علی(ع) پس از به خلافت رسیدن، شاهد عدم پذیرش از سوی برخی و حرف و حدیثهایی از سوی دیگر بود.
برای اثبات مشروعیت ولایتش مجبور شد طی مراسمی به «حدیث غدیر»، استشهاد و احتجاج کند. متنی که می خوانید، صورت یکی از نقلهای متعددی از این احتجاج است که در میدانگاه کوفه در سال 35 هجری انجام گرفته است. 1
1. الغدیر، ج 1، ص 176، به نقل از «جواهر العقدین » سمهودی.
عید خون همان «عید اضحی»، به معنی قربانی کردن است. در سرزمین مِنی با قربانی گوسفند، «مَنْ» به «ما» تبدیل می شود؛ زیرا فلسفه عمل حج گذار و قربانی کننده این است که او با تمسک به حقیقت «ورع» گلوی دیوِ طمع را می برد و آنچه از قربانی به خدای سبحان می رسد، گوشت و خون نیست، بلکه روح کردار و جان عمل (تقوا) است و حاجی وارث ابراهیم خلیل الرحمن علیه السلام است که اسماعیل نفسش را به قربانگاه می برد و آن را ذبح می کند و به لقاء الله می رسد. این سخن رهبر فقیدمان است که فرموده است:
و لقد انزل الله تعالى فيك من قبل و هم كارهون.... انماوليكم الله و رسوله و الذين آمنوا الذين يقيمون الصلاه و يوتون الزكاه و هم راكعون. «از زيارتنامه اميرالمومنين(ع)در روز غدير»
روز غدير، عيد ولايت و يادآور امامت راستين و فضيلت هاى متعالى امير مومنان على(ع)است.
زنان راوی غدیر:
شواهد موجود در کتب تاریخی گویای این حقیقت است که پیامبر اکرم(ص) از آغاز رسالت با رویکرد عمده زنان به آیین توحیدی روبرو شد. اولین پذیرنده اسلام (خدیجه)،1 اولین شهیده (سمیه)2 و بانوانی که از سابقین و مهاجران شمرده می شدند3 نمونه روشنی از مشارکت زنان در عرصه های اجتماعی را به نمایش می گذارند.
1. در باره اسلام خدیجه این سخن امیرمؤمنان به تنهایی کافی است که فرمود: «لم یجمع بیت واحد یومئذ فی الاسلام غیر رسول الله و خدیجه و انا ثالثهما» نهج البلاغه خطبه 192 (قاصعه).
2. کانت سمیه ام عمار بن یاسر و ابوه یاسر ممن عذب فی الله تعالی فصبرا و ارادتهما قریش علی ان رجعا عن الاسلام الی الکفر فابیا فضرب ابوجهل سمیة بحربة فی قبلها فماتت... اعیان الشیعه، ج 7 ، ص 319.
3. ریاحین الشریعة، ج 2، ص 305.
با اینکه بیشتر مسلمانان صحت حدیث غدیر و اعلام ولایت امیرمؤمنان علی - علیه السلام - را پذیرفته اند و غالبا آن را از احادیث قطعی و متواتر می دانند، باز گروهی چنین می پرسند: اگر واقعا حادثه غدیر خم اتفاق افتاده و بسیاری نیز شاهد آن بوده اند، چرا شخص امیرمؤمنان - علیه السلام - برای اثبات حقانیت خود هرگز از آن بهره نگرفت؟
سخن گفتن از عظمت و شکوه غدیر، کاری نیست که از عهده هرکس برآید. پرداختن به موضوع پراهمیتی چون غدیر، تنها از کسانی شایسته است که این حماسه جاوید تاریخ و نقطه عطف نبوت و امامت را آفریدند.
غدیر به اراده الهی صورت گرفت، با خطاب (یاایهاالرسول بلغ ماانزل الیک من ربک)
چه بسا علما و بزرگاني كه در عين مقام شامخ علمي در بيان حقيقت كوتاهي نموده و تعصّبات عقيدتي و مذهبي يا قومي و يا هر چه آن را بناميم، روح علمي ايشان را خدشه دار كرده است.
يكي از اين اجلّه علما، مرحوم فخررازي، صاحب تفسير كبير است كه اكثر طالبان معارف حقّه الهيّه و كساني كه سلوك علمي در اين وادي دارند، او را در عظمت علمي وحدت ذهن مي شناسند. وي در اِشكال كردن به مطالب و تطوّر مطالب، در قوّه حافظه و فاكره و دليل آوردن و يا به قولي دليل تراشي در مقابل ديگر بزرگان، از هر قوم و فرقه، زبانزد محافل بوده و نام «امام المشکكين» را بر خود، به ميراث برده است.
یکم: سرّ هماوایى «روز غدیر» با «شب قدر» همانا هماهنگى و همتایى مظروف آن دو یعنى قرآن و ولایت است که ظرفها را همسان ساخته است. آنچه در وجود علمى قرآن کریم است، در وجود عینى انسان کامل معصوم علیه السلام است. اگر آن کتاب الهى موصوف به: «لا یأتیه الباطل من بین یدیه ولا من خلفه» است، این امام معصوم متصف به آن است…
«یا اَیها الرَّسُولُ بَلِّغ ما أُنزِلَ إِلیکَ مِن رَبِّکَ وَ إِن لَم تَفعَل فَما بَلَّغتَ رِسالَتَهُ وَ اللّهُ یعصِمُکَ مِنَ النّاسِ إنَّ اللّهَ لا یهدِی القَومَ الکافِرین»
ای پیامبر! آنچه از سوی پروردگارت بر تو نازل شده است (بطور کامل به مردم) ابلاغ کن و اگر چنین نکنی رسالت او را انجام نداده ای، خداوند تو را از (خطرات احتمالی) مردم نگاه می دارد، و خداوند گروه کافران (ناسپاس) را هدایت نمی کند». (سوره مائده، آیه 67)
در کتب روایی شیعه و سنّی روایات فراوانی درباره ماجرای غدیر نقل شده است. اشعار و ادبیات هر دو فرقه نیز به صورت گستردهای به این حادثه مهم تاریخی پرداخته است، تا جایی که کمتر موضوعی را میتوان یافت که اینگونه مورد اهتمام قرار گرفته باشد. عالم سختکوش و پرتلاش شیعه، مرحوم علامه امینی سعی کرد تا روایات، اشعار، اسناد و… مربوط به ماجرای غدیر خمّ را در غدیری گرد آورد، لیکن به اقیانوسی ناپیدا کرانه تبدیل شد، در حالی که آن عالِم امین به هدف نهایی خود نرسید.
