نظر اسلام در جواز و عدم جواز جشن ها و عزادارى ها چيست؟
به يقين جايز است، زيرا:
الف- اصل در اشياء، اباحه و جواز است، مگر دليلى بر خلاف آن بيايد.
ب- نص قرآن نيز تشويق به تعظيم شعائر كرده است.
ج- روش مسلمانان از گذشته تا كنون، بر به پاداشتن مراسم ولادت پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و جشن و سرور بوده، چنانكه قسطلانى و ديار بكرى بدان اشاره كرده اند1.
د- روش معمول ميان خواص و عوام اهل سنت، اقامه عزا و ماتم براى مردگان بوده، چنانكه ذهبى درباره فوت جوينى (متوفاى 478 ه خ.) مى نويسد:
«غلقت الأسواق ورثي بقصائد وكان له نحو من أربع مأة تلميذ، اقاموا حولًا و وضعت المناديل عن الرووس عاماً بحيث ما اجترأ أحد على ستر رأسه و كانت الطلبة يطوفون فيالبلد نائحين عليه مبالغين في الصياح و الجزع»2.
«بازارها تعطيل شد و مرثيههايى درباره او خوانده شد. او چهارصد شاگرد داشت كه اينان يك سال عزادارى كردند و عمامه ها را از سر- به عنوان احترام- تا يك سال برداشتند. اين شاگردها در سطح شهر به حالت دسته جات به حركت در آمدند و نوحه سرايى مى كردند و با صداى بلند به عزادارى مى پرداختند.»
و درباره تشييع جنازه عبدالمؤمن (متوفاى 346 ه) مى نويسد:
«فغشينا اصوات طبول، مثل ما يكون من العساكر حتى ظنَّ جمعنا أنّ جيشاً قد قدم3» .
«صداى زدن طبل ها هر صدايى را تحت الشعاع قرار داده بود، البته همانند آنچه كه در ارتش انجام مى گيرد- مارش عزا- سر و صدا آنچنان بود كه ما گمان كرديم لشگرى يورش برده است.»
و در مورد مرگ ابن جوزى (ت 597 ه خ.) مى نويسد:
«و باتُوا عند قبره طول شهر رمضان يختمون الختمات بالشمع والقناديل ... و اصبحنا يومالسبت عملنا العزاء و تكلمت فيه و حَضَر خلق عظيم و عملت فيه المراثي»4.
«در كنار قبر او تمامى ماه رمضان را ماندند و چندين قرآن ختم كردند و به همراه خود شمع و قنديل آورده بودند چون شنبه صبح شد مراسم عزادارى به پا داشتيم و سخنرانان، سخن گفتند و جمع زيادى شركت كردند و مرثيه خوانى انجام شد»
- 1. تاريخ الخميس، ج 1، ص 323؛ المواهب اللدنيه، ج 1، ص 27.
- 2. سير اعلام النبلاء، ج 8، ص 468.
- 3. سير اعلام النبلاء، ج 15، ص 481.
- 4. سير اعلام النبلاء، ج 18، ص 379
منبع: پاسخ به شبهات(1)، ص: 24