه ور
زمن خشم و لعنت بر او شامل است
فرستاده از بهر فرداي خويش
مخالف شويد و بپيچيد رو
خدا هست آگه زکردار تان
علي هست جَنبُ اللّهي کش الآه
بگويد عدويش که واحسرتا
به تفريط کوشيدم و بد دلي
تدبر کنيد و تأمّل در آن
بداريد بر محکماتش نظر
بدان کس نبايد که تابع شود
نباشد چنين رتبه در دسترس
زامرو زنهي و ز تفسير آن
که بينيد او را چه دشمن چه دوست
به پيش نظرها نمودم بلند
نمودم از او ظاهر اين امتياز

أَنَّ مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِىٌ مَوْلاهُ، وَ هُوَ عَلِىُّ بْنُ أَبى طالِبٍ أَخى
وَ وَصِيّى، وَ مُوالاتُهُ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ أَنْزَلَها عَلَىَّ. مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّ
عَلِيّاً وَالطَّيِّبينَ مِنْ وُلْدى (مِنْ صُلْبِهِ) هُمُ الثِّقْلُ الْأَصْغَرُ، وَالْقُرْآنُ
الثِّقْلُ الْأَكْبَرُ، فَكُلُّ واحِدٍ مِنْهُما مُنْبِئٌ عَنْ صاحِبِهِ وَ مُوافِقٌ
لَهُ، لَنْ يَفْتَرِقا حَتّى يَرِدا عَلَىَ‏الْحَوْضَ. أَلا إِنَّهُمْ أُمَناءُ اللَّهِ فى خَلْقِهِ وَ حُكّامُهُ
فى أَرْضِهِ. أَلاوَقَدْ أَدَّيْتُ، أَلاوَقَدْ بَلَّغْتُ، أَلاوَقَدْ أَسْمَعْتُ
أَلاوَقَدْ أَوْضَحْتُ، أَلا وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ قالَ وَ أَنَا قُلْتُ
عَنِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ، أَلاإِنَّهُ لا «أَميرَالْمُؤْمِنينَ» غَيْرَ أَخى

هذا، أَلا لاتَحِلُّ إِمْرَةُ الْمُؤْمِنينَ بَعْدى لاَِحَدٍ غَيْرِهِ.(16)

به هر کس که مولامنم   بيسخن
علي پور طالب آن باوفا
مُوالات او هست حکم جليل
بدانيد ايمردم اين ارجمند
که ايشان چو قرآن بحق رهبرند
دهند اين دو هر يک از آن دو خبر
نگردند هرگز جدا بي سخن
زقول نبي اين بيان متين
که آن مظهر عدل پروردگار
خود از نسل ختم رسولان بود
که فرموده او تا بروز جزا
گر آيد کسي با کتاب دگر
در او آنچه بايست موجود نيست
امينهاي حقند در خلق او
آنچه بايد نمايم ادا
الا آنچه بايستم ابلاغ آن
الا آنچه بود از پيام و سروش
الاآنچه محتاج توضيح بود
الا از خدا بود و بس هر سخن
بود نيز اين قول ربّ قدير
روا نيست اين رتبه بر هيچ کس علي هست مولاي او همچو من
بود هم وصي، هم برادر مرا
که آورد آن را بمن جبرئيل
وزاولاد من نيز پاکان چند
دو ثقلند ليک اکبر و اصغرند
مخالف نباشند با يک دگر
لب کوثر آيند تا نزد من
نموده است روشن باهل يقين
امام زمان خاتم هشت و چار
کتابش بتحقيق قرآن بود
نگردند اين هر دو از هم جدا
منافيست با اين حديث و خبر
بود غير ومهدي موعود نيست
باحکام او حکمران مو بمو
ادا کردم از جزء و کل بر شما
نمودم بوفق بلاغت بيان
رساندم شما را يکايک بگوش
نمودم بفهم شما وانمود
شنيديد در نصب حيدر زمن
که باشد علي مومنان را امير
پس از من علي راست شايان و بس

 

ثم قال: «ايهاالنَّاسُ، مَنْ اَوْلى‏ بِكُمْ مِنْ اَنْفُسِكُمْ؟ قالوا: اَللَّهُ و رَسُولُه. فَقالَ: اَلا من كُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلىٌّ مَوْلاهُ، اَللَّهُمَّ والِ مَنْ والاهُ و عادِ مَنْ عاداهُ وَانْصُرْمَنْ نَصَرَهُ واخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ ُمَعاشِرَالنّاسِ، هذا عَلِىٌّ أخى وَ وَصيىّ وَ واعي عِلْمى،
وَ خَليفَتى فى اُمَّتى عَلى‏ مَنْ آمَنَ بى وَعَلى‏ تَفْسيرِ كِتابِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَالدّاعي
إِلَيْهِ وَالْعامِلُ بِمايَرْضاهُ وَالُْمحارِبُ لاَِعْدائهِ وَالْمُوالي عَلى‏ طاعَتِه
وَالنّاهي عَنْ مَعْصِيَتِهِ. إِنَّهُ خَليفَةُ رَسُولِ اللّهِ وَ أَميرُالْمُؤْمِنينَ وَالْإمامُ
الْهادي مِنَ‏اللَّهِ، وَ قاتِلُ النّاكِثينَ وَالْقاسِطينَ وَالْمارِقينَ بِأَمْرِاللَّهِ.
يَقُولُ‏اللَّهُ: (مايُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ). بِأَمْرِكَ يارَبِّ أَقولُ.(17)

ببازوي حيدرزد آنگاه دست
بنحوي که پاي شه اوليا
بگفتا پس اي قوم اين بوالحسن
مرا طرف علم است و هم جانشين
بقرآن بود داعي و در عمل
باعداي حق است در کار زار
کند نهي هر بنده را از گناه
زند قوم پيمان شکن را به تيغ
هم آنانکه از دين برون ميروند
مبدّل نميگردد از من سخن برآوردش آن سيد حق پرست
قرين گشت با زانوي مصطفي
وصي و برادر بود بهر من
مفسر بود بر کتاب مبين
مطيع خداوند عزّ و جلّ
مطيعان او را بود دوستدار
بود جانشين رسول اِلآه
کُشد هرستمکار را بي دريغ
قتيل وي از حکم حق ميشوند
که قول اِلآه است گفتار من

 

اَلَّلهُمَّ والِ مَنْ والاهُ وَعادِ مَنْ عاداهُ (وَانْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ) وَالْعَنْ مَنْ أَنْكَرَهُ
وَاغْضِبْ عَلى مَنْ جَحَدَ حَقَّهُ. اَللَّهُمَّ إِنَّكَ أَنْزَلْتَ الْآيَةَ فى عَلِىّ
وَلِيِّكَ عِنْدَتَبْيينِ ذالِكَ وَنَصْبِكَ إِيّاهُ لِهذَا الْيَوْمِ: (الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ ديناً)، (وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَالْإِسْلامِ ديناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِى
الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرينَ) اَللَّهُمَّ إِنِّى أُشْهِدُكَ أَنِّى قَدْ بَلَّغْتُ. مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّما أَكْمَلَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ

دينَكُمْ بِإِمامَتِهِ. فَمَنْ لَمْ يَأْتَمَّ بِهِ وَبِمَنْ يَقُومُ مَقامَهُ
مِنْ وُلْدى مِنْ صُلْبِهِ إِلى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ.(18)

خدايا هر آنکس شدش دوستدار
هر آنکس که با او کند دشمني
شدش هر که منکر تواَش خوارکن
غضب کن بر آن دشمن زشت خو
خدايا تو اين مژده ام داده اي
که باشد امامت براي علي
گواهي باعمال من موبمو
به نصب علي دين براي عباد
بمولائي اين امام همام
چو با او شد آغاز وانجامشان
همين است آن دين که اندر کتاب
بفرمودي آن کس که آيين و کيش
از او نيست هرگز قبول و يقين
خدايا توئي شاهد حال من
بدانيد مردم بامر خدا
قبول خدا گشت آئينتان
پس آنکس که نشناسد او را امام
ز ولد من و صلب او طيبين ُتواَش دوستدار و به او با ش يار
تُواَش باش خصم اي خداي غني
بلعن خود او را گرفتار کن
که ناحق شود منکر حقّ او
توام اين بشارت فرستاده اي
تو را آنکه هست از شرافت ولي
تو ديدي بيان من ونصب او
تو کامل نمودي ز روي و داد
تو نعمت نمودي بخلقت تمام
رضا گشتي از دين اسلامشان
نمودي براي قبول انتخاب
گزيند جز اسلام از بهر خويش
بود در قيامت وي از خاسرين
که راندم به ابلاغ وَحيت سخن
علي گشت چون بر شما پيشوا
شد اکمل به يمنِ علي دينتان
هم او را که بر اوست قائم مقام
که هادي بخلقند تا يوم دين

 

وَالْعَرْضِ عَلَى‏اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فَأُولئِكَ الَّذينَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ

(فِى‏الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ) وَ فِى النّارِهُمْ خالِدُونَ، (لايُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذابُ وَلاهُمْ يُنْظَرونَ)
مَعاشِرَالنّاسِ، هذا عَلِىُّ، أَنْصَرُكُمْ لى وَأَحَقُّكُمْ بى وَأَقْرَبُكُمْ
إِلَىَّ وَأَعَزُّكُمْ عَلَىَّ، وَاللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَأَنَاعَنْهُ راضِيانِ. وَ ما

نَزَلَتْ آيَةُ رِضاً (فى الْقُرْآنِ) إِلاّ فيهِ، وَلا خاطَبَ اللَّهُ الَّذينَ آمَنُوا إِلاّ
بَدَأ بِهِ، وَلانَزَلَتْ آيَةُ مَدْحٍ فِى‏الْقُرْآنِ إِلاّ فيهِ، وَلا
شَهِدَ اللَّهُ بِالْجَنَّةِ فى (هَلْ أَتى عَلَى الْاِنْسانِ) إِلاّلَهُ، وَلا أَنْزَلَها
فى سِواهُ وَلامَدَحَ بِها غَيْرَهُ. مَعاشِرَالنّاسِ، هُوَ ناصِرُ دينِ اللَّه.(19)

همان روز کز بنده عرض عمل
پس آنان بود پست کردارشان
نگردد بر آنها خفيف ازشرر
بود مردم اين صفدر نامور
ز هر گونه حق هست آن باوفا
ز هرگونه قربي بود بي گمان
ز هر گونه عزت بگيتي رواست
خداوند راضي است از بوالحسن
نشد آيتي نازل اندر رضا
نيامد زحق مومنين را خِطاب
نشد آيه در مدح نازل که آن
نه حق داده جز بهر آن مقتدا
نه اين سوره جزا و کسي را به شأن
علي مردم از روي صدق و صفا شود بر خداوند عزّ وجلّ
بود دائماً جاي در نارشان
ميفتد بدانها زرحمت نظر
بِمَن ياريش از شما بيشتر
بِمَن خود سزاوارتر از شما
بِمَن از شما اقرب آن پاک جان
فزون عزتش پيش من از شما است
وزاوراضيم چون خداوند، مَن
مگر اينکه بُد در حق مرتضي
که اول مخاطب نشد بو تراب
ندادي شئون علي را نشان
گواهي بفردوس در هل أتي
نه جز مدح او مدح کس اندرآن
بود يارو ياور بدين خدا

و الُْمجادِلُ عَنْ رَسُولِ‏اللَّهِ، وَ هُوَالتَّقِىُّ النَّقِىُّ الْهادِى الْمَهْدِىُّ
نَبِيُّكُمْ خَيْرُ نَبىٍ وَ وَصِيُّكُمْ خَيْرُ وَصِىٍ (وَبَنُوهُ خَيْرُالْأَوْصِياءِ)
مَعاشِرَالنّاسِ، ذُرِّيَّةُ كُلِّ نَبِىّ مِنْ صُلْبِهِ، وَ ذُرِّيَّتى مِنْ صُلْبِ (أَميرِالْمُؤْمِنينَ) عَلِىّ
مَعاشِرَ النّاسِ، إِنَّ إِبْليسَ أَخْرَجَ آدَمَ مِنَ الْجَنَّةِ بِالْحَسَدِ، فَلا
تَحْسُدُوهُ فَتَحْبِطَ أَعْمالُكُمْ وَتَزِلَّ أَقْدامُكُمْ، فَإِنَّ آدَمَ
أُهْبِطَ إِلَى‏الْأَرضِ بِخَطيئَةٍ واحِدَةٍ، وَهُوَ صَفْوَةُاللَّهِ عَزَّوَجَلَّ،

وَكَيْفَ بِكُمْ وَأَنْتُمْ أَنْتُمْ وَ مِنْكُمْ أَعْداءُاللَّهِ، أَلاوَإِنَّهُ لايُبْغِضُ
عَلِيّاً إِلاّشَقِىٌّ، وَلا يُوالى عَلِيّاً إِلاَّ تَقِىٌّ، وَلايُؤْمِنُ بِهِ إِلاّمُؤْمِنٌ مُخْلِصٌ.(20)

کند بهر خشنودي ذوالجلال
بپرهيزو پاکيست ذاتش قرين
فرستادة حق بسوي شما
وصي شما نيز بهتر وصي است
ز صلب وِيند اوصياء خلف
بدانيد مردم نژاد رسل
نژاد من از صلب پاک علي است
نمود از حسد مردم ابليس دون
نباشيد پس با علي رشک مند
شود پست کردار و اعمالتان
ز فردوس آدم بحکم اِلآه
بحالي کز امکان حقش برگزيد
چون از يک گنه او ببرد اين ملال
بسي از شما جنس اهريمنند
الانيست خصم علي جز شقي
نيارد در آفاق بي گفتگو بفرمان من با مخالف جدال
هم او هادي و مهدي از ربّ دين
بود بهتر از جملة انبياء
ميان من و اين وصي فرق نيست
همه بهتر از اوصياء سلف
خود از صلب آنهاست از جزء و کلّ
کز ايشان چو آئينه دين منجلي است
زباغ جنان بوالبشر را برون
که بينيد از آن رشک مندي گزند
بلغزد قدم بد شود حالتان
بسوي زمين آمد از يک گناه
چنينش سزاي گنه در رسيد
شما چون شمائيد چونست حال
بيزدان زاهريمني دشمنند
ندارد ولايش بجز متّقي
بجز مومن خالص ايمان باو

وَ فى عَلِىٍ - وَاللَّهِ - نَزَلَتْ سُورَةُ الْعَصْر: (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمانِ الرَّحيمِ، وَالْعَصْرِ
إِنَّ الْإِنْسانَ لَفى خُسْرٍ) (إِلاّ عَليّاً الّذى آمَنَ وَ رَضِىَ بِالْحَقِّ وَالصَّبْرِ). مَعاشِرَالنّاسِ، قَدِ اسْتَشْهَدْتُ اللَّهَ وَبَلَّغْتُكُمْ رِسالَتى وَ ما عَلَى الرَّسُولِ إِلاَّالْبَلاغُ الْمُبينُ
مَعاشِرَالنّاسِ، (إتَّقُوااللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَلاتَموتُنَّ إِلاّ وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ
مَعاشِرَالنّاسِ، (آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَالنَّورِ الَّذى أُنْزِلَ مَعَهُ مِنْ قَبْلِ أَن نَطْمِسَ
وُجُوهاً فَنَرُدَّها عَلى أَدْبارِها أَوْ نَلْعَنَهُمْ كَما لَعَنَّا أَصْحابَ السَّبْتِ). (باِللَّهِ ما عَنى بِهذِهِ الْآيَة ِإِلاَّقَوْماً

مِنْ أَصْحابى أَعْرِفُهُمْ بِأَسْمائِهِمْ وَأَنْسابِهِمْ، وَقَدْ أُمِرْتُ بِالصَّفْحِ عَنْهُمْ فَلْيَعْمَلْ كُلُّ امْرِئٍ عَلى‏ مايَجِدُ لِعَلِىّ فى قَلْبِهِ مِنَ الْحُبِّ وَالْبُغْضِ).
مَعاشِرَالنّاسِ، النُّورُ مِنَ‏اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ مَسْلوكٌ فِىَّ ثُمَّ فى
عَلِىِّ بْنِ أَبى طالِبٍ، ثُمَّ فِىالنَّسْلِ مِنْهُ إِلَى الْقائِمِ الْمَهْدِىِّ
الَّذى يَأْخُذُ بِحَقِّ اللَّهِ وَ بِكُلِّ حَقّ هُوَ لَن لاَِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ.(21)

بيزدان قسم کز خداي جهان
بنام خداوند روزي رسان
به والعصر پس لعل لب بر گشود
بگفتا پس اي قوم حق را گواه
رساندم شما را فروع و اصول
الا اي گروه از صِغار و کِبار
جز اسلام بر مذهبي نگرويد
بياريد ايقوم ايمان بجان
هم آريد ايمان بشخص رسول
از آن پيش کز قهر از هر کسي
بگردند آنها بسوي قفا
ز حق مردم آن نور در من بتافت
پس آن را بود نسل وي مستقر
امامي که حق خداوند و ما عليراست والعصر نازل به شأن
که او هست بر مومنين مهربان
الي آخر آن را قرائت نمود
گرفتم به تبليغ امر اِلآه
جز اين هم نباشد براي رسول
خدا ترس باشيد و پرهيزکار
نه با دين ديگر زدنيا رويد
بذات خداوندگار جهان
هم آن نورکان يافت با وي نزول
شود محو و ناچيز روها بسي
بود اين چنين منکران را سزا
پس آنگه علي از من آن نور يافت
الي القائم المهدي المنتظر
بگيرد زاعدا بامر خدا

 

قَدْ جَعَلَنا حُجَّةً عَلَى الْمُقَصِّرينَ وَالْمعُانِدينَ وَالُْمخالِفينَ وَالْخائِنينَ
وَالْآثِمينَ وَالّظَالِمينَ وَالْغاصِبينَ مِنْ جَميعِ الْعالَمينَ. مَعاشِرَالنّاسِ،
أُنْذِرُكُمْ أَنّي رَسُولُ اللَّهِ قَدْخَلَتْ مِنْ قَبْلِىَ الرُّسُلُ
أَفَإِنْ مِتُّ أَوْقُتِلْتُ انْقَلَبْتُمْ عَلى أَعْقابِكُمْ؟ وَمَنْ يَنْقَلِبْ
عَلى عَقِبَيْهِ فَلَن يَضُرَّاللَّهَ شَيْئاً وَسَيَجْزِى اللَّهُ الشّاكِرينَ (الصّابِرينَ)

أَلاوَإِنَّ عَلِيّاً هُوَالْمَوْصُوفُ بِالصَّبْرِ وَالشُّكْرِ، ثُمَّ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدي
مِنْ صُلْبِهِ. مَعاشِرَالنّاسِ، لاتَمُنُّوا عَلَىَّ بِإِسْلامِكُمْ، بَلْ لاتَمُنُّوا عَلَى‏اللَّهِ فَيُحْبِطَ
عَمَلَكُمْ وَيَسْخَطَ عَلَيْكُمْ وَ يَبْتَلِيَكُمْ بِشُواظٍ مِنْ نارٍ وَنُحاسٍ، إِنَّ رَبَّكُمْ لَبِا الْمِرْصاد.(22)

به تحقيق ما را خداوندگار
به تقصير کاران و خصمان دين
گنه کارها و ستم پيشگان
به اعلام بيم آور اي مسلمين
مرا کرده مبعوث حق،  بر شما
زمن پس سرآيد اگر روزگار
بکرديد آيا با عقابتان
پس آنکس که گرداند رو در قفا
بزودي خداوند عزوجل
بدانيد مردم علي بي قصور
پس از وي زِ ولد من و صلب او
زاسلامتان گر که مرد رهيد
که گرديد از اين خيال غلط
شما را عذابش نمايد هلاک بداد از کرم حجت خود قرار
باهل تخلف دگر خائنين
که دارند جا در تمام جهان
کنم باز آگاهتان اين چنين
چو پيش از من و بعثت انبياء
شَوم کشته يا در صف کارزار
شود منقلب حال و آدابتان
ازآن نيست هرگز زيان برخدا
دهد شاکرين را جزاي عمل
بود هم صبور و بود هم شکور
بدين وصف با شند و اين طبع و خو
بيزدان مبايد که منت نهيد
خداوند را مستحق سخط
بود در کمين گاه آن ذات پاک

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّهُ سَيَكُونُ مِنْ بَعْدى أَئمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى‏النّارِ وَيَوْمَ
الْقِيامَةِ لايُنْصَرونَ. مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّ اللَّهَ وَأَنَا بَريئانِ مِنْهُمْ
مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّهُمْ وَأَنْصارَهُمْ وَأَتْباعَهُمْ وَأَشْياعَهُمْ فِى
الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النّارِ وَلَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ أَلا
إِنَّهُمْ أَصْحابُ الصَّحيفَةِ، فَلْيَنْظُرْ أَحَدُكُمْ فى صَحيفَتِهِ!!
مَعاشِرَالنّاسِ، إِنِّى أَدَعُها إِمامَةً وَ وِراثَةً (فى عَقِبى إِلى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ)
وَقَدْ بَلَّغْتُ ما أُمِرتُ بِتَبْليغِهِ حُجَّةً عَلى كُلِّ حاضِرٍ وَغائبٍ.(23)

بدانيد مردم امامان چند
بخوانند مر خلق را سوي نار
بدانيد مردم از اين خود سري
همانا خود و جمله اشياعشان
شوند از تبه کاري خود مقيم
چه بسيار بد جايگاهي بُود
همان نابکاران حيلت شعار
ببايست هر يک پي خير و شر
چنين گفت راوي که صدق بيان
بگشتند اهل صحيفه زکيش
جز اشخاص معدودي از اهل دين
رساندم شما را پي انتباه
که آن هست حجت ز روي يقين پس از من بزودي بدعوت تنند
ندارند در عرصه حشر يار
من و کردگاريم از آنها بَري
چه انصار آنها، چه اتباعشان
به بيغوله پست اندر جحيم
که آن جاي اهل تکبر شود
که گشتند با هم صحيفه نگار
نمائيد در نامه خود نظر
ازآن سرور آمد بزودي عيان
ببردند اُمّت بهمراه خويش
که بودند نائل بنور يقين
چنين حکم محکم که بود از الآه
به هر حاضر و غائب از اهل دين

 

وَ عَلى كُلِّ أَحَدٍ مِمَّنْ شَهِدَ أَوْلَمْ يَشْهَدْ، وُلِدَ أَوْلَمْ يُولَدْ، فَلْيُبَلِّغِ
الْحاضِرُ الْغائِبَ وَالْوالِدُ الْوَلَدَ إِلى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ. وَسَيَجْعَلُونَ الْإِمامَةَ بَعْدى مُلْكاً
وَ اغْتِصاباً، (أَلا لَعَنَ اللَّهُ الْغاصِبينَ الْمُغْتَصبينَ)، وَعِنْدَها سَيَفْرُغُ
لَكُمْ أَيُّهَا الثَّقَلانِ (مَنْ يَفْرَغُ) وَيُرْسِلُ عَلَيْكُما شُواظٌ مِنْ نارٍ وَنُحاسٌ فَلاتَنْتَصِرانِ

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ لَمْ يَكُنْ لِيَذَرَكُمْ عَلى ما أَنْتُمْ
عَلَيْهِ حَتّى يَميزَالْخَبيثَ مِنَ الطَّيِّبِ، وَ ما كانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ
عَلَى الْغَيْبِ. مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّهُ ما مِنْ قَرْيَةٍ إِلاّ وَاللَّهُ مُهْلِكُها
بِتَكْذيبِها قَبْلَ يَوْمِ الْقِيامَةِ وَ مُمَلِّكُهَا الْإِمامَ الْمَهْدِىَّ وَاللَّهُ مُصَدِّقٌ وَعْدَه.(24)

هم از بهر هر کس بود درشهود
هم آنانکه زائيده از مادرند
از اين امر بايد بهر بوم و بر
پدر گويد آن را بفرزند نيز
چه رود اين امامت که باشد زِ ما
بغضب اوفتد در کف غاصبين
بهر غاصب و مغتصب بي گمان
در اين حال رود از براي شما
شما را فرستد خداوندگار
بسي نيز از مسّ بگداخته
بدانيد مردم،  خداي جهان
چنين رفته تقدير از بي نياز
هم از مصلحت آن مبّرا زِ عيب
بدانيد مردم که در روزگار
مقدر کند امر تخريب آن
کند همچنان نيز حالي هلاک
کند ظالمانرا چنين حق عقاب
هم آنانکه يابند زين پس وجود
و يا خود بصلب و رحم اندرند
که حاضر بغائب رساند خبر
شود تا بپا عرصة رستخيز
شود مملکت در ميان شما
پذيرد خلل آن زمان شرع و دين
کند خشم و لعنت خداي جهان
پديد آيد اي انس و جن ابتلا
بسي شعله ازآتش پر شرار
که دفعش نباشد زکس ساخته
نمايد بهر حالتان،  امتحان
که يابد ز ناپاک پاک،  امتياز
شما را نکرده است دانا به غيب
نبوده است يک قريه کش کردگار
مگر در مکافات تکذيب آن
ندارد هرآن قريه از ظلم باک
که فرموده خود ذکر آن در کتاب

مَعاشِرَالنّاسِ، قَدْ ضَلَّ قَبْلَكُمْ أَكْثَرُالْأَوَّلينَ، وَاللَّهُ لَقَدْ أَهْلَكَ الْأَوَّلينَ، وَ
هُوَ مُهْلِكُ الْآخِرينَ. قالَ اللَّه تَعالى: (أَلَمْ نُهْلِكِ الْأَوَّلينَ، ثُمَّ نُتْبِعُهُمُ
الْآخِرينَ، كذالِكَ نَفْعَلُ بِالُْمجْرِمينَ، وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبينَ)

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَمَرَنى وَنَهانى، وَقَدْ أَمَرْتُ عَلِيّاً وَنَهَيْتُهُ (بِأَمْرِهِ). فَعِلْمُ الْأَمْرِ وَالنَّهُىِ لَدَيْهِ، فَاسْمَعُوا لاَِمْرِهِ تَسْلَمُوا وَأَطيعُوهُ تَهْتَدُوا وَانْتَهُوا لِنَهْيِهِ تَرشُدُوا، (وَصيرُوا إِلى‏ مُرادِهِ) وَلا تَتَفَرَّقْ بِكُمُ السُّبُلُ عَنْ سَبيلِهِ. مَعاشِرَالنّاسِ، أَنَا صِراطُ اللَّهِ الْمُسْتَقيمُ الَّذى أَمَرَكُمْ بِاتِّباعِهِ، ثُمَّ عَلِىٌّ مِنْ بَعْدى. ثُمَّ وُلْدى مِنْ صُلْبِهِ أَئِمَّةُ (الْهُدى)، يَهْدونَ إِلَى الْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلونَ.(25)

شما را امام و ولي اين علي است
بود او مواعيد حق و خدا
چه بسيار پيش از شما در جهان
خداوند کرد اولين را هلاک
خداوند اي مردم از راه وحي
علي نيز در امر و نهي،  من است
بدانست او امر و نهي خداي
هدايت بيابيد ازين پيشوا
به اِرشاد او بر خوريد از رشاد
مبادا کند راههاي دگر
خدا را محقق منم راه راست
مرا راه حق است حيدر زپي
هدايت نمايند آنان بحق که آگاه بر هر خفي و جلي است
مواعيد خود را نمايد وفا
نمودند ره گم ز پيشينيان
جهان را کند ز آخرين نيز پاک
مرا کرد امر و مرا کرد نهي
همان امر و نهي که از ذوالمن است
بياريد پس امر و نهيش بجاي
پذيريد نهيش زهر ناروا
بپوئيد از وي طريق مراد
شما را از اين راه سالم بِدَر
زِمن پيروي فرض بهر شماست
پس از او نژاد من از صلب وي
عدالت گذارند اندر فِرَق

 

ثُمَّ قَرَأَ: «بِسْمِ‏اللَّهِ الرَّحْمانِ الرَّحيمِ الْحَمْدُلِلَّهِ رَبِ‏الْعالَمينَ...» إِلى آخِرِها
وَقالَ: فِىَّ نَزَلَتْ وَفيهِمْ (وَاللَّهِ) نَزَلَتْ، وَلَهُمْ عَمَّتْ وَإِيَّاهُمْ خَصَّتْ
أُولئكَ أَوْلِياءُاللَّهِ الَّذينَ لاخَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاهُمْ يَحْزَنونَ، أَلا إِنَّ
حِزْبَ اللَّهِ هُمُ‏الْغالِبُونَ. أَلا إِنَّ أَعْدائَهُمْ هُمُ السُّفَهاءُ
الْغاوُونَ إِخْوانُ الشَّياطينِ يوحى بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ
زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُروراً. أَلا إِنَّ أَوْلِيائَهُمُ الَّذينَ
ذَكَرَهُمُ اللَّهُ فى كِتابِهِ، فَقالَ عَزَّوَجَلَّ: (لاتَجِدُ قَوْماً يُؤمِنُونَ

بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوادُّونَ مَنْ حادَّاللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَلَوْكانُوا آبائَهُمْ أَوْأَبْنائَهُمْ أَوْإِخْوانَهُمْ أَوْعَشيرَتَهُمْ، أُولئِكَ كَتَبَ فى قُلوبِهِمُ الْإيمانَ) إِلى آخِرالآيَةِ.(26)

پس از لعل لب آن شه انس و جان
پس آنگاه فرمود در من خدا
هم اين سوره اندر علي نازلست
زدرگاه يزدان چنين لطف خاص
خدا را همان اولياء عظام
الا حزب حق راست فتح و ظفر
الا با علي دشمنند آن كسان
همان سركشاني كز اخوانشان
زگفتار بيجا بيان گزاف
بدانيد هستند احبابشان
در احوال آنقوم دور از ثواب
نمي يابي آنقوم را اهل دين
محبّند با آن گروه جهول
الي آخر اين آيه را شاه دين
بفرمود پس با نداي جلي شد از سوره فاتحه دُرفشان
مراين سوره نازل نمود از سما
هم اولاد او را چو او شامل است
بمن دارد و آل من اختصاص
كه از خوف و حزنند ايمن تمام
بر احزاب غالب بود سربسر
كه اهل شقاقند اندر جهان
شياطين رسد وحي بر جانشان
كز آنها نخيزد بجز اختلاف
كسانيكه حق داده زآنها نشان
چنين ذكر فرموده اندر كتاب
بحشر و خداوند صاحب يقين
كه هستند خصم خدا و رسول
فروخواند آن لحظه بر مسلمين
بحق محبان آل علي

 

أَلا إِنَّ أَوْلِيائَهُمُ الْمُؤْمِنونَ الَّذينَ وَصَفَهُمُ‏اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فَقالَ:
(الَّذينَ آمَنُوا وَلَمْ يَلْبِسُوا إيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدونَ)
(أَلا إِنَّ أَوْلِيائَهُمُ الَّذينَ آمَنُوا وَلَمْ يَرْتابوا). أَلا إِنّجهنم أَوْلِيائَهُمُ الَّذينَ يدْخُلونَ الْجَنَّةَ بِسَلامٍ آمِنينَ، تَتَلَقّاهُمُ الْمَلائِكَةُ بِالتَّسْليمِ يَقُولونَ: سَلامٌ عَلَيْكُمْ
طِبْتُمْ فَادْخُلوها خالِدينَ. أَلا إِنَّ أَوْلِيائَهُمْ، لَهُمُ الْجَنَّةُ يُرْزَقونَ فيها بِغَيْرِ حِسابٍ
أَلا إِنَّ أَعْدائَهُمُ الَّذينَ يَصْلَونَ سَعيراً. أَلا إِنَّ أَعْدائَهُمُ الَّذينَ يَسْمَعونَ لِجَهَنَّمَ شَهيقاً وَ هِىَ تَفورُ وَ يَرَوْنَ لَهازَفيراً. أَلا إِنَّ أَعْدائَهُمُ الَّذينَ قالَ‏اللَّهُ فيهِمْ: (كُلَّما دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَها) الآية. أَلا إِنَّ أَعْدائَهُمُ الَّذينَ قالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ.(27)

اَلا دوستداران ايشان زجاه
كسانيكه دارند ايمان و هم
كشانند در ايمني رخت خويش
الا دوستداران اين اوصيا
شود مسكن امن جنّاتشان
بگويند بعد از درود و سلام
بمانيد جاويد در اين سرا
الا دوستداران آن رهبران
نمايند منزل بدون حساب
بدانيد اعداي آن اوليإ
بگردند واصل به نارِ سعير
بدانيد اعداي آن سروران
كه بينيد از حق عذاب اليم
بحالي كه آتش بود شعله زا
در آن هر گروهي كه داخل شوند
الي آخر آن شاه گردون جناب
دگرباره فرمود زِ اعدايشان
شُدَستند موصوف وصف اِلآه
نپوشند بر آن لباس ستم
بگيرند راه هدايت به پيش
همان مرد مانند كاندرجزا
بود با ملايك ملاقاتشان
بپاكي درآييد در اين مقام
مصون از زوال و مُعاف از فنا
همان ناجيانند كاندر جَنان
كز آنها خبرداده حق در كتاب
همان ها لكانند كاندر جزا
كه بدخواه را بدرسد ناگزير
همان منكرانند و اِستمگران
كنند استماع شهيق از جحيم
زَفيرش دل و جان برآرد زجا
بلعن هم از غيظ قائل شوند
بيان كرد اين آيه را از كتاب
بقرآن چنين داده يزدان نشان

 

(كُلَّما أُلْقِىَ فيها فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُها أَلَمْ يَأتِكُمْ نَذيرٌ، قالوا بَلى قَدْ جاءَنا نَذيرٌ فَكَذَّبْنا وَ قُلنا مانَزَّلَ اللَّهُ مِنْ شَىْ‏ءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلاّ فى ضَلالٍ كَبيرٍ) إِلى قَوله: (أَلافَسُحْقاً لاَِصْحابِ السَّعيرِ) أَلا إِنَّ أَوْلِيائَهُمُ الَّذينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَيْبِ، لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ كَبيرٌ. مَعاشِرَالنَاسِ شَتّانَ مابَيْنَ السَّعيرِ وَالْأَجْرِ الْكَبيرِ. (مَعاشِرَالنّاسِ)، عَدُوُّنا مَنْ ذَمَّهُ اللَّهُ وَلَعَنَهُ، وَ وَلِيُّنا (كُلُّ) مَنْ مَدَحَهُ اللَّهُ وَ أَحَبَّهُ. مَعاشِرَ النّاسِ، أَلاوَإِنّى (أَنَا) النَّذيرُ و عَلِىٌّ الْبَشيرُ. (مَعاشِرَالنّاسِ)، أَلا وَ إِنِّى مُنْذِرٌ وَ عَلِىٌّ هادٍ. مَعاشِرَ

النّاس (أَلا) وَ إِنّى نَبىٌّ وَ عَلِىٌّ وَصِيّى. (مَعاشِرَالنّاسِ، أَلاوَإِنِّى
رَسولٌ وَ عَلِىٌّ الْإِمامُ وَالْوَصِىُّ مِنْ بَعْدى، وَالْأَئِمَّةُ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدُهُ. أَلاوَإِنّى والِدُهُمْ وَهُمْ يَخْرُجونَ مِنْ صُلْبِهِ) أَلا إِنَّ خاتَمَ الْأَئِمَةِ مِنَّا الْقائِمَ الْمَهْدِىَّ. أَلا إِنَّهُ الظّاهِرُ عَلَى‏الدِّينِ. أَلا إِنَّهُ الْمُنْتَقِمُ مِنَ الظّالِمينَ. أَلا إِنَّهُ فاتِحُ الْحُصُونِ وَهادِمُها.(28)

كه درياي آتش چه آيد بموج
بپرسندشان خازنان جحيم
مر اين آيه را نيز تا انتها
دگر باره در حق احبابشان
كساني كه هستند خالي زِ رَيب
زحق در خور لطف و آمرزشند
بدانيد مردم جحيم و جنان
كسي دشمن ماست كورا خدا
بود دوست ما را كسي كش و دُوُ
بدانيد مردم براي شما
منم مردم از حق، نبي و بشير
بدانيد ختم امامان پاك
بدانيد او هست غالب به دين
بدانيد او فاتح قلعه هاست
در اُفتند اَعدا در آن فوج فوج
شما را كس آيا نداده است بيم
بيان كرد آندم رسول خدا
زِ مرجان بدين آيه شد  دُرفشان
ز پروردگارند ترسان به غَيب
به اَجر كبير الهي خوشند
بسي فرقها دارد اندرميان
مذمت فرستاد و لعنت سزا
محب است و مداح زانعام وجود
منم بيم آور علي رهنما
علي هست بر من وصي و ظهير
بود مهدي قائم  آنجان پاك
كِشد در جهان كيفر از ظالمين
از او منهدم ظلم را هر بناست

 

أَلا إِنَّهُ غالِبُ كُلِّ قَبيلَةٍمِنْ أَهْلِ الشِّرْكِ وَهاديها.أَلاإِنَّهُ الْمُدْرِكُ بِكُلِّ
ثارٍ لاَِوْلِياءِاللَّهِ. أَلا إِنَّهُ النّاصِرُ لِدينِ اللَّهِ. أَلا إِنَّهُ
الْغَرّافُ مِنْ بَحْرٍ عَميقٍ. أَلا إِنَّهُ يَسِمُ كُلَّ ذى فَضْلٍ بِفَضْلِهِ
وَ كُلَّ ذى جَهْلٍ بِجَهْلِهِ. أَلا إِنَّهُ خِيَرَةُاللَّهِ وَ مُخْتارُهُ. أَلا إِنَّهُ وارِثُ
كُلِّ عِلْمٍ وَالُْمحيطُ بِكُلِّ فَهْمٍ. أَلا إِنَّهُ الُْمخْبِرُ عَنْ رَبِّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ الْمُشَيِّدُ

لاَِمْرِ آياتِهِ. أَلا إِنَّهُ الرَّشيدُ السَّديدُ. أَلا إِنَّهُ الْمُفَوَّضُ إِلَيْهِ
أَلا إِنَّهُ قَدْ بَشَّرَ بِهِ مَنْ سَلَفَ مِنَ الْقُرونِ بَيْنَ يَدَيْهِ. أَلا إِنَّهُ الْباقي حُجَّةً
وَلاحُجَّةَ بَعْدَهُ وَلا حَقَّ إِلاّ مَعَهُ وَلانُورَ إِلاّعِنْدَه.(29)

بدانيد اندر قبائل به تيغ
بدانيد او مينمايد قيام
بدانيد او ناصر دين بود
بدانيد آن طرفه بحر شگرف
بدانيد او آگه است از كسان
بدانيد بنموده پروردگار
بدانيد هست از صمير بسيط
بدانيد آن رهنماي بشر
كند در جهان آن امام همام
بدانيد آن ذو رشاد رَشيد
بدانيد بر اوست تفويض امر
بدانيد بگذشتگان خبير
بدانيد آن شاه در روزگار
نباشد دگر بعد از او حجتي
نه حقي مگر اينكه با او بود
بود قاتل مشركين بي دريغ
بخونخواهي اولياءِ عِظام
مُروّج به احكام آيين بود
همي آب گيرد ز درياف ژرف
كه در فضل و جهلند هر يك چسان
وِرا انتخاب و وِرا اختيار
بهر علم هم وارث و هم محيط
دهد از خداوندگارش خبر
به بيداري امر ايمان قيام
بود در امور استوار و سديد
برون كار از دست زيد است و عمرو
شدند از وجود شريفش بشير
بود حجت باقي كردگار
جز اونيست كس را چنين رَتبتي
نه نوري مگر اينكه زان رو بود

 

أَلا إِنَّهُ لاغالِبَ لَهُ وَلامَنْصورَ عَلَيْهِ. أَلاوَإِنَّهُ وَلِىُ‏اللَّهِ فى أَرْضِهِ
وَحَكَمُهُ فى خَلْقِهِ، وَأَمينُهُ فى سِرِّهِ وَ علانِيَتِهِ مَعاشِرَالنّاسِ
إِنّى قَدْبَيَّنْتُ لَكُمْ وَأَفْهَمْتُكُمْ، وَ هذا عَلِىٌ يُفْهِمُكُمْ بَعْدى. أَلاوَإِنِّى
عِنْدَ انْقِضاءِ خُطْبَتى أَدْعُوكُمْ إِلى مُصافَقَتى عَلى بَيْعَتِهِ
وَ الإِقْرارِبِهِ، ثُمَّ مُصافَقَتِهِ بَعْدى. أَلاوَإِنَّى قَدْ بايَعْتُ اللَّهَ
وَ عَلِىٌّ قَدْ بايَعَنى. وَأَنَا آخِذُكُمْ بِالْبَيْعَةِ لَهُ عَنِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ (إِنَّ الَّذينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللَّهَ،

يَدُاللَّهِ فَوْقَ أَيْديهِمْ. فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى‏ نَفْسِهِ، وَ مَنْ أَوْفى بِما عاهَدَ عَلَيْهُ اللَّهَ فَسَيُؤْتيهِ أَجْراً عَظيماً) مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّ الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ مِنْ شَعائرِاللَّه.(30)

بدانيد كس نيست غالب بر او
بدانيد هست او وليِّ خدا
حَكَم خلق را باشد از ذوالمنن
من اي مردم احكام پروردگار
مرا بود هر امر و نهيي زدين
هم از بعد من اين علي بر شما
شما را چو اين خطبه اتمام يافت
بياريد رسم تحيّت بجا
پس آنگه پي بيعت آن امام
بدانيد من بيعتم با خداست
من از جانب حق در اين امر عام
پس آن كس كه اين عهد را بشكند
الي آخر آن شاه ملك ادب
دگر باره فرمود از كردگار نه منصور ميگردد او را عدو
جز او را در زمين نيست فرمانروا
امين است حق را بسرّ و علن
نمودم براي شما آشكار
بفهم شما كردم آن را قرين
بفهماند آن را كه باشد روا
بهمدستي من ببايد شتافت
ز منصوب گرديدن مرتضي
نمائيد آماده خود را تمام
علي بيعتش با من از ابتداست
كنم اخذ بيعت ز امت تمام
بنفس خود البته استم كند
بدين آيه شِكَّر فشان شد ز لب
بود حجّ و عمره در آيين شعار

(فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِاعْتَمَرَ فَلاجُناحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِما) الآيَة. مَعاشِرَالنّاسِ، حُجُّواالْبَيْتَ فَماوَرَدَهُ أَهْلُ بَيْتٍ إِلاَّ اسْتَغْنَوْا وَ أُبْشِروا، وَلاتَخَلَّفوا عَنْهُ إِلاّبَتَرُوا وَ افْتَقَرُوا مَعاشِرَالنّاسِ، ماوَقَفَ بِالْمَوْقِفِ مُؤْمِنٌ إِلاَّغَفَرَاللَّهُ لَهُ ماسَلَفَ مِنْ ذَنْبِهِ إِلى وَقْتِهِ ذالِكَ، فَإِذا انْقَضَتْ حَجَّتُهُ
اسْتَأْنَفَ عَمَلَهُ. مَعاشِرَالنَّاسِ، الْحُجّاجُ مُعانُونَ وَ نَفَقاتُهُمْ مُخَلَّفَةٌ
عَلَيْهِمْ وَاللَّهُ لايُضيعُ أَجْرَالُْمحْسِنينَ. مَعاشِرَالنّاسِ، حُجُّوا الْبَيْتَ
بِكَمالِ الدّينِ وَالتَّفَقُّهِ، وَلاتَنْصَرِفُوا عَنِ الْمشَاهِدِإِلاّ بِتَوْبَةٍ
وَ إِقْلاعٍ. مَعاشِرَالنّاسِ، أَقيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ.(31)

پس آن بنده گو حج بجا آورد
مر اين آيه را نيز سلطان دين
دگر ره بفرمود مردم زحج
در آن اهل بيتي نكرده ورود
هم از آن تخلف نورزيده اند
درآن هيچ مومن توقف نكرد
مگر آنكه بخشيد تا آنزمان
چو از حج بانجام فرمان رسيد
بدانيد مردم ز روي يقين
در اين ره نمايند چون صرفِ مال
نه ضايع كند اجر آنان خداي
بكوشيد در حج بيت اي گروه
هم انفاق اندر ره دين كنيد
مگرديد دور از مشاهد مگر
شما را شود عفو حق مقترن
بداريد بر پاي مردم صلات وراز عمره گوي سعادت بَرد
ز لعل لب افشاند دُرّ ثمين
بيابيد در كعبه فتح و فرج
كه ننموده حق بي نيازش زجود
مگر اينكه محتاج گرديده اند
بانجام دستور يزدان فرد
گناهان او را خداي جهان
پس اعمالش اينجا بپايان رسيد
كه يزدان به حجاج باشد معين
دهدشان عوض حضرت ذوالجلال
كه آرند اعمال نيكو بجاي
به بخشيد دين را كمال و شكوه
از اينراه ترويج آيين كنيد
زماني كه از توبه گيريد اثر
گناهانتان را كند ريشه كن
نباشيد از مانعين زكات

 

كَما أَمَرَكُمُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ، فَإِنْ طالَ عَلَيْكُمُ الْأَمَدُ فَقَصَّرْتُمْ

أَوْنَسِيتُمْ فَعَلِىٌّ وَلِيُّكُمْ وَمُبَيِّنٌ لَكُمْ، الَّذى نَصَبَهُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ
لَكُمْ بَعْدى أَمينَ خَلْقِهِ. إِنَّهُ مِنِّى وَ أَنَا مِنْهُ، وَ هُوَ وَ مَنْ تَخْلُفُ ِمِنْ ذُرِّيَّتى يُخْبِرونَكُمْ بِماتَسْأَلوُنَ عَنْهُ وَيُبَيِّنُونَ لَكُمْ ما لاتَعْلَمُونَ. أَلا إِنَّ الْحَلالَ وَالْحَرامَ أَكْثَرُمِنْ أَنْ أُحصِيَهُما وَأُعَرِّفَهُما فَآمُرَ بِالْحَلالِ وَ اَنهَى‏ عَنِ الْحَرامِ فى مَقامٍ واحِدٍ، فَأُمِرْتُ أَنْ آخُذَ الْبَيْعَةَ مِنْكُمْ
وَالصَّفْقَةَ لَكُمْ بِقَبُولِ ماجِئْتُ بِهِ عَنِ‏اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فى عَلِىٍ
أميرِالْمُؤْمِنينَ وَالأَوْصِياءِ مِنْ بَعْدِهِ الَّذينَ هُمْ مِنِّى وَمِنْهُ.(32)

نماييد از روي رغبت عمل
وگر بُرد طول زمان هوشتان
پس احكام حق را مبيّن علي است
دگر آنكه حق آفريد ازمنش
دگر آنكه بدهد شما را خبر
بدانيد باشد حلال و حرام
چو يك شناساندن اين و آن
به اخذِ حلال و به رّدِ حرام
مرا كرده مأمور پس بر شما
پذيريد از من به حُسن  قبول
هم از بعد او پيشوايان چند بامر خداوند عزّ و جلّ
زكوتاهي آن شد فراموشتان
ز حق بعد من او شما را وليست
بود روح من در مبارك تنش
چو پرسيد از مُعلَن و مُستَتَر
از آن پيش كانرا شمارم تمام
برونست از حدّ شرح و بيان
شما را كنم امر دريك مقام
پي بيعت و صفقت اينك خدا
عَنِ اللهِ ما في عَلّيٍ اَقولُ
كه از صلب او وز نژاد منند

 

إمامَةٌ فيهِمْ قائِمَةٌ، خاتِمُها الْمَهْدىُّ إِلى يَوْمٍ يَلْقَى اللَّهَ الَّذى يُقَدِّرُ وَ يَقْضي

مَعاشِرَالنّاسِ، وَ كُلُّ حَلالٍ دَلَلْتُكُمْ عَلَيْهِ وَكُلُّ حَرامٍ نَهَيْتُكُمْ عَنْهُ
فَإِنِّى لَمْ أَرْجِعْ عَنْ ذالِكَ وَ لَمْ أُبَدِّلْ. أَلا فَاذْكُرُوا ذالِكَ
وَاحْفَظُوهُ وَ تَواصَوْابِهِ، وَلا تُبَدِّلُوهُ وَلاتُغَيِّرُوهُ
أَلا وَ إِنِّى اُجَدِّدُالْقَوْلَ: أَلا فَأَقيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكاةَ
وَأْمُرُوا بِالْمَعْروفِ وَانْهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ. أَلاوَإِنَّ رَأْسَ الْأَمْرِ

بِالْمَعْرُوفِ أَنْ تَنْتَهُوا إِلى قَوْلى وَتُبَلِّغُوهُ مَنْ لَمْ يَحْضُرْ
وَ تَأْمُروُهُ بِقَبُولِهِ عَنِّى وَتَنْهَوْهُ عَنْ مُخالَفَتِهِ، فَإِنَّهُ أَمْرٌ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَمِنِّى.(33)

از آنها يكي مهديِ قائم است
امامي كه در ملك روي زمين
شما را من اي مردم از ذوالجلال
هم از هر حرامي بگوش شما
من از آنچه گفتم نگرديده ام
پس آگاه باشيد و ياد آوريد
خبر ز آنچه گفتم بياران دهيد
بدايند مردم دگر باره من
الا پس بداريد برپا نماز
زاموال،  حق مساكين دهيد
ز امربمعروف در انتباه
هم از نهي منكر مداريد دست
خود امر بمعروفتان را كمال
هم ابلاغ فرمان و گفتار من
همش امر كردن با خذو قبول
مراين امرهست از خداوند و من
كه تا حشر دوران او دائم است
بحق ميكند حكم، آن بي قرين
دلالت نمودم سوي هر حلال
فرو خواندم آيات نهي از خدا
ز تبديل بر آن پسنديده ام
بخاطر بيان مرا بسپريد
نه تبديل و تغيير بر آن دهيد
به تجديد مطلب برانم سخن
تقرب بجوييد با بي نياز
زكوتش بدستور آئين دهيد
نورزيد غفلت به بيگاه و گاه
زسستي مياريد بر دين شكست
نيوشيدن از من بود اين مقال
بدانكو نباشد در اين انجمن
همش نهي كردن زردّ و نكوُل
بهرشيخ و شاب و بهر مردو زن

 

وَلا أَمْرَ بِمَعْروفٍ وَلا نَهْىَ عَنْ مُنْكَرٍ إِلاَّمَعَ إِمامٍ مَعْصومٍ

مَعاشِرَالنّاسِ، الْقُرْآنُ يُعَرِّفُكُمْ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدُهُ
وَعَرَّفْتُكُمْ إِنَّهُمْ مِنِّى وَمِنْهُ، حَيْثُ يَقُولُ‏اللَّهُ فى كِتابِهِ: (وَ جَعَلَها كَلِمَةً
باقِيَةً فى عَقِبِهِ). وَقُلْتُ: «لَنْ تَضِلُّوا ما إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِما». مَعاشِرَ
النّاسِ، التَّقْوى، التَّقْوى، وَاحْذَرُوا السّاعَةَ كَما قالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ: (إِنَّ
زَلْزَلَةَ السّاعَةِ شَىْ‏ءٌ عَظيمٌ). اُذْكُرُوا الْمَماتَ (وَالْمَعادَ) وَالْحِسابَ وَالْمَوازينَ

وَالُْمحاسَبَةَ بَيْنَ يَدَىْ رَبِّ الْعالَمينَ وَالثَّوابَ وَالْعِقابَ
فَمَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ أُثيبَ عَلَيْها وَ مَنْ جاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلَيْسَ لَهُ فِى الجِنانِ نَصيبٌ.(34)

خود اين امرو اين نهي ازشما
بود حكمفرما در اين دستگاه
كتاب خدا باشد اي مسلمين
كه بعد از علي از نژاد علي
من اين نيز گفتم كه اندر جهان
خداوند دربارة بوتراب
ولايت كه هستي بدان قائم است
بگفتم من البته هرگز شما
ولي تا بقرآن و عترت زجان
پي ايمني مردم اندر معاد
حذر زان تزلزل نمائيد و بيم
بخاطر بياريد مرگ و حساب
هم از اينكه باشد حساب كسان
هم از اينكه هر كس شود بهره ياب
پس آن كس كه آيد بفعل نكو
هم آنكو بيايد بكردار زشت نباشد بدلخواه هر كس روا
امامي كه خود هست دور از گناه
شما را معرف زروي يقين
شما را امامند و حق را ولي
ز نسل منند و علي آن مهان
چنين ذكر فرموده اندر كتاب
در اعقاب او باقي و دائم است
نگرديد گمره زدين خدا
شما را تمسك بود در جهان
به تقوي بتقوي كنيد اعتماد
كه خوانده خداي عظيمش عظيم
ز ميزان اعمال و هول عذاب
حضور خداوندگار جهان
يكي از ثواب و يكي از عقاب
به نيكي جزا داده خواهد شد او
نصيبي ندارد زباغ بهشت

 

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّكُمْ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ تُصافِقُونى بِكَفٍ واحِدٍ فى وَقْتٍ واحِدٍ، وَقَدْ أَمَرَنِىَ اللَّهُ
عَزَّوَجَلَّ أَنْ آخُذَ مِنْ أَلْسِنَتِكُمُ الْإِقْرارَ بِما عَقَّدْتُ لِعَلِىّ
أَميرِالْمُؤْمنينَ، وَلِمَنْ جاءَ بَعْدَهُ مِنَ الْأَئِمَّةِ مِنّى وَ مِنْهُ
عَلى ما أَعْلَمْتُكُمْ أَنَّ ذُرِّيَّتى مِنْ صُلْبِهِ. فَقُولُوا بِأَجْمَعِكُمْ: «إِنّا سامِعُونَ
مُطيعُونَ راضُونَ مُنْقادُونَ لِما بَلَّغْتَ عَنْ رَبِّنا وَرَبِّكَ
فى أَمْرِ إِمامِنا عَلِىّ أَميرِالْمُؤْمِنينَ وَ مَنْ وُلِدَ مِنْ صُلْبِهِ مِنَ الْأَئِمَّةِ

نُبايِعُكَ عَلى ذالِكَ بِقُلوُبِنا وَأَنْفُسِنا وَأَلْسِنَتِنا وَأَيْديناعلى‏ ذالِكَ نَحْيى‏ وَ عَلَيْهِ نَموتُ وَ عَلَيْهِ
نُبْعَثُ. وَلانُغَيِّرُ وَلانُبَدِّلُ، وَلا نَشُكُّ (وَلانَجْحَدُ).(35)

شما بيش از آنيد اي مسلمين
بيك دست در صفقه كوشا شوم
خداوند عزوجل اين زمان
بدان عقد منصب كه فاش و جلي
سپردم امارت در امت به وي
امامان زنسل من و صلب او
شما را بگفتم ببانگ بلند
سراسر بگوييد از خاص و عام
مطيعيم در امرو راضي بدان
زحق آنچه گفتي بما موبمو
زصلب وي آن اولياء عظام
بدلهايمان هم بجانهايمان
نه پيچيم از اين امر روي ثبات
چه در موقع بعث يوم النّشور
نه تغيير و تبديل بر آن دهيم كه من با همه اندرين سرزمين
بهمدستي اينك مهيا شوم
همي خواهد اقرارتان هر زبان
به بستم من اينجا براي علي
پس آنانكه آيند او را زپي
كز آنان نمودم بسي گفتگو
كه ذريه من ز صلب   وِيَند
نموديم ما استماع كلام
پذيراي فرمان يزدان بجان
كه آن در علي بود و اولاد او
بدانها نماييم بيعت تمام
دگر دستها و زبانهايمان
چه اندر حيات و چه اندر ممات
كه هر كس برآرد سر از خاك گور
نه بر شكّ و رَيب از خطا دل نهيم

وَلانَرْتابُ، وَلا نَرْجِعُ عَنِ الْعَهْدِ وَلا نَنْقُضُ الْميثاقَ. وَعَظْتَنا بِوَعْظِ اللَّهِ فى عَلِىّ

أَميرِالْمؤْمِنينَ وَالْأَئِمَّةِ الَّذينَ ذَكَرْتَ مِنْ ذُرِّيتِكَ مِنْ وُلْدِهِ بَعْدَهُ، الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ وَ مَنْ نَصَبَهُ اللَّهُ بَعْدَهُما. فَالْعَهْدُ وَالْميثاقُ لَهُمْ مَأْخُوذٌ مِنَّا مِنْ قُلُوبِنا وَأَنْفُسِنا وَأَلْسِنَتِنا وَضَمائِرِنا وَأَيْدينا. مَنْ أَدْرَكَها بِيَدِهِ وَ إِلاَّ فَقَدْ أَقَرَّ بِلِسانِهِ، وَلا نَبْتَغي بِذالِكَ بَدَلاً وَلايَرَى اللَّهُ مِنْ أَنْفُسِنا حِوَلاً. نَحْنُ نُؤَدّي ذالِكَ عَنْكَ الّدانى‏ والقاصى‏ مِنْ اَوْلادِنا واَهالينا، وَ نُشْهِدُاللَّهَ بِذالِكَ وَ كَفى بِاللَّهِ شَهيداً وَأَنْتَ عَلَيْنا بِهِ شَهيدٌ». مَعاشِرَالنّاسِ، ماتَقُولونَ؟ فَإِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ كُلَّ صَوْتٍ وَ خافِيَةَ
كُلِّ نَفْسٍ، (فَمَنِ اهْتَدى فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ ضَلَّ فَإِنَّما يَضِلُّ عَلَيْها)

وَمَنْ بايَعَ فَإِنَّما يُبايِعُ اللَّهَ، (يَدُاللَّهِ فَوْقَ أَيْديهِمْ).(36)

نه از عهد خود روي گردان شويم
اطاعت كنيم از خدا و رسول
پذيريم نيز امر اولاد وي
بخلق جهان رهنما و ولي
كه آيند بعد از حسين و حسن
گَهِ اخذ ميثاق در امر دين
ز دلها و جانها زبانهاي ما
زما هر كه با اين دو بيعت نمود
مر آن را نجوييم هرگز بدل
گرفتيم بر خود خدا را گواه
تو هم باش بر ما گواه و دگر
چه باشند پنهان و چه بر ملا
خود از هر گواهي خدا اكبر است
چه دانيد اي مسلمين برزبان
به تحقيق حق عالم هر صدا است
پس آن كو براه هدايت رود
هر آنكس كه گمره شد از ابلهي
پس آن كس كه بيعت كند در عيان
بدين بيعت آنكو شود پاي بست مصمم نه بر نقض پيمان شويم
نماييم امر علي را قبول
كه آيند او را يكايك زپي
زنسل تو و صلب پاك علي
جگرگوشه هاي علي آن دو تن
براي علي سرور مومنين
هم از بيعت دست و آراي ما
مُقّرگشت و نيز از زبانشان ستود
نه بينيم در خود خلاف از حِول
كه كافي است بهر شهادت الآه
هر آنكوست فرمانبَر از دادگر
ملايك جنود و عبيد خدا
بدين نكته هر بنده مستحضر است
كه باشد خداوند آگه از آن
بر او كشف اسرار نفس شماست
وِرا رستگاري مسلم شود
خود از بهر او باشد آن گمرهي
بود بيعتش با خدا در نهان
وِرا دست حق است بالاي دست

مَعاشِرَالنّاسِ، فَبايِعُوا اللَّهَ وَ بايِعُونى‏ وَبايِعُوا عَلِيّاً أَميرَالْمُؤْمِنينَ
وَالْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ وَالْأَئِمَّةَ (مِنْهُمْ فِى‏الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ) كَلِمَةً باقِيَةً. يُهْلِكُ اللَّهُ مَنْ
غَدَرَ وَ يَرْحَمُ مَنْ وَ فى‏، (وَ مَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى
نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفى‏ بِما عاهَدَ عَلَيْهُ‏اللَّهَ فَسَيُؤْتيهِ أَجْراً عَظيماً). مَعاشِرَالنّاسِ، قُولُوا الَّذى قُلْتُ لَكُمْ

وَسَلِّمُوا عَلى عَلىّ بِإِمْرَةِ الْمُؤْمِنينَ، وَقُولُوا:
(سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَكَ رَبَّنا وَ إِلَيْكَ الْمَصيرُ)، وَ قُولوا:
(اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذى هَدانا لِهذا وَ ما كُنّا لِنَهْتَدِىَ لَوْلا أَنْ هَدانَا اللَّهُ) الآية. مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّ فَضائِلَ عَلىِّ بْنِ أَبى طالِبٍ عِنْدَاللَّهِ عَزَّوَجَلَّ - وَ قَدْ أَنْزَلَهافِى‏الْقُرْآن.(37)

بترسيد مردم زحق وز يقين
علي سرور مومنين پس حسن
پس آن پيشوايان كه در روزگار
كند هر كه حيلت خداوند پاك
گرفت آنكه راه وفا را به پيش
پس آنكه از جحد بشكست عهد
بدين آيه باز آن شه انس و جان
دگر ره بگفت اي گروه آنچه من
دهيد از سر ميل و رغبت سلام
بگوييد يا رب بيان رسول
نموديم اطاعت زفرمان تو
بسوي تو اي خالق انس و جان
بگوييد حمد است خاص خداي
هدايت يقين شامل ما نبود
علي را فضائل به نزد خداست
بتحقيق آن از خداي حميد بنماييد بيعت بسالار دين
پس از اوحسين آن دو فرزند من
ولايت در آنها بود پايدار
نمايد به تحقيق او را هلاك
در رحمت حق گشايد بخويش
به اِشكستِ نفس خود او كرده جهد
زياقوت لب گشت گوهر فشان
بگفتم بگوئيد و بر بوالحسن
كه او مومنين راست ميروامام
شنيديم و كرديم از وي قبول
كنون از تو خواهيم غفران تو
بود بازگشتِ همه بندگان
كه ما را بدين راه شد رهنماي
خداوند مان گرنه ره مي نمود
زفضل علي باخبر كبرياست
شده نازل اندر كتاب مجيد

 

أَكْثَرُ مِنْ أَنْ أُحْصِيَها فى مَقامٍ واحِدٍ، فَمَنْ أَنْبَاَكُمْ بِها وَ عَرَفَها فَصَدِّقُوهُ
مَعاشِرَالنّاسِ، مَنْ يُطِعِ‏اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ عَلِيّاً وَ الْأَئِمَةَ الَّذينَ
ذَكرْتُهُمْ فَقَدْ فازَفَوْزاً عَظيماً. مَعاشِرَالنَّاسِ، السّابِقُونَإِلى‏ مُبايَعَتِهِ وَ مُوالاتِهِ و التَّسْليمِ عَلَيْهِ بِإِمْرَةِ الْمُؤْمِنينَأُولئكَ هُمُ الْفائزُونَ فى جَنّاتِ النَّعيمِ. مَعاشِرَالنّاسِ، قُولُوا ما يَرْضَى‏اللَّهُ

بِهِ عَنْكُمْ مِنَ الْقَوْلِ، فَإِنْ تَكْفُرُوا أَنْتُمْ وَ مَنْ فِى الْأَرْضِ
جَميعاً فَلَنْ يَضُرَّاللَّهَ شَيْئاً اَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنينَ (بِما أَدَّيْتُ وَأَمَرْتُ) وَاغْضِبْ عَلَى
(الْجاحِدينَ) الْكافِرينَ، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ.(38)

بود بيشتر زآنكه دريك مقام
پس آن را كه از آن فضايل خبر
نورزيد انكار تحقيق وي
بدانيد اي مردم آن كو قبول
پس امر علي و آن امامان كه من
رهد از عذاب و شود رستگار
بدانيد اي مسلمين آن كسان
بگيرند پيشي كنند اهتمام
اميرش بدانند بر مومنين
بگوييد اي مسلمين آن سخن
اگر چه شما و آنچه اندر زمين
بكفر و ضلالت برآرند سر
خدايا ببخشاي بر مومنين
ستايش بدان ذات پاكي نثار براي شما من شمارم تمام
بدادم من و گشت صاحب نظر
نماييد البته تصديق وي
كند حكم يزدان و امر رسول
بِراندم در اوصاف آنان سخن
بود فارغ از هول روز شمار
كه در بيعت مرتضي اين زمان
هم اندر تولي هم اندر سلام
بود جايگهشان بهشت برين
كه خشنود گردد از آن ذوالمنن
ز جن و زانسند از ساكنين
خداوند را نيست هرگز ضرر
بكن كافران را هلاك قرين
كه مر عالمين راست پروردگار                                                                                             پايان