عبارت دوازدهم

أَلَا إِنَّهُ الْمُخْبِرُ عَنْ رَبِّهِ عَزَّ وَ جَل‏ والمشيد لامر آياته؛

بدانيد او از جانب خدايش خبر مي‌دهد و محکم‌کننده آيات او است.

«تشييد» يعني محکم کردن و عبارت فوق یعنی: کار آيات خدا را محکم مي‌کند. با این بیان که، آيات خدا دو نوع است: آيات تکويني ، آيات تدويني. آيات تدويني يعني نوشتاري مثل قرآن و حديث و آيات تکويني يعني موجودات عيني که خداوند متعال در آفرينش خلق کرده است.

آيات تکويني –نسبت به انسان- نيز تقسيم مي‌شود به: آيات انفسي ، آيات آفاقي، يعني به آيات دروني و بيروني. خداوند در قرآن می‌فرماید:

سَنُريهِمْ آياتِنا فِي الْآفاقِ وَ في‏ أَنْفُسِهِمْ؛1

نشان مي‌دهيم به آن‌ها، آيات خود را در افق‌ها و درنفس‌هايشان (يا درون و جانشان)

و این یعنی اینکه ما در افق­ها و جان‌هايشان آياتي داريم. لذا در این‌جا داریم که امام زمان(ع)، هم محکم‌کنندة آيات تدويني و هم محکم کنندة آيات تکويني هستند. شاهد ما برای محکم کنندگی آیات تدوینی ایشان آن است که در زيات آل ياسين مي‌خوانيم: «السلام عليک يا تالي کتاب الله و ترجمانه»: سلام بر تو اي تلاوت‌کننده کتاب خدا و ترجمه‌کنندة آن. يعني تو ترجمه و تفسیرکنندة کتاب خدا هستي. مترجم بودن امام زمان ع براي آيات خدا به دو مقولة ترجمة قولي و  فعلي تقسيم مي‌شود؛ يعني امام آيات قرآن را قولاً و فعلاً ترجمه مي‌کند. قولاً، مانند پيامبر اکرم(ص) که در خطابة غدير، 100 آيه را ترجمه و تفسير فرمودند(که حدود 80 آيه از جملات آيات و حدود 20 آيه را در حد اشاره تفسیر نمودند.). از طرف دیگر امام زمان(ع) مترجم، مفسر و مؤَوِّل آيات هستند، شان نزول آيات را بيان مي‌کنند و مي‌فرمايند که منظور، تفسير و تأويل آیات اين است و همچنين ايشان مترجم آيات هستند، عملاً. مثل آياتي که راجع به تقوي، صلاح، دانش ، بينش و توحيد است همة اين‌ها را در نفس و اعمال خود پياده مي‌فرمايند. از طرفی اين عبارت از زیارت آل یاسین به حديث ثقلين نيز اشاره دارد آنجا که پیامبر(ص) مي‌فرمايد:

إني تارك فيكم الثقلين كتاب الله و عترتي و لن يفترقا حتى يردا علي الحوض.2

عترت مقوِّم قرآن است. در خطابة غدير نیز آمده است:

فَكُلُّ وَاحِدٍ مُنْبِئٌ عَنْ صَاحِبِهِ وَ مُوَافِقٌ لَه؛3

هرکدام از اين‌ها (قرآن و عترت) از همراه خود خبر مي‌دهد و موافق با اوست.

پس «والمشيد لامر آياته» يعني حقانيت آيات را با ترجمة قولي و فعلي تثبيت مي‌کند. لذا وجود و سکون و زندگي و فرياد و قيام و قعود و گفتارشان ترجمة قرآن است. يکي از شاهکارهاي زيات آل ياسين اين قسمت است:

السلام عليک حين تقوم، السلام عليک حين تقعد، السلام عليک حين تقرا و تبين، السلام عليک حين تصلي و تقنت.

ما که به زمان‌هاي نماز و قنوت و حمد و استغفار و الله اکبر و گفتن لا اله الا الله و قيام و قعود امام زمان ع سلام مي‌کنيم و مي‌گوييم از جانب ما سلام بر اين لحظات و این معنايش اين است که تمام اين لحظات، لحظات ارزشمندي هستند. به خاطر ارزش دو چيز، يکي خود امام زمان ع و يکي کاري که امام زمان ع انجام مي‌دهند. اين کاري که امام زمان ع انجام مي‌دهند اگر حقانيتش صد درصد نباشد به آن سلام نمي‌کنيم. ولی چون سلام مي‌کنيم معنايش اين است که کارش عصمت دارد و از هر خطا و اشتباه و ترک اولایی مبرا است و همه آن اعمال زير نظر خداوند و با تأیید ایشان انجام می شود.

در بیان محکم‌کنندگی آیات الاهی توسط امام زمان ع باید گفت که مثلاً وقتی ما دو قطعه چوب را کنار هم می گذاریم آنها محکم و تشیید می شوند و این چنین است وجود امام زمان ع که وقتی کنار آیات قرآن قرار می گیرند به آنها معنا و استحکام می بخشد و اسرار نهان آن را آشکار خواهد نمود. به عبارت دیگر کتاب تدوین مشتمل بر امام ناطق (ائمه معصومین ع از امام علی ع تا امام زمان ع) و امام صامت(قرآن کریم) است. از طرف دیگر حق –که خودِ امام زمان ع است-، قرآن می باشد و قرآن نیز با حق است لذا وقتی این دو حق با هم آمیختند، آنگاه محکم می شوند لذا وقتي مي‌گوييم «والمشيد لامر آياته» يعني يک يک آيات قرآن را امام زمان ع محکم و حقانيتش را بيان مي‌کند و چون امام زمان ع در قول و عمل خود آيات کريمه‌ي قرآن را تشييد مي‌فرمايند لذا ما با دیدن هر آیه­ای از قرآن وجود امام زمان ع را در خواهیم یافت و او را تجسم می­کنیم؛ زیرا که ایشان ع مصداق اتم و اکمل قولی و عملی آیات قرآن می­باشند. همچنین این آیه در قرآن کريم: «لا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ»4 معنايش این است که مماس حقيقي قرآن کريم، پاک شدگانند. وامام زمان ع از جمله پاک شدگان است. یعنی اين که حقيقت قرآن با حقيقت امام زمان ع با هم مماس هستند.

  • 1. فصلت: 53.
  • 2. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ج2، ص62.
  • 3. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج37، ص208.
  • 4. واقعه: 79.