کتاب شناسی الصحيفة السجادية

اين كتاب شريف، مجموعه دعاهايى است كه امام زين العابدين (علیه السلام) انشا فرموده ‏اند و امام محمد باقر(علیه السلام) فرزند بزرگوارشان آن‏ها را نوشته‏ اند و امام جعفر صادق (علیه السلام) نيز در مجلس حاضر بوده و آنها را مى‏ شنيده است.

حجم كتاب‏

كتاب صحيفه سجاديه داراى پنجاه و چهار دعا است كه شامل مباحث عرفانى، اخلاقى، اعتقادى، اجتماعى و سياسى مى ‏باشد.

منزلت و اعتبار

كتاب صحيفه سجاديه در ميان علماى شيعه به ‏انجيل اهل بيت (علیهم السلام) وزبور آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) ملقب گرديده است و همانطور كه انجيل عيسى (علیه السلام) و زبور داود (علیه السلام) دو كتاب آسمانى حاوى علوم و حكم بوده ‏اند، صحيفه هم علوم و حكمى را در بر دارد كه جهانيان را به سعادت و نيك بختى مى ‏رساند.
در بسيارى از اجازات علماى اماميه نيز اين كتاب را به «‏اخت القرآن» يعنى خواهر قرآن وصف نموده ‏اند.( در برابر نهج البلاغه كه آن را«اخ القرآن» يعنى برادر قرآن گفته‏ اند).

شيوه‏اى ابتكارى‏

كتاب صحيفه سجاديه بسيارى از حقايق و علوم و معارف اسلامى را از راه دعا و درخواست از خداوند متعال به مردم جهان گوشزد مى ‏فرمايد و خدا و رسول و امام را با برهانى كه روى دو پايه عقل و علم استوار است به همگان معرفى مى ‏كند.
اين كتاب خفتگان راه حق و حقيقت را بيدار كرده و اوصاف حسنه و اخلاق نيكو را، كه سزاوار خردمندان است، مى ‏آموزد و چگونگى حاجت خواستن از خداى تعالى و دعا نمودن درباره يكديگر را ياد مى‏ دهد و همگان را به راه خدا شناسى راهنمايى مى ‏كند.

توصيه به حاكمان‏

امام (علیه السلام) در كتاب صحيفه، بزرگان و فرمانروايان و زمامداران را به فروتنى و مهربانى در برابر زيردستان و ضعيفان جامعه تشويق مى ‏نمايد و به هنگام جنگ راه‏هاى كمك خواستن از خداوند متعال را براى غلبه بر دشمن نشان مى‏ دهد.

سند صحيفه سجاديه‏

صحيفه سجاديه را علاوه بر امام محمد باقر (علیه السلام)، زيد بن على (علیه السلام)- برادر آن حضرت- نيز، نوشته است. اين نسخه بعد از شهادت زيد، به وسيله فرزندشان يحيى بن زيد و توسط متوكل بن هارون در اختيار محمد و ابراهيم، پسر عموهاى يحيى بن زيد قرار گرفته است.
متوكل بن هارون مى ‏گويد: من نسخه زيد بن على (علیه السلام) را با نسخه امام محمد باقر (علیه السلام) كه نزد امام صادق (علیه السلام) بود، مقايسه كردم و حتى يك حرف با هم فرق نداشتند.
امام جعفر صادق (علیه السلام) صحيفه سجاديه را بر برخى از ياران خود مانند متوكل بن هارون نيز املا كرده‏ اند و نسبت كتاب صحيفه سجاديه به امام زين العابدين (علیه السلام) در ميان علما و فقهاى شيعه متواتر است.